دیابت بارداری و راه های پیشگیری و درمان آن - شیوا مارکت

زمانی که حامله هستید قند اضافی برای جنین شما خوب نیست.تغییرات هورمونی و وزن گیری بخشی از یک حاملگی سالم است. اما هر دوی این موارد ترشح بیشتر انسولین را دچار اشکال می نماید. در این صورت با توجه به اینکه وجود انسولین برای ورود قند به سلولها و تامین انرژی مورد احتیاج بدن لازم است , بدن شما انرژی را که احتیاج دارد از غذا دریافت نمی نماید.

خطر ابتلا به دیابت حاملگی در من چقدر است؟

انجمن دیابت آمریکا همچنین پزشکان را تشویق می نماید تا دیابت نوع 2 را در ابتدای بارداری آنالیز نمایند. اگر فاکتورهای خطر برای دیابت نوع 2 دارید، پزشک احتمالا در اولین ملاقات قبل از زایمان شما تست می نماید. این عوامل خطرات عبارتند از:

• اضافه وزن
• فشار خون بالا
• سطح پایین کلسترول خوب (HDL) در خون
• سطح بالایی از تری گلیسیرید در خون
• سابقه خانوادگی دیابت
• سابقه قبلی GDM، علائم مقاومت به انسولین
• سابقه زایمان یک نوزاد که بیش از 9 پوند وزن دارد

اگر هر یک از موارد بالا را علامت زده اید، از کارشناسان بهداشتی بخواهید که آزمایشات مربوط به دیابت حاملگی را انجام دهند. اگر اضافه وزن دارید، قبلاً دیابت حاملگی داشته اید، سابقه خانوادگی قوی برای دیابت دارید یا در ادرارتان قند قابل مشاهده است، در خطر زیادی هستید. اگر یکی یا بیشتر از عوامل خطر را علامت زده اید، در خطر متوسط هستید . اگر هیچ یک از عوامل خطر را علامت نزده اید، در خطر کمی هستید.

علائم هشدار دهنده دیابت بارداری چیست؟

علائم و نشانه ها عبارتند از:

• قند در ادرار
• تشنگی غیرعادی
• تکرر ادرار.
• خستگی.
• حالت تهوع.
• عفونت های مکرر واژن، مثانه و پوست.
• تاری دید.

دیابت حاملگی چگونه تشخیص داده می گردد؟

اگر سابقه دیابت ندارید و سطح قند خون شما در ابتدای بارداری نرمال باشد، پزشک در هفته 24 تا 28 بارداری GDM را انجام خواهد داد. آنها آزمایش تست تحمل گلوکز خوراکی یک مرحله ای یا دو مرحله ای را انجام خواهند داد.

آزمایش یک مرحله ای:

دکتر با آزمایش میزان قند خون ناشتا آغاز خواهد نمود. سپس آنها از شما می خواهند که یک محلول حاوی 75 گرم کربوهیدرات بنوشید. سپس بعد از یک ساعت و دو ساعت دوباره میزان قند خون را آزمایش می نمایند. اگر مقدار قند خون شما به صورت زیر باشد، به احتمال زیاد GDM دارید:

• سطح قند خون ناشتا بیش از 92 میلی گرم در دسی لیتر یا برابر آن
• سطح قند خون یک ساعت بالاتر یا برابر 180 میلی گرم / دسی لیتر
• سطح قند خون دو ساعته بیشتر یا برابر 153 میلی گرم / دسی لیتر

آزمایش دو مرحله ای:

برای آزمایش دو مرحله ای، دکتر با آزمایش میزان قند خون ناشتا آغاز خواهد نمود. سپس از شما می خواهند که یک محلول حاوی 50 گرم قند را بنوشید. آنها قند خون را پس از یک ساعت تست می نمایند. اگر در آن موقع سطح قند خون شما بیشتر یا برابر 140 میلی گرم در دسیلیتر باشد، یک آزمایش دیگر را در روز دیگر انجام خواهند داد. در طول آزمایش دوم، دکتر دوباره با آزمایش سطح قند خون ناشتا آغاز خواهد شد. سپس از شما می خواهند یک محلول حاوی 100 گرم قند بنوشید. سپس قند خون را یک، دو و چند ساعت بعد از آزمایش می نمایند. اگر قند خون شما مطابق زیر باشد احتمالا GDM دارید:

