خفاش نعل اسبی؛ خانواده دیگری از کرونا ویروس

به گزارش شیوا مارکت، در مطالعات سلولی، محققان ژاپنی دریافتند که این ویروس نمی تواند به گیرنده ای که سارس-کوو-2 برای ورود به سلول های انسانی استفاده می نماید متصل گردد و این نشان می دهد که به راحتی نمی تواند افراد را آلوده کند.

تحقیق بر روی خفاش های درون دو فریزر آزمایشگاهی در آسیا منجر به کشف حیرت آوری شد. براساس گفته های محققان به نشریه نیچر (Nature) آن ها کروناویروسی پیدا نموده اند که شباهت زیادی به سارس-کوو-2 (SARS-CoV-2)، ویروس عامل همه گیری، دارد.

آن ها این ویروس جدید را در خفاش های نعل اسبی که در فریزر های آزمایشگاه کامبوج قرار داشتند یافتند. در همین حال، گروهی در ژاپن از کشف ویروسی مشابه با کروناویروس در فضولات خفاش های منجمد آزمایشگاهی خبر داده است.

این ویروس ها اولین بستگان شناخته شده SARS-CoV-2 هستند که در خارج از چین یافت می شوند و از تحقیقات سازمان بهداشت دنیای در سراسر آسیا برای یافتن منشاء حیوانی این همه گیری پشتیبانی می نمایند.

شواهد قوی نشان می دهد که سارس-کوو-2 (SARS-CoV-2) از خفاش های بینی نعلی نشأت گرفته است، اما اینکه آیا مستقیماً از خفاش ها به انسان منتقل شده و یا به وسیله یک میزبان واسطه، موضوعی است که هنوز ناشناخته باقی مانده است.

ویروسی که در کامبوج پیدا شده، در دو خفاش بینی نعلی (Rhinolophus shameli) پیدا شده است که در سال 2010 در شمال کامبوج گرفته شده بودند. ژنوم این ویروس هنوز به طور کامل توالی یابی نشده است و نتیجه کشف آن هنوز منتشر نشده است. به همین دلیل معین اهمیت آن در همه گیری کنونی سخت است.

وایسنا دونگ (Veasna Duong)، ویروس شناس انستیتو پاستور در پنوم پن، که راهنمایی نماینده تحقیقات درباره نمونه های قدیمی در کامبوج است در اوایل ماه نوامبر مجله نیچر را از این کشف مطلع ساخت.

او می گوید: اگر این ویروس شباهت زیادی به کروناویروس همه گیری داشته باشد و یا حتی از اجداد آن باشد، می توان اطلاعات مهمی در خصوص چگونگی انتقال سارس-کوو-2 (SARS-CoV-2) از خفاش ها به انسان به دست آورد و منشا این ویروس را گفت.

به گفته محققان، برای ارائه چنین بینشی، ژنوم این ویروس باید بیش از 97٪ با سارس-کوو-2 مشترک باشد، که این مقدار بسیار بیشتر از نزدیکترین خویشاوند تا به امروز کشف شده آن است.

اتین سیمون-لوریر، ویروس شناس در انستیتو پاستور پاریس که میخواهد توالی این ویروس را آنالیز کند و پس از آن به صورت عمومی منتشر کند می گوید: این ویروس جدید ممکن است ارتباط دورتری با کووید-19 داشته باشد، در این صورت، مطالعه آن به دانشمندان یاری می نماید تا اطلاعات بیشتری درباره تنوع در این خانواده ویروس کسب نمایند.

بر طبق یک مقاله منتشر شده در دوم نوامبر، ویروس دیگری به نام Rc-o 319 که در یک خفاش نعل اسبی ژاپنی (Rhinolophus cornutus) شناسایی شده است.

این خفاش در سال 2013 گرفته شده است و ویروس کشف شده از آن 81٪ اشتراک ژنومی با سارس-کوو-2 SARS-CoV-2 دارد؛ که به گفته ادوارد هولمز Edward Holmes، ویروس شناس از دانشگاه سیدنی در استرالیا این مقدار شباهت برای اینکه بگوییم منشاء همه گیری است، بسیار کم است.

