بحران دختران کار در شهر - شیوا مارکت

علی اکبر اسماعیل پور همزمان با روز جهانی مبارزه با کار بچه ها درباره تاثیر وضع مالی فعلی بر افزایش تعداد بچه ها کار اظهار کرد: تا به امروز پیمایشی درباره اینکه وضع مالی و افزایش گرانی ها تا چه میزان بر جمعیت بچه ها کار تاثیر گذاشته است، صورت نگرفته است. نهادهای دولتی نیز از ارائه آمار و آنالیز پژوهش به روز خودداری می نمایند و همیشه برای ارائه آمار فرار رو به جلو دارند اما آنچه مسلم است شواهد نشان می دهد تورم، بیکاری، وضع نامطلوب مالی و گرانی سرسام آور از مواردی است که نشان می دهد وضع مالی جامعه و وضع بچه ها خانواده فرودست خوب نیست. بنابراین وقتی اقتصاد خانواده بچه ها فرودست خراب باشد، اولین کاری که خانواده انجام می دهد این است که از مایحتاج و تحصیل بچه ها خود دریغ می نماید و وضع بچه ها بغرنج تر می گردد.

مدیرعامل موسسه توانمندسازی ندای ماندگار دروازه غار با تاکید بر اینکه آمار رسمی درباره تاثیر اقتصاد بر افزایش بچه ها کار وجود ندارد، گفت: بخشی از خانواده هایی که از تحصیل کودک خود دریغ می نمایند، احتیاجمند هستند و وقتی این بچه ها به مدرسه نروند، از سوی والدین مجبور می شوند برای تامین معاش، به کار مشغول شوند. در سه سال گذشته شواهد نشان می دهد با وضع بد مالی، وضع بچه ها کار در خانواده های کم درآمد نیز بدتر شده است.

ملیت بچه ها کار ملاک نیست

این فعال حوزه بچه ها کار و خیابان با اشاره به گزارش های مسئولان سازمان بهزیستی مبنی بر اینکه 80 درصد از بچه ها کار و خیابان از بچه ها اتباع هستند، گفت: برای ما به عنوان فعالان نهادهای مدنی، استدلال سازمان بهزیستی ملاک نیست زیرا معتقدیم همه بچه های که در ایران زندگی می نمایند باید مشمول پیمان نامه جهانی حقوق بچه ها باشند. باید به رشد همه جانبه آموزش تحصیل، بهداشت بچه ها توجه گردد. به عنوان نهادهای مدنی معتقد هستیم که ملیت اصلا ملاک نیست. سال 73 پیمان نامه جهانی حقوق بچه ها را پذیرفتیم. طبق این پیمان نامه هر کودک مهاجر در هر کشوری باید برابر با بچه ها ساکن آن کشور خدمات دریافت کند اما اینکه مسئولان، بچه ها کار را به اتباع و غیراتباع تفکیک می نمایند، در واقع می خواهند صورت مساله را پاک نمایند. یکبار می گویند اتباع هستند، یکبار بچه ها کار را در فیلم نمایش می دهند و می گویند باند هستند اما همه این موارد برای پاک کردن صورت مساله است.

وی تاکید نمود: اعتقادی به ملیت بچه ها نداریم و آنها را بر اساس ملیت تقسیم نمی کنیم و اعتقاد داریم دولت ها وظیفه دارند بدون در نظر دریافت ملیت، به بچه ها خدمات بدهند.

بچه ها کار باند نیستند

95 درصد بچه ها کار دارای خانواده هستند

اسماعیل پور درباره مدیریت بچه ها کار و خیابان توسط باندهای مافیا گفت: به هیچ وجه به باند بچه ها کار اعتقاد نداریم. مدت هاست نهادهای مدنی درباره کار باندی بچه ها، مطالعات میدانی در مناطق حاشیه ای انجام داده اند و طبق مطالعات آنها بچه ها کار باند نیستند. درصد بسیاری از این بچه ها خانواده و سرپناه دارند و پژوهش ها نشان می دهد بالای 95 درصد بچه های که در خیابان ها حضور دارند، دارای خانواده هستند یعنی شب ها کنار خانواده خود هستند. در اینصورت چطور می توانند باند باشند.