• سطح قند خون ناشتا بیش از 95 میلیگرم در دسی لیتر یا 105 میلی گرم در دسی لیتر
• سطح قند خون یک ساعته بالاتر یا برابر 180 میلی گرم / دسی لیتر یا 190 میلی گرم / دسی لیتر
• سطح قند خون دو ساعته بیش از 155 میلیگرم در دسی لیتر یا 165 میلی گرم در دسی لیتر
• سطح قند خون سه ساعته بیش از 140 میلیگرم در دسی لیتر یا 145 میلی گرم در دسی لیتر

توجه کنید:

برای انجام این آزمایش کارشناس بهداشتی هدایت های لازم را به شما می نماید. حداقل سه روز قبل از انجام این آزمایش باید غذای طبیعی بخورید. سپس حداقل 8 ساعت قبل از انجام آزمایش هیچ چیزی نمی خورید. کارشناس بهداشتی قند خون شما را پیش از انجام آزمایش اندازه گیری می نماید. سپس یک نوشابه قند دار میل می کنید. پرسنل قند خون شما را یک ساعت، دو ساعت و سه ساعت بعد اندازه گیری می نمایند. اگر سطوح قند شما در حداقل دو آزمایش بیش از حد طبیعی باشد، شما مبتلا به دیابت حاملگی هستید.

دیابت حاملگی چگونه بر جنین تأثیر می نماید؟

دیابت درمان نشده یا کنترل نشده حاملگی می تواند به معنای مشکل برای جنین مانند موارد زیر باشد:

• ماکروزومی (به طور قابل توجهی بزرگتر از حد طبیعی). این مسئله می تواند زایمان را برای جنین مشکلتر و خطرناکتر کند.
• قند خون پایین بلافاصله پس از تولد کودک
• مسائل تنفسی یا دیسترس تنفسی
• دیابت نوع 2 در آینده
• زایمان زودرس
• ناهنجاری های مادرزادی (آزمایش، تفسیر و هزینه غربالگری سه ماهه اول بارداری)

اگر دیابت حاملگی دارید کارشناسان بهداشتی آزمایشات دیگری را برای آنالیز جنین مانند موارد زیر پیشنهاد خواهند کرد:

• سونو گرافی برای آنکه ببینند جنین چگونه رشد می نماید.
• شمارش زمان بین حرکات جنین (تکان خوردن جنین در بارداری از چه هفته ای؟) برای آنکه از وضعیت فعالیت جنین آگاه شوند یا آزمایشات استرسی خاص.
• کارمداوم با پزشک یاریتان می نماید که یک نوزاد سالم به جهان بیاورید.

دیابت حاملگی چه اثری بر من دارد؟

غالباً زنان دچار دیابت حاملگی علائمی ندارند. دیابت حاملگی می تواند:

• خطر فشار خون بالا را در طی حاملگی افزایش دهد.
• خطر جنین بزرگ و احتمال زایمان مشکل و احتیاج به سزارین (سزارین | علت انجام زایمان سزارین و مراقبت های آن) را افزایش دهد.
• افزایش یا کاهش ناگهانی قند
• خطرات عفونت های ادراری و تنفسی

خبر خوب اینکه دیابت حاملگی پس از تولد بچه از بین می رود. به هرحال احتمال ابتلا شما به دیابت نوع 2 در آینده بیشتر است. ضمناً ممکن است در حاملگی مجدد باز هم دچار دیابت حاملگی شوید.

بعضی زنان می خواهند، بدانند آیا می توانند پس از ابتلا به دیابت حاملگی به نوزاد خود شیر دهند؟! شیردهی برای اکثر نوزادان، منجمله آنان که مادرشان دیابت حاملگی دارد توصیه می گردد.

