خبرنگاران فوتبال ایران و حماسه فراموش نشدنی در ملبورن - شیوا مارکت

ظهر سرد پاییزی هشتم آذر 1376 خورشیدی فوتبال روی خوش خود را به ایرانیان نشان داد تا همه ایران را به شادی وادار کند؛ لحظه ای که به قول فرانس پرس کره زمین یک لحظه سبک تر شد، چون 60 میلیون ایرانی به هوا پریدند چرا که دنیا به احترام ایران بلند شد، کلاه از سر برداشت و برای مردانی که عرق و غیرت و تعصب را در زمین به نتیجه رساندند، کف زد.

ایران-استرالیا

تیم ملی فوتبال ایران برای صعود به جام دنیای 1998 فرانسه در مرحله پلی آف مقابل تیم ملی فوتبال استرالیا قرار گرفته بود. دیدار رفت در یکم آذر 1376 خورشیدی به میزبانی ایران و در استادیوم آزادی برگزار شد که این بازی با تساوی یک بر یک به پایان رسید و بازی برگشت می بایست در ملبورن برگزار می شد.

آخر خط به ملبورن استرالیا ختم می شد

در شب قبل از بازی کمتری فوتبال دوستی در ایران می توانست چشم روی هم بگذارد و خیلی چشم انتظار بازی فردا (8 آذر) نبودند زیرا می دانستند که فردا تیم استرالیا نفس کشیدن را برای تیم ملی فوتبال ایران سخت خواهد کرد. فقط 10 روز تا قرعه کشی جام دنیای فرانسه باقی مانده بود؛ راهی که 18 ماه قبل با پیروزی تاریخی 17 بر صفر برابر مالدیو شروع شده بود، حالا آخر خط به ملبورن استرالیا ختم می شد.

استرالیا تیمی قدر قدرتی محسوب می شد و هشت بازیکن آنها در فوتبال انگلیس توپ می زدند و مربی آنها یعنی تری ونبلز سرمربی سرشناس انگلیسی که با تیم ملی انگلیس به نیمه نهایی جام ملت های اروپا رسیده بود و سابقه هدایت تاتنهام و بارسلونا را داشت. با چنین شرایطی مقابل ایران قرار گرفته بود که تنها به یک تساوی صفر بر صفر نیاز داشت اما ونبلز قبل از بازی گفت: فکر می کنم برای برد باید بازی کنیم حتی اگر که صفر - صفر هم بشود مطمئن هستم شاد می شویم اما ما می دانیم که بازی کردن برای مساوی خیلی خطرناک است و والدیر بادو ویرا هدایت ایران را برعهده داشت و موظف بود تا 3 دیدار تیم ملی ایران در مقدماتی جام دنیای 1998 را مربیگری کند.

تیمی که بیش از همه چیز به دلگرمی نیاز داشت

اما در ایران همه چیزی متفاوت بود، همه در تکاپوی عجیبی افتاده بودند؛ فرار از مدرسه، کلاس دانشگاه و کار تا تعطیل کردن بسیاری از مغازه ها و ... چیزی عادی جلوه می کرد. تمام مردم ایران با هر شرایطی که بود، تلویزیون یا رادیوی خود را آماده کردند تا شاهد و شنوای این بازی حساس باشند و همه یکصدا برای حمایت از تیمی که بیش از همه چیز به دلگرمی نیاز داشت، آماده بودند.

فضای وحشتناک و کشنده در ملبورن

در ملبورن استرالیا کار عجیب و غریبی در حال شکل دریافت بود؛ انگار در ملبورن افتتاحیه جام دنیای برگزار می شد. در این روز 98 هزار تماشاگر پرتوقع به استادیوم رفته بودند؛ رژه قهرمانان ملی، ورود چتربازان و سر و صدای کَر کننده، فضای استادیوم را به صورت عجیبی وحشتناک و کشنده کرده بود. قبل از بازی در استادیوم تک تک تیم هایی که تا آن لحظه به جام دنیای صعود کرده بودند با پرچم های آن کشورها معرفی شدند و منتظر بودند که خودشان به عنوان تیم سی و دوم به جام دنیای فرانسه صعود کنند.

