خبرنگاران برای فاطمه رهبر؛ به پاس یک عمر سیاست ورزی - شیوا مارکت

امروز نوشتن برای زنده یاد فاطمه رهبر و نوشتن از او که دار فانی را وداع گفته و بمانند سایر قربانیان ویروس خانمانسوز کرونا غریبانه رخ در نقاب خاک کشیده است بسی دشوارتر است از دیروز که رابطه نوشتاریم با او بیشتر از موضع دفاعی و در قالب صدور جوابیه بوده است و باید بیش از پیش مراقب بود تا جانب احتیاط را نگاه داشته و از جاده انصاف خارج نشد.

هر چند دورادور نام خانم رهبر به گوشم خورده بود، اما خاطره ها را که مرور می کنم پرنده خیالم پر می کشد به سال1382 و انتخابات مجلس هفتم که ایشان برای اولین بار وارد مجلس شد و بعد از مدت کوتاهی طرح تحقیق و تفحص آن مجلس از مرکز امور مشارکت زنان دولت اصلاحات توسط کنندگان زن کلید خورد و این آغاز ماجرا بود و بالاخره پرونده ای برای تعدادی از مدیران مرکز در دادسرای کارکنان دولت تشکیل شد.

خاطرم هست مهم ترین اتهامی که به من وارد شده بود برگزاری دوره های آموزشی حقوق انسانی زنان و دختران تحت عنواناقدام محلی؛ تغییر جهانی بود که هیئت تحقیق و تفحص آن را منتج به فروپاشی خانواده و افزایش نرخ طلاق در کشور قلمداد کرده بودند که البته لایحه دفاعیه ای که در یکی دو جلسه بازپرسی ارائه کردم قرار موقوفی تعقیب را برایم رقم زد، با اینکه مختومه شدن آن پرونده حدود 7سال بطول انجامید!.

در زمان مجلس هشتم و بخشی از مجلس نهم هم به عنوان یکی از فعالین مدنی و کنش گران سیاسی رصد فعالیت های فراکسیون زنان از جمله ماموریت های نانوشته مان بود که بارزترین اقدامی که در آن زمان ظهور و بروز یافت، تشکیل ائتلاف اسلامی زنان متشکل از چهره هایی از طیف خاصی از زنان اصولگرا و زنان اصلاح طلب با دستور کار معین تاثیرگذاری بر لایحه حمایت از خانواده بود که امروز به عنوان الگویی پیروز برای پیگیری مطالبات زنان از آن یاد می کنیم.

بعد هم که ادامه فعالیت مجلس نهم با آغاز دوره دولت یازدهم در سال 92 و پذیرفتن مسئولیت معاونت امور زنان توسط من تلاقی پیدا کرد و قاعدتا ارتباطاتمان از لحاظ کمی و کیفی وارد فاز جدیدی شد؛ از نشست های چرخشی در فراکسیون زنان و معاونت و نشست های مشترک دولت و مجلس گرفته تا جلسات دو هفته یک بار شورای فرهنگی اجتماعی زنان که به عنوان کننده رییس جمهور شرکت می کردم و جلسات شورای اجتماعی کشور که خانم رهبر بعد از مجلس نهم به کنندگی از کمیته امداد حضور می یافت و از سفر به نیویورک جهت شرکت در اجلاس سالانه کمیسیون مقام زن که ایشان همزمان در اجلاس موازیپارلمان ها برای برابری جنسیتی حضور یافته بود که کلیپی از آن اخیرا در فضای مجازی بازنشر داده می شود و...

تقریبا اواخر مجلس نهم بود که بعد از انعقاد پروژه پنجمین برنامه کشوری با سازمان ملل و امضای آخرین برونداد آن که مربوط به همکاری معاونت بود توسط آن فراکسیون بلوایی بپا شد و بقول خانم رهبر ازبرجام کوچک زنانه کاشف بعمل آمد و اینجا ابا دارم از آن هیاهو سخنی به میان آورم و وارد جزئیات آن بشوم، با این باور که به قدر کفایت و در زمان خود به ابهامات و شبهات پیرامون آن پرداخته شده است، به مصداقدر خانه اگر کس است یک حرف بس است...و فقط به ذکر این اکتفا می کنم که هم عنوان و هم محورهای برنامه کاری مشترک مصوب دولت دهم بود با این توجیه کهبا طرح موضوع خشونت علیه زنان در دوره اصلاحات برنامه صندوق جمعیت ملل متحد در ایران به انحراف رفته و با جایگزینی موضوع اولویت داری مثل زنان سرپرست خانوار قرار هست به ریل درست برشود و صرفا امضای آن در دوره ما بود و اجرای آن هم زمین تا آسمان با آنچه ادعا می شود متفاوت است.