آلیس لاتین (Alice Latinne)، زیست شناس تکاملی در انجمن حفاظت از حیات وحش ویتنام در هانوی، که بعضی از تجزیه و تحلیل های تیم کامبوجی را دیده است، اما در تحقیقات دخیل نبوده است، می گوید: فرقی نمی نماید نتایج یافته های گروه کامبوجی چه باشد. هر دوی این کشفیات بسیار حیرت انگیز هستند.

زیرا آن ها تأیید می نمایند که وجود ویروس های مشابه با سارس-کوو-2 SARS-CoV-2 در خفاش های بینی نعلی (Rhinolophus) نسبتاً شایع است حتی در خفاش هایی که خارج از کشور چین بوده اند.

دونگ می گوید: این همان چیزی است که ما به دنبال آن بودیم و آن را پیدا کردیم. در عین حال هیجان انگیز و شگفت آور بود.

منشأ همه گیری

آرون ایروینگ (Aaron Irving)، محقق بیماری های عفونی در دانشگاه ژجیانگ در هانگژو چین، که میخواهد نمونه های ذخیره شده خفاش ها و سایر پستانداران را برای وجود آنتی بادی علیه سارس-کوو-2 آزمایش کند می گوید: این یافته ها همچنین نشان می دهد که سایر ویروس های هم خانواده سارس-کوو-2 می توانند هنوز در فریزر های آزمایشگاه ها کشف نشده باقی مانده باشند.

شین موراکامی، ویروس شناس از دانشگاه توکیو، که عضوی از تیم تصمیم گیری برای آزمایش مجدد نمونه های حیوانات منجمد برای یافتن ویروس در پی شیوع همه گیری کووید-19 بوده، گفت: من انتظار نداشتم که یکی از هم خانواده های SARS-CoV-2 را پیدا کنم.

فقط تعداد کمی از کروناویروس های شناخته شده به سارس-کوو-2 شباهت دارند به طوری که ویروس RaTG 13 از جمله نزدیکترین خویشاوند شناخته شده آن است. این ویروس در خفاش های بینی نعلی (Rhinolophus affinis) در استان یوآن چین در سال 2013 کشف شد و نتیجه تحقیقات آن در اوایل امسال منتشر شد.

چندین کروناویروس دیگر نیز در خفاش های بینی نعلی و مورچه خوار فلس دار که بین سال های 2015 تا 2019 شکار شده بودند کشف شده است که اکنون دانشمندان می دانند که با سارس-کوو-2 ارتباط نزدیکی دارند.

تریسی گلدشتاین دستیار رئیس یک موسسه بهداشت در دانشگاه کالیفرنیا دیویس که با محققان کامبوجی همکاری می نماید می گوید: سارس-کوو-2 احتمالاً یک ویروس کاملاً جدید نبوده است که به طور ناگهانی ظاهر گردد. ویروس های این گروه قبل از اینکه در سال 2019 از آن ها مطلع شویم نیز وجود داشته اند.

لاتین می گوید: این اکتشافات تایید می نماید که خفاش های بینی نعلی ناقلان این ویروس ها هستند.

ویروس در کامبوج

تیم تحقیقاتی دانگ Duong به عنوان بخشی از پروژه PREDICT که توسط دولت ایالات متحده تأمین بودجه می گردد، خفاش های بینی نعلی را در کامبوج شکار کردند. پروژه PREDICT برای دهه ها حیات وحش سراسر دنیا را برای کشف ویروس هایی که پتانسیل همه گیری دارند آنالیز کردند و این تحقیقات اوایل امسال به سرانجام رسید.

در ماه آوریل 2020، آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده آمریکا سه میلیون دلار بودجه اضافه به این گروه داد و مهلت تحقیقات را شش ماه تمدید کرد تا به دنبال شواهدی از سارس-کوو-2 در نمونه های حیوانی به ویژه در خفاش ها و مورچه خوار پولک دار و باقی حیوانات بگردند.