بهره کشی از بچه ها کار در گودهای تفکیک زباله

وی گفت: بعضی از بچه ها کار توسط روابطی از افغانستان به ایران آورده شدند و در گودهای زباله از این بچه ها بهره کشی می گردد و هیچ کسی برای ساماندهی و رسیدگی به گودهای غیررسمی تفکیک زباله اقدامی نکرده است. این بچه ها به صورت گروهی در یک فضا نگهداری می شوند و محل خواب آنها کنار بزرگترها واقع شده است. انواع آسیب ها متوجه آنها است که احتیاج به رسیدگی فوری دارد.

این فعال مدنی توضیح داد: نباید به بچه های که در خیابان کار می نمایند برچسب باندی بودن زده گردد یا اینکه بگوییم خوشبختانه ایرانی نیستند. اینها کودک هستند و باید از حقوق آنها دفاع گردد.

اقسام پنهان اشتغال بچه ها کار هیچ گاه به رسمیت شناخته نشد

اسماعیل پور درباره رنجی که بچه ها کار و خیابان متحمل می شوند نیز گفت: طبیعتا بچه های که در خیابان هستند، مورد آزار قرار می گیرند. مطالعات زیادی درباره نوع آزاری که بچه ها می بینند و ستمی که به آنها روا داشته می گردد، انجام شده است. اتفاقات ناخوشایندی برای آنها در خیابان می افتد و حتی بی اعتنایی بزرگترها به بچه ها بزرگترین رنج برای این بچه ها است منتهی همیشه در طی این سال ها به اقسام آشکار اشتغال این بچه ها پرداخته شده است و اقسام پنهان اشتغال بچه ها کار در کارگاه های مخوف زیرزمینی هیچ گاه به رسمیت شناخته نشد.

کسی به کار پنهان بچه ها توجه نمی نماید

وی با بیان اینکه آزار بچه ها کار در کارگاه های زیرزمینی به مراتب از آزار بچه های که در خیابان مشغول به فعالیت هستند بدتر است، گفت: آزار در کارگاه های زیرزمینی به مراتب بدتر است. نه در رسانه ها به آن پرداخته می گردد و نه کسی می رود نگاهی به این کارگاه ها بیاندازد که درون آن چه خبر است زیرا پرداختن به بچه ها کار در خیابان، احساسات و افکار عمومی را جریحه دار می نماید و بیشتر به کار آشکار بچه ها پرداخته می گردد اما کسی به کار پنهان بچه ها توجه نمی نماید.

مدیرعامل موسسه توانمندسازی ندای ماندگار دروازه غار گفت: آمارهای غیررسمی می گوید دو و نیم میلیون کودک کار در بخش پنهان و آشکار وجود دارد اما در تمام این سال ها بچه ها کار که در زیرزمین کار می نمایند مورد فراموشی قرار دریافتد زیرا هیچ کسی مسئولیت آنها را قبول نمی نماید. بهزیستی می گوید وزارت رفاه مسئول است. وزارت رفاه هم می گوید طبق قانون مجلس ششم کارگاه های زیرزمینی از شمول قانون کار خارج شده اند و مسئول بازرسی این کارگاه ها نیستند. نکته اینجاست که بسیاری از بچه ها کار که در کارگاه ها مشغول فعالیت هستند در کارگاه های زیر 10 نفر کار می نمایند و مشمول قانون کار نمی شوند.

کار بچه ها در خیابان، دخترانه شده است

این فعال مدنی با بیان اینکه سن بچه ها کار پایین آمده است، گفت: اکنون وجه غالب کار بچه ها در خیابان به سمت دختران رفته و دخترانه شده است. کار بچه ها در خیابان بیشتر دخترانه شده است اما کار زیرزمینی بچه ها، پسرانه شده است. هنوز دلیل مشخصی برای آن مطرح نشده است که چه علتی می تواند داشته باشد. بچه ها کار در خیابان راحت تر می توانند کار نمایند و خطر کمتری متوجه آنها است. به همین دلیل خیلی از خانواده ها ترجیح می دهند دخترانشان در خیابان کار نمایند و پسرها در کارگاه ها مشغول باشند.

چشم اندازی برای بهبود وضع بچه ها کار وجود ندارد

مدیرعامل موسسه توانمندسازی ندای ماندگار دروازه غار بیان نمود: نباید فراموش کرد که کودکی بچه ها کار تباه می گردد. در سن کودکی به نان آور خانواده تبدیل و به نوعی پیر می شوند و آسیب های زیادی متوجه این بچه ها است. اقدامات انجام شده در این بخش باید به گونه ای باشد تا از آسیب هایی که متوجه این بچه ها است کاسته گردد اما چشم اندازی برای بهبود وضع بچه ها کار وجود ندارد.