دیابت حاملگی خطرناک است، حتی اگر شما علائمی نداشته باشید. مراقبت از خودتان می توند به سلامتی نوزادتان یاری کند.

دیابت حاملگی چگونه درمان می گردد؟

درمان دیابت حاملگی به معنای برداشتن قدمهایی در جهت حفظ سطح قند خونتان در دامنه هدف است. می توانید یاد بگیرید که چگونه با استفاده از موارد زیر قند خون خود را در سطح طبیعی نگاه دارید:

• برنامه غذایی
• فعالیت بدنی
• انسولین در صورت احتیاج

1- رژیم غذایی در دیابت بارداری

شما باید با یک آموزشگر دیابت یا یک متخصص تغذیه که برنامه غذایی برای یاری به انتخاب غذاهایی که برای شما و جنینتان سالمتر باشد، مشورت کنید. استفاده از یک برنامه غذایی به حفظ سطح قند خونتان در محدوده هدف یاری می نماید. برنامه هدایت برای آنکه چه غذایی را باید بخورید چه میزان بخورید و چه وقت بخورید به شما می دهد. نوع انتخاب، زمان آن و میزان آن همگی برای نگهداری سطح قند خون در محدوده هدف مهم هستند. ممکن است توصیه به موار دزیر شوید:

• محدود کردن شیرینی جات
• خوردن سه وعده غذای کامل و یک تا 3 میان وعده در طی روز
• مراقبت از اینکه کی و چه میزان غذای پر کربوهیدرات مثل (برنج نان - سیب زمینی - ماکارونی) و مواد قندی مصرف می کنید. برنامه غذایی به شما خواهد گفت چه وقت و چه میزان کربوهیدرات در هر غذا و میان وعده بخورید.
• در غذای خود فیبرها را به شکل میوه ها، سبزیجات، غلات و نان وارد کنید.

2- فعالیت بدنی در دیابت بارداری

فعالیت بدنی مانند پیاده روی و شنا، می تواند به شما یاری کند، که به سطح قند خون هدف خود دست یابید. با گروه مراقبت از بهداشت خود در خصوص نوع فعالیت بدنی که برای شما بهتر است صحبت کنید. اگر در حال حاضر فعال هستید، به تیم سلامتی خود بگویید که چه می کنید.

3- انسولین در بارداری

بعضی زنانی که مبتلا به دیابت حاملگی هستند، علاوه بر برنامه غذایی و فعالیت بدنی احتیاج به انسولین دارند. اگر لاز م است تیم سلامت به شما نحوه تزریق انسولین به خودتان را نشان خواهند داد. انسولین می تواند به وسیله خون شما به کودک برسد.

در دیابت بارداری چه غذایی بخورم؟

رژیم سالم در حاملگی حائز اهمیت است به خصوص اگر یک زن مبتلا به دیابت بارداری باشد. سطح قند خون بالا ممکن است برای زن و جنین در حال رشد مضر باشد. برای یاری به کنترل سطح قند خون، مهم است بر تعداد، نوع و چگونگی مصرف کربوهیدراتها نظارت داشته باشیم.

1- نظارت بر کربوهیدرات:

خوردن کربوهیدرات های پیچیده به جای کربوهیدرات ساده توصیه می گردد. وعده های غذایی و تنقلات حاوی کربوهیدرات ها به طور یکنواخت در طول روز می تواند به جلوگیری از فشار قند خون یاری کند. انجمن دیابت آمریکا توصیه می نماید که زنان مبتلا به دیابت حاملگی باید سه وعده غذایی کوچک و متوسط و دو تا چهار وعده تنقلات در روز بخورند. راه های دیگر برای تنظیم قند خون عبارتند از:

• اجتناب از مصرف کربوهیدرات بیش از حد در یک زمان
• مصرف کربوهیدرات های پیچیده ای که دارای فیبر زیاد هستند
• ترکیب کربوهیدرات با پروتئین یا چربی سالم
• فراموش نکردن وعده غذایی
• خوردن صبحانه با کربوهیدرات غنی از پروتئین و فیبر
• خوردن غذاهای با شاخص گلیسمی پایین
• خوردن غذاهای دارای گلیسمی پایین یکی دیگر از عوامل مهم در رژیم غذایی دیابتی ها است.