اما در همان میان بازیکنان تیم ملی قوتبال ایران هم بودند که با نگاهی خاص به این حرکت ها، خودشان را برای بازی گرم می کردند و معلوم نبود که در دل هم کدام از آنها چه می گذشت و به چه می اندیشیدند.

شروع بازی

ساعت یک بعدازظهر روز شنبه هشتم آذر 1376 خورشیدی با ساعت های اداری شنبه های دیگر کمی تفاوت داشت. روز اول هفته یک اتفاق بسیار مهم قرار بود، تمام مردم ایران را تحت تاثیر قرار دهد. مردم ایران در این ساعت شاهد حضور ملی پوشان ایران در استادیوم ملبورن کریکت برای مصافی مهم و هیجان انگیز بودند؛ دیدار برگشت تیم ملی ایران و استرالیا در مرحله پلی آف مقدماتی جام دنیای 1998 فرانسه.

با همه اینها در هوای 15 درجه بالای صفر ملبورن، ساندرو پل، سوت شروع مسابقه را به صدا درآورد و با شروع بازی به نظر می آمد که بازیکنان استرالیا به لحاظ فیزیکی و روانی در اوج خودشان قرار دارند. در 60 ثانیه ابتدایی بازی، استرالیا 2 فرصت گلزنی را از دست داد و تا دقیقه چهار استرالیا حداقل می بایست سه گل به ایران می زد و موقعیت ها پشت سر هم خراب می شدند.

استرالیا به دروازه ایران هجوم می آورد تا در اول کار بتواند نبض بازی را در دست بگیرد اما روحیه ای که به ملی پوشان تزریق شده بود، نگذاشت ایران در دقایق اول تسلیم استرالیا شود. وقتی از روحیه صحبت می کنیم، یعنی مهار توپ با یک دست توسط احمدرضا عابدزاده که در حضور 80 هزار تماشاگر استرالیایی با خنده و آرامش خود به عنوان کاپیتان تیم، دلگرمی فوق العاده ای به هم تیمی هایش می داد.

چیزی برای از دست دادن وجود نداشت

قفل دروازه ایران در دقیقه 32 شکسته شد و هری کیول مهاجم جوان آن روزهای استرالیا، توانست دروازه ایران را باز کند و استرالیا را یک بر صفر پیش بیندازد. ایران در ادامه به قول جواد خیابانی چیزی برای از دست دادن نداشت و باید تمام توان خود را برای بازگشت به بازی ارایه می کرد اما تلاش ایران در نیمه اول بی ثمر بود تا ایران در 45 دقیقه اول بازی یک بر صفر بازنده به رختکن برود. در نیمه دوم دروازه تیم ملی زودتر از تصور باز شد و آئورلیو ویدمار سه دقیقه پس از شروع نیمه دوم، گل دوم استرالیا را به ثمر رساند تا همه چیز به نفع استرالیا باشد.

ورق برگشت

ورق هنگامی برگشت که تکه های از هم پاشیده پازل روحی ایران را پیتر هور جیمی جامپ استرالیایی که بارها در فرایند مسابقات مختلف اخلال ایجاد کرده بود، به هم چسباند. او وارد زمین شد و تور دروازه ایران را پاره کرد تا این کارش برای ایران خوش یمن باشد. عابدزاده دروازه بان و کاپیتان تیم ملی ایران در همین خصوص، سال های بعد گفت: تماشاگر دیوانه آن ها پرید تور دروازه مرا پاره کرد. اگر او را می زدم جو و ذهن بازیکنان تیم ملی به هم می ریخت. بازیکنان استرالیا هم جری تر می شدند که بیا، کاپیتان ایران هموطن مرا را زده و هیچ فکر نکرده طرف قاطی دارد. در آن لحظات بهترین کار همانی بود که انجام دادم. پشتک زدن و خندیدن تا همبازیانم جری شوند و حرکت تماشاگر استرالیایی آن ها را عصبانی کند. خدا را شکر که دو گل زدیم و صعود کردیم.

