آشنایی با گل صد تومانی (نحوه تکثیر، کاشت و نگهداری)

به گزارش شیوا مارکت، گل های صد تومانی، گیاهانی دائمی هستند که در شرایط محیطی مناسب، هر سال به گلدهی می رسند. این گیاه به عنوان گل شاخه بریده تا هفته ها قابل نگهداری است. بهترین روش تکثیر گل صد تومانی علفی، تقسیم بوته است و به سایه آفتاب، خاک حاصلخیز با زهکش مناسب و دمای خنک نیاز دارد.

خبرنگاران | سرویس گیاهان و حیوانات - گل صد تومانی از گل های زیبای طبیعت است که علاوه بر کاشت در فضای سبز، به عنوان گل شاخه بریده در گلخانه ها پرورش داده می شود و برای بیشتر افرادی که به گل و گیاه علاقه دارند، گیاهی نام آشناست. این گل دارای انواع مختلف درختچه ای و علفی است و ماندگاری گل های شاخه بریده آن، تا چندین هفته است.

علت نامگذاری گل صد تومانی

نام اصلی این گیاه (فاوانیا یا عود الصلیب) و در زبان انگلیسی با نام Paeonia) شناخته می شود. گل صد تومانی اولین بار توسط فردی به نام جرج پترویا به کشور ما وارد و پیاز آن در یکی از باغ های کاخ مظفرالدین شاه کاشته شد. هنگامی که این گل بزرگ شد و گل هایش باز شدند، مظفرالدین شاه بسیار تحت تاثیر زیبایی و ظاهر آن قرار گرفت و به این فرد، صد تومان هدیه داد! در آن زمان صد تومان مبلغ بسیار زیادی بود، به همین علت نام صد تومانی روی این گل ماند.

شرایط محیطی برای پرورش گل صد تومانی

خاک: خاک مناسب برای کاشت این گیاه علاوه بر زهکش مناسب، باید قدرت نگهداری آب را داشته باشد. مخلوط خاک معمولی، خاکبرگ، شن، پیت ماس و کوکوپیت مناسب ترین ترکیب خاک برای کاشت و پرورش این گل است.
آبیاری: گل صد تومانی نیاز به آبیاری متوسط دارد و آبیاری بیش از اندازه و ماندن آب در پای ریشه گیاه، باعث فاسد شدن ریشه ها خواهد شد. بهترین زمان برای آبیاری این گیاه، زمانی است که در فاصله بین دو آبیاری سطح خاک خشک شده باشد.
نور: این گل به پنج ساعت نور مستقیم خورشید در روز نیاز دارد، البته مکان های با نور سایه روشن برای نگهداری آن، بهترین مکان است. توجه داشته باشید اگر قصد نگهداری و پرورش گل صد تومانی در منزل را دارید، تمامی پنجره های آپارتمان به غیر از پنجره های جنوبی برای قرار دادن این گل مناسب است. پنجره جنوبی به دلیل دریافت ساعات بیشتری از نور خورشید باعث سوختگی گلبرگها، عدم گلدهی و یا ریزش گل ها خواهد شد.
دما: این گل به سرما مقاوم است و در آب و هوای نیمه خشک و خنک، به خوبی رشد می کند. توجه داشته باشید این گیاه برای گلدهی و رشد، به یک دوره گرم - سرد-گرم نیاز دارد و برای گلدهی، حتما باید مدتی در دمای کمتر از 7 درجه سانتی گراد رشد کند.
آفات و بیماری: از مهمترین آفات این گیاه، شته، تریپس، شپشک های گیاهی، کنه تارعنکبوتی و مورچه هاست.
کوددهی: استفاده از کود کمپوست و کود مایع قبل از گلدهی گیاه، باعث افزایش تعداد گل های خواهد شد.

