از سامانه علم سنجی هیئت علمی های وزارت علوم چه خبر؟ ، قدمی مبهم برای دسترسی به اطلاعات پژوهشی - شیوا مارکت

گروه دانشگاه خبرنگاران، محیا معصومی- راه اندازی سامانه های مختلف و یکپارچه سازی هر آنچه که بوده و هست در چند وقت اخیر تبدیل به یکی از برنامه های وزارتخانه ها، سازمان ها و دانشگاه ها شده است و معمولا بومی بودن آن ها یک امتیاز رقابتی محسوب می گردد، اما در این میان هستند سامانه هایی که تنها یک خبر از آن ها منتشر شده و دیگر هیچ.

وقتی پای انجام یک فعالیت و راه اندازی سامانه و سیستم جدید می گردد معمولا همه برای اطلاع رسانی آماده و گوش به فرمان رسانه ها هستند تا خبر به بهترین نحو در جای جای کشور پخش گردد، اما پس از آن دیگر کسی سوال و پاسخی ندارد. سامانه علم سنجی اعضای هیئت علمی وزارت علوم نیز از همین دست سامانه هاست که خبر راه اندازیش اسفندماه 96 در هر رسانه ای اطلاع رسانی شد، اما از آن زمان تا به امروز نه تنها آدرس سامانه و سایتی در این خصوص اعلام نشده است بلکه مسئولان درباره علم سنجی و ارزیابی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها همچنان تمایلی هم از خود نشان نمی دهند.

از راه اندازی تا فعالیتی که معین نیست

اسفندماه سال 96 شریفی مدیرکل سیاستگذاری و برنامه ریزی پژوهشی وزارت علوم ضمن اعلام خبر راه اندازی سامانه علم سنجی اعضای هیئت علمی هدف از ایجاد چنین سامانه ای را دسترسی آسان به اطلاعات پژوهشی محققین کشور و داشتن یک بانک اطلاعاتی جامع دانست که امکان اتصال آن به تمامی پایگاه های معتبر بین المللی خارجی و داخلی وجود دارد.

شریفی در آن زمان گفت که اطلاعات بیش از 24 هزار عضو در سامانه ثبت شده و اطلاعات علم سنجی بیش از 70 درصد آنان جمع آوری و یا در حال جمع آوری است و به نظر می رسد در یک بازه زمانی 3 ماهه با مشارکت دانشگاه ها و خود اعضای هیئت علمی تکمیل گردد. اما خوب است نگاهی به تقویم اندازید و ببینید که اسفندماه امسال 3 سال می گردد که گویا هنوز این اطلاعات تکمیل نشده اند یا شاید هم تکمیل شده و دسترسی به آن به جای ملی و بین المللی، درون وزارتی است.

دغدغه ای که به ظاهر کنار گذاشته شده است

درمقابل علیرغم آنکه وزارت بهداشت در این خصوص عملکرد خوبی را از خود نشان داده و با فعالیت مستمر سامانه علم سنجی خود مسائل و چالش های اساتید را شناسایی و بررسی می کند، اما وزارت علوم گویا همچنان در خواب زمستانی سال 96 است. شاید مسائل پیش آمده در کشور مثل شیوع بیماری کرونا دلیلی بر تغییر اولویت های کاری یک وزارتخانه یا سازمان باشد، اما آیا از سال 97 وزارت علوم با بیماری همچون کرونا درگیر است که تنها پس از راه اندازی سامانه اولویت خودش را تغییر داده و فعالیت سامانه علم سنجی اهمیت ندارد یا مسئله ای دیگر درمیان است؟

از علم سنجی تا شناسایی هیئت علمی های خاموش

یکی از اقدامات مناسب وزارت بهداشت با راه اندازی سامانه علم سنجی، شناسایی اعضای هیئت علمی ناکارآمد یا کم کار در بحث ارتباط با صنعت و پرداختن به حل مسائل کشور بود که با عنوان اعضای هیئت علمی خاموش برایشان تدبیر شد و در یک برنامه ریزی معین دانشگاه های علوم پزشکی برای ترغیب اساتید به سمت پژوهش های کاربردی و فعال شدن هرچه بیشتر آن ها تلاش کردند به گونه ای که هم اکنون یکی از افتخارات این دانشگاه ها کاهش آمار هیئت علمی های خاموش است.

فعال کردن هیئت علمی های خاموش غیرممکن است؟

اما وزارت علوم چه؟ در این میان نه تنها دانشگاه های این وزارتخانه با اصطلاح هیئت علمی خاموش آشنا نیستند بلکه اعتقادی به ترغیب و تشویق اساتید به فعالیت در پروژه های صنعتی ندارند و هنگام صحبت از برنامه های آن ها برای دعوت اساتید به بحث ارتباط با صنعت، غیرمستقیم این موضوع را غیرممکن می دانند. درحقیقت به اعتقاد آن ها تدوین قوانینی برای حرکت اعضای هیئت علمی به سمت داشتن پروژه های کاربردی کار سختی نیست، اما مجاب کردن اساتید قدیمی یا اساتیدی که تنها خود را موظف به تدریس می دانند، کار مسئله ای است و در برخی رشته های دانشگاهی هم ارتباط با صنعت تعریف نشده است.

این درحالی است که وزارت علوم با فعال کردن سامانه علم سنجی اعضای هیئت علمی می تواند دانشگاه ها و اساتید را در یک فضای رقابتی قرار دهد و دانشگاه ها را بیش از پیش به کارآفرین شدن و برنامه برای طراحی و تجاری سازی محصولاتی سوق دهد که سال هاست کشور از بیگانگان درخواست شان می کند و هنوز به نوع بومی آن ها دست پیدا نکرده ایم.

وزارت علوم گزارش دهد

اینکه چرا از این سامانه و فعالیتش حرفی به میان نمی آید و درجستجو های بسیار خبری از نحوه فعالیت و به روزرسانی اش پیدا نمی گردد همه و همه به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برمی گردد که متاسفانه از زمان منصور غلامی وزیرعلوم جدید (که پیشتر کارنامه درخشانی را در ریاست دانشگاه بوعلی سینای همدان از خود نشان داده بود) برنامه هایش همچون سابق کارآمد و کاربردی نیست. هرچند که برنامه هایی تدوین و دستورالعمل هایی به ویژه در روز های کرونایی اجرا می گردد که گاه حتی در درون وزارت و هیئت دولت تشویق می گردد، اما آیا قرار است هر سازمان و ارگانی تنها تمرکز خود را روی یک برنامه گذارد و آن را به پایان رساند و سپس برنامه ای دیگر را رقم زند؟

خیمه نیوز: خیمه نیوز، با مجله اخبار شامگاهی خیمه نیوز همراه شوید.