بازی بعد از این نقطه عطف ادامه پیدا کرد. حالا همه به دنبال این بودند که ایران، غیرت خود را نشان دهد. این لحظه بود که ورق برمی گشت. این تیم ایران بود که موقعیت سازی می کرد. انگار تیم ملی ایران قدرت بلامنازعی بود که در مخمصه ای به نام پلی آف جام دنیای گیر کرده است.

هیچ چیز غیرممکن نبود

اما هیچ چیز غیرممکن نبود. تمام ناممکن ها به وقوع پیوست، آن هم جایی که هیچکس فکرش را نمی کرد. تیم ایران در زمین باید کار می کرد و روی زمین به دروازه حریف یورش می برد. ورود ابراهیم تهامی به بازی برای ایران خوش یمن بود و چند ثانیه بعد خداداد عزیزی با تمام توانش به محوطه جریمه استرالیا حمله کرد و تا آنجایی که ممکن بود، توپ را به سمت دروازه برد و در نهایت کریم باقری که در بازی رفت غایب بود، گل اول ایران را به ثمر رساند.

گل اول زده شده بود و بازیکنان ایران روحیه ای دوچندان داشتند، جواد خیابانی گفت: زدن گل دوم آب سردی است بر پیکر تماشاگران حاضر در استادیوم. تا اینکه بالاخره این آب سرد ریخته شد. به این صورت که مارک بوسنیچ دروازه بان استرالیا شروع مجدد خود را انجام داد و کریم باقری با ضربه سر توپ را به نیمه زمین استرالیا روانه کرد. آنجا علی دایی منتظر بود که توپ را تصاحب کند. او پاس گلی داد که هیچ وقت فراموش نمی شود. غزال تیزپای آسیا در موقعیت تک به تک با دروازه بان قرار گرفت و او را مقهور خود کرد تا با گل دوم ایران، تیمی که حتی خوش بین ترین کارشناس ها هم به صعودش امیدی نداشتند، حالا در راه صعود به جام دنیای قرار بگیرد.

90 دقیقه به اتمام رسیده بود و داور وقت اضافه را 8 دقیقه گفت؛ اتفاقی که در یک مسابقه فوتبال بسیار کم سابقه است اما انگار قرار بود، اتفاقات کم سابقه دست به دست هم دهند و یک رویداد بی نظیر را رقم بزنند. استرالیا دیگر توان و قدرت اوایل بازی را نداشت و مقهور مطلق انگیزه و غیرت ایرانی ها در زمین شده بود. داور به ساعت خود نگاه کرد. این یعنی پایان بازی نزدیک بود و شادی مردم ایران تا ثانیه هایی دیگر طنین انداز می شد. آخرین موقعیت استرالیا راه به جایی نبرد و ضربه دروازه برای ایران اعلام شد. عابدزاده هم خودش می دانست با ضربه به توپ، بازی به اتمام خواهد رسید. ضربه عابدزاده همان و سوت داور بازی همان. ایران به جام دنیای 1998 فرانسه صعود کرد.

آدم گیج می شود

ونبلز بعدها گفت که گیج شده بودم، آدم گیج می شود، اولش آدم نمی داند که چی شده است اما یکی 2 روز بعد شرایط عادی تر می شود و آدم باید خودش و بقیه را جمع و جور کند و این کار آسونی نیست چراکه همه شدیداً ناامید شده اند.

هری کیول ستاره نسل طلایی فوتبال استرالیا بعدها گفت: درحالی که 2-صفر جلو بودیم بازهم مساوی کردیم و نتوانستیم به جام دنیای برویم و این شکست برای همیشه در ذهن من باقی می ماند و باعث شرمندگی است.

فاستر دیگر بازیکن استرالیا سال های بعد گفت که از آن موقع به بعد دیگر بازی را ندیدم. یک روز فیلم بازی را به پسرم دادم و گفتم این را ببین و چیزی هم ازش بهم نگو.

مجله سلو بلاگ: مجله سلو بلاگ: مجله تفریحی سرگرمی خبری سلو