گیاه شناسی گل صد تومانی

گل صد تومانی، از گل های بومی مناطق معتدل و سردسیر است و دارای ارقام درختچه ای و بوته ای (علفی) است. این گیاه جزو گیاهان دائمی، خزان کننده است و از زمان کاشت، سه سال طول می کشد تا به گل رود. ارتفاع این گل، در ارقام علفی به 50 الی 120 سانتی متر و در ارقام درختی به 100 تا 200 سانتی متر می رسد. رنگ برگ های گیاه، سبز تیره مات است و گل هایی به رنگه ای سفید، صورتی روشن، صورتی تیره، قرمز و زرد دارد. برخی از ارقام این گیاه معطر نیز هستند، ولی پیاز های موجود در ایران، همگی جزو ارقام غیر معطر است. جالب است بدانید از این گل در صنعت داروسازی و در طب سنتی استفاده می شود.

نحوه تکثیر گل صد تومانی

تکثیر ارقام علفی این گل به روش کاشت بذر، کاشت پیاز، تقسیم بوته و قلمه زدن انجام می شود. کاشت بذر و قلمه زدن از مشکلترین روش های تکثیر این گیاه است و توصیه نمی شود. رایجترین و بهترین روش تقسیم بوته و بعد از آن کاشت پیاز است. مراحل تکثیر این گونه، به شرح زیر است:

تقسیم بوته

برای تکثیر گیاه به روش تقسیم بوته، از گیاه مادری سالم و بدون آفت که سه تا چهار سال عمر دارد، استفاده کنید. همچنین بهترین زمان برای تکثیر به این روش، فصل پاییز است.
ابتدا برگ های گیاه را که به دلیل تغییر فصل، تغییر رنگ داده اند و نشان دهنده ورود گیاه به دوران استراحت است از سطح زمین، کوتاه کنید.
در اطراف گیاه مادری، حفره ای به عمق نیم متر ایجاد و گیاه را با خاک اطراف ریشه های آن، از خاک خارج کنید.
خاک اطراف ریشه های گیاه را به دقت و بدون آسیب رساندن به ریشه ها، تمیز کنید و با قیچی باغبانی که قبلا ضدعفونی کرده اید، توده ریشه گیاه را به چند قسمت تقسیم کنید.
قست هایی که برای جدا کردن از بوته مادری انتخاب می کنید، لازم است دارای حداقل سه چشم (جوانه) باشند تا رشد گیاه جوان به خوبی صورت گیرد.
هر قسمت را در گلدان با خاک مناسب کاشته و گیاه را به طور کامل آبیاری کنید.

کاشت پیاز

پیازچه ها را از پیاز های مادری که حداقل 4 سال عمر داشته باشند، در آبان و یا آذرماه جدا کنید.
این پیازچه ها را با قارچ کش و حشره کش ضد عفونی کرده و هر پیاز را در گلدان مناسب که حاوی دو قسمت خاک مرغوب، یک قسمت کود حیوانی پوسیده شده و یک قسمت ماسه شسته شده است بکارید.
پیاز های گل صد تومانی را طوری در خاک قرار دهید که در عمق حداقل پنج سانتی متری قرار بگیرد و قسمت جوانه آن به سمت بالا باشد.
خاک اطراف پیاز را فشار دهید تا حباب های هوا در آن از بین برود. سپس گلدان ها را در جای سرد گذاشته تا زودتر به گل بنشینند.

فصل گلدهی این گیاه، در ماه های اردیبهشت و خرداد است. رشد گل صد تومانی با فرارسیدن دمای حدود 12 درجه متوقف می شود و با سرد شدن بیشتر هوا، زردی برگ ها آغاز می شود. توجه داشته باشید، در فصل زمستان ریشه های این گیاه به مقداری هوا سرد نیاز دارد (دمایی بین 7-0 درجه سانتی گراد برای حدود چهار تا پنج ماه) تا بتواند سال آینده، رشد مناسبی داشته باشد؛ بنابراین اگر گیاه را در منزل نگهداری می کنید، در طول زمستان آن را به بیرون از خانه انتقال دهید.

برگرفته از: مجله طبیعت ایران، بذرام