نیز بر این باورم که هر چه از ابتدای پیروزی انقلاب فاصله گرفته شده، در حوزه زنان متاثر از سایر حوزه های اجتماعی و فرهنگی دو گفتمان عمده که هم اینک موسوم به اصولگرایی و اصلاح طلبی شده است به موازات هم ادامه حیات داده است، مانند دوخط موازی که نه به هم می رسند و نه همدیگر را قطع می کنند؛ واقعیتی غیرقابل کتمان و غیر قابل حذف.

در این 4 دهه به تناسب اقبالی که جامعه به هر کدام از آن دو نشان داده قدرت دست بدست شده است، با این تفاوت که گفتمان اصولگرا در هر دوره ای خود را محق و ذیحق برای مداخله در تمام شوون حکمروایی دانسته و هرگز این گمان را به خود راه نداده است که احتمال دارد بخشی از حقیقت نزد دیگران باشد و اینگونه نیست که همواره تمام حقیقت با ما و نزد ما باشد و بپذیرد بازی دموکراسی لوازم و قواعدی دارد که باید به آن تن داد.

با این نگاه و با اذعان به تفاوت و اختلاف دو گفتمان در نگرش، گرایش، رویکرد، روش و اولویت های حوزه زنان، هر گونه قضاوت و مقایسه عملکردها ناممکن می کند و ارزیابی آن در چارچوب اصول، آرمان ها و اهداف همان گفتمان معنا و مفهوم می یابد.

بر این اساس نگاهی توام با سوء ظن که بیشتر ریشه در سوء تفاهم دارد به جریان اصلاح طلبی شکل می گیرد که تماما مجری سیاست ها و برنامه های منبعث از اسناد غربی تلقی می شوند و حتی یک نقطه سفید در کارنامه اعمالشان نمی توان یافت و بلعکس جریان دیگر متهم به کژاندیشی و عدم درک اقتضائات زمان و مکان و واقعیات اجتماعی می شود و اتفاقا از این منظر نیز به زحمت میتوان به نمره قابل قبولی در کارنامه شان رسید. حاصل این کشمکش ها و جدال هایی که لاینقطع در جریان است، فرصت هایی است که از کف زنان و جامعه ربوده می شود.

این روزها و در شرایط کرونایی که هر کداممان مجال کافی برای اندیشیدن به گذشته یافته ایم این نکته قابل تامل به نظر می رسد که آیا نمی شد با تعامل بیشتر و به اصطلاح امروزی ها با پارادایم شیفت و کمی کوتاه آمدن از آرمان ها و انتظاراتمان بر فصولی مشترک تمرکز کرده و دردهایی از جامعه هدف را درمان می کردیم؟ آیا متعاقب آن اساسا سهمی برای خود در پدیداری شرایط موجود و فرصت های از دست رفته قائل می شویم؟ آیا ارزش آن را دارد کماکان در بر همان پاشنه بچرخد؟! و آیاهای دیگر...

بعد از مجلس نهم خانم رهبر مسئولیت حوزه ای را پذیرفت که کمتر محل مناقشه و اختلاف بود؛ معاونت حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد امام خمینی(ره) و خدمت به محرومان را پیشه خود ساخت که فصل مشترک مان هم در ادامه مسئولیتم در حوزه زنان با امضای تفاهم نامه همکاری با آن کمیته بود و هم در حوزه حقوق شهروندی.

تا جایی که در جریان بودم می توانم شهادت دهم در آن حوزه به جِدّ خود را وقف مددجویان در مناطق روستایی دورافتاده و صعب العبور کرد که ان شاالله ذخیره آخرتشان خواهد بود و بی سبب نیست که تشییع پیکرشان با روز میلاد امیر مومنان علی(ع) که به حق روز مددکار نامیده شده است تقارن پیدا می کند.

با این اوصاف فاطمه رهبر برای من یک مخالف قابل احترام، منطقی و اصولی به معنای واقعی کلمه، بر خلاف برخی دیگر از مخالفین جریان فکری و مشرب سیاسی ام که حتی در درون جریان خودشان هم جدی گرفته نمی شوند، به حساب می آید که بخشی از این سیاست ورزی را باید به حساب تشکیلاتی بودن و عضویت و ممارست ایشان در حزب استخوان دار و ریشه داری چون موتلفه گذاشت.

اینک با قلبی مالامال از درد و با کمال تاسف و تاثر از فقدان ایشان اعلام می کنم من از او راضی هستم، خدایش هم از او راضی باشد.

روحش شاد و قرین رحمت الهی باد.

حرفهای ما هنوز ناتمام...

تا نگاه می کنی:

وقت رفتن است

باز هم همان حکایت همیشگی!

پیش از آنکه باخبر شوی

لحظه عزیمت تو ناگزیر می شود

ای دریغ و حسرت همیشگی

ناگهان

چقدر زود

دیر می شود!

chinaro.ir: چین: سفر به کشور پهناور و باستانی، پکن، شانگهای ،گوانجو و هانگزو