گلیسمی توسط ضرب مقدار گرم کربوهیدرات در نوع خاصی از غذا توسط شاخص گلیسمی آن (GI) محاسبه می گردد. این تعداد تصویر دقیقی از تاثیر واقعی غذا بر قند خون را نشان می دهد. غذاهایی با میزان گلیسمی پایین آهسته تر از کربوهیدرات های ساده شکسته می گردد، که معمولا به عنوان مواد غذایی با GI بالا شناخته می گردد. بار گلیسمی 10 یا کمتر پایین در نظر گرفته می گردد اما برای مبتلایان به دیابت حاملگی مقدار ایده آل است. غذاهای کم گلیسمی عبارتند از:

• 100 درصد نان و غلات کامل
• سبزیجات غیر نشاسته ای
• بعضی از سبزیجات نشاسته ای مانند نخود و هویج
• بعضی از میوه ها مانند سیب، پرتقال، گریپ فروت، هلو و گلابی
• لوبیا
• عدس
• نخود
• تمام این غذاهای کم GI به آرامی قند را به خون می رسانند و به حفظ سطح قند خون یاری می نماید.

2- خوردن پروتئین بیشتر

خوردن پروتئین همراه با کربوهیدرات ها، یا انتخاب کربوهیدرات هایی که پروتئین در آنها دارند، به تعادل قند خون یاری میکند. زنان مبتلا به دیابت حاملگی باید سعی نمایند غذاهای غنی از پروتئین مصرف نمایند. مانند:

• ماهی، مرغ و بوقلمون
• تخم مرغ
• توفو
• لوبیا
• جیل
• انه
• ینو
• حبوبات

3- انتخاب چربی های اشباع نشده

چربی های غیر اشباع نیز بخشی از هر رژیم سالم هستند. نمونه هایی از چربی های اشباع شده عبارتند از:

• روغن زیتون
• وغن بادام زمینی
• آووکادو
• بیشتر آجیل و دانه
• ماهی سالمون
• ساردین ها
• ماهی تن
• دانه های چیا

در دیابت بارداری از چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟

اجتناب از غذاهایی که ممکن است سطح قند خون را افزایش دهند لازم است:

1- اجتناب از غذاهای شیرین

اجتناب از مواد غذایی و نوشیدنی های شیرین برای یاری به محدود کردن تاثیر دیابت حاملگی توصیه می گردد. سطح قند خون هنگامی که غذاهای شیرین، مخصوصا آنهایی که فراوری شده اند، مصرف می گردد، افزایش می یابد. زنان مبتلا به دیابت حاملگی توصیه می گردد که تا حد امکان از غذاهای شیرین استفاده ننمایند. غذاهای شیرین برای جلوگیری از این موارد عبارتند از:

• کیک ها
• بیسکوییت
• شیرینی
• پودینگ
• جوش شیرین
• آب میوه با قند اضافی

2- اجتناب از غذاهای بسیار نشاسته ای

غذاهای نشاسته ای دارای کربوهیدرات بالا هستند و تأثیر بیشتری بر قند خون دارند، بنابراین مهم است که آنها را تنها در مقادیر کم بخورید. بهتر است از غذاهای بسیار نشاسته ای اجتناب کنید. این غذاها عبارتند از:

• سیب زمینی سفید
• نان سفید
• برنج سفید
• پاستا سفید

3- اجتناب از قندهای مخفی و کربوهیدرات ها

بعضی از غذاها به وضوح منبع شکر یا کربوهیدرات نیستند، اما ممکن است هنوز هم حاوی سطوح ناسازگار از هر دو نوع مواد غذایی باشند. نمونه هایی از این موارد عبارتند از:

• غذاهای بسیار فراوری شده
• بعضی از چاشنی ها، مانند سس ها و دسرها
• فست فود
• الکل
• شیر و میوه حاوی قندهای طبیعی هستند و میتوانید با آرامش مصرف کنید.