نمونه هایی که در فریزر های آزمایشگاهی در لائوس، مالزی، نپال، تایلند، ویتنام و کامبوج قرار داشتند. انتظار می رود گزارش کاملی از این تحقیقات در هفته های آینده منتشر گردد. دونگ می گوید: توالی مقدماتی ژنوم یک قطعه کوتاه از ویروس جدید در خفاش، مشابه همان قسمت از ژنوم ویروس در سارس-کوو-2 و RaTG-13 است و این سه ارتباط ژنومی نزدیکی با هم دارند.

لاتین می گوید: این قسمت ژنوم در کروناویروس ها بسیار محافظت شده است و اغلب برای تشخیض سریع جدید بودن یا نبودن ویروس مورد استفاده قرار می گیرد. اما هنوز معین نیست که RaTG-13 یا این ویروس جدید شباهت بیشتری به سارس-کوو-2 دارد یا خیر.

ویبول هول، ویروس شناس در انستیتو پاستوردر کامبوج، که خفاش های بینی نعلی را در دهانه یک غار در سال 2010 به دام انداخت می گوید: نمی توان به راحتی در خصوص چنین قطعه کوچکی اظهار نظر کرد. ژنوم شناخته شده ترین کروناویروس ها شامل حدود 30 هزار جفت باز است.

اریک کارلسون (Erik Karlsson) ویروس شناس در انستیتو پاستور در کامبوج، که به تجزیه و تحلیل خفاش ها یاری کرد می گوید: در یک تجزیه و تحلیل جداگانه، محققان کامبوجی با استفاده از فناوری محلی موجود، 70٪ از ژنوم ویروس جدید را معین توالی کردند.

دستورالعمل های مربوط به قسمت های مهم ویروس، مانند ژن هایی که پروتئین سنبله ای را رمزگذاری می نمایند (پروتئینی که کروناویروس ها معمولاً از آن برای ورود به سلول استفاده می نمایند) در توالی ژنوم این ویروس جدید یافت نشد.

دونگ می گوید، معین توالی این بخش از ژنوم نشان می دهد که آیا این ویروس می تواند سلول های انسانی را آلوده کند یا خیر. ایروینگ می گوید: ویروس جدید باید حداقل 99٪ شبیه سارس-کوو-2 باشد تا بتوان آن را جد بی واسطه کروناویروس عامل همه گیری کنونی دانست.

ژنوم های ویروس RaTG 13 وسارس-کوو-2 تنها 4٪ تفاوت دارند، اما این تفاوت نشان دهنده 40 تا 70 سال فاصله تکاملی بین آن ها است، زیرا آن ها یک نیای مشترک دارند. اگرچه دهه ها فاصله میان این دو ویروس است، اما این ویروس ها به اندازه کافی مشابه هم هستند که بتوانند از گیرنده مشابهی برای ورود به سلول استفاده نمایند. مطالعات سلولی نشان می دهد که RaTG 13 می تواند افراد را آلوده کند.

هم خانواده دیگری از کروناویروس ها

دونگ می گوید: به نظر می رسد از میان ویروس های شناخته شده مربوط به سارس-کوو-2، ویروس Rc-o 319 که به تازگی کشف شده شباهت کمتری به سارس-کوو-2 دارد. در مطالعات سلولی، محققان ژاپنی دریافتند که این ویروس نمی تواند به گیرنده ای که سارس-کوو-2 برای ورود به سلول های انسانی استفاده می نماید متصل گردد و این نشان می دهد که به راحتی نمی تواند افراد را آلوده کند.

شین می گوید که همکارانش اوایل امسال خفاش های بیشتری را در ژاپن به دام انداختند و قصد دارند آن ها را از نظر کروناویروس آزمایش نمایند؛ و در ماه اکتبر، هول به غار شمال کامبوج بازگشت تا خفاش های بیشتری را بگیرد.

هولمز می گوید: احتمالا کروناویروس های بیشتری نیز مربوط به SARS-CoV-2 در جمعیت خفاش های بینی نعلی (Rhinolophus) وجود دارد که در سراسر این منطقه زندگی می نمایند. امیدوارم که یک یا چند مورد از این موارد آنقدر مشابه به سارس-کوو-2 باشد که بتوانیم آن را به عنوان جد واقعی این ویروس قلمداد کنیم.