4- رژیم غذایی منظم

سعی کنید در روز سه وعده غذا در فواصل منظم و به مقدار ثابت مصرف کنید.

سعی کنید غذاهای متعادل مصرف کنید که به معنی ترکیب پروتئین، کربوهیدرات و سبزیجات در هر وعده غذایی است

چگونه از ابتلا به دیابت بارداری پیشگیری کنم یا آن را به تأخیر بیندازم؟

کارهای زیادی می توانید برای پیشگیری از دیابت انجام دهید:

- به یک وزن معقول دست یابید و آن را حفظ کنید. حتی اگر بالاتر از وزن طبیی تان هستید کاهش 5 تا 7 درصد از وزن بدنتان میتواندبرای ایجاد تغییرات بزرگ کافی باشد. مثلاً اگر شما 90 کیلو گرم هستید کم کردن 5/4 الی 5/6 کیلوگرم (رژیم لاغری | چگونه لاغر شویم؟) می تواند به میزان زیادی خطر ابتلا به دیابت را در شما کاهش دهد. به مدت 30 دقیقه در اکثر روزهای هفته فعالیت بدنی داشته باشید. پیاده روی کنید، شنا کنید، ورزش کنید یا پایکوبی نمائید.

- یک برنامه غذایی سالم را تعقیب کنید. غلات، میوه و سبزی بیشتری بخورید. چربی و کالری را کم کنید. متخصص تغذیه می تواند به شما در طراحی یک برنامه غذایی یاری کند.

- زنانی که دیابت حاملگی داشته اند باید اندازه گیری برای دیابت و پیش دیابت را تا 3 سال بعد ادامه دهند.

-تشحیص زود هنگام دیابت و پیش دیابت می تواند به پیشگیری از عوارضی چون بیماری قلبی یاری کند.

دیابت بارداری پس از تولد:

اگر دیابت بارداری دارید، می توانید تمام درمان ها را پس از تولد متوقف کنید. قبل از رفتن به خانه و آنالیز شش هفته بعد از تولد، باید آزمایش دهید و سطح قند خونتان را آنالیز کنید. همچنین باید در خصوص رژیم غذایی و ورزش به شما توصیه گردد.

دو تا چهار ساعت پس از تولد نوزاد، میزان گلوکز خون آنالیز می گردد. نوزاد را پس از تولد (در عرض 30 دقیقه) تغذیه کنید تا میزان قند خون او در سطح ایمنی بماند.

اگر گلوکز خون کودک شما در سطح ایمنی نگهداری نگردد، ممکن است احتیاج به مراقبت بیشتری داشته باشید. برای افزایش قند خون، ممکن است قطره ای به نوزاد داده گردد.

درباره مراقبت ویژه ای نوزادان بیشتر بخوانید.

بعد از تولد نوزادم، چطور می توانم بدانم که آیا دیابتم رفع شده یا نه؟

6 تا 12 هفته پس از تولد نوزادتان یک آزمایش قند خون انجام می دهید که ببینید آیا هنوز دیابت دارید؟ در اکثر زنان دیابت حاملگی پس از حاملگی سرانجام می یابد. به هر حال شما در خطر دیابت حاملگی در نوبت های حاملگی بعدی یا ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده هستید. ضمناً خبر خوش آنکه شما با آرامش تمام میتوانید به کودک دلبند خود شیر دهید.

آیا کودک می تواند از مادر دیابت بگیرد؟

دیابت می تواند در دوران بارداری، در زمان تولد و بعد از تولد کودک و مادر را تحت تاثیر قرار دهد. نوزادان مادران دیابتی (IDM) اغلب بزرگتر از نوزادان دیگر هستند. این باعث می گردد که تولد طبیعی دشوارتر گردد. این مسئله می تواند خطر ابتلا به آسیب های عصبی و سایر ضایعات در طول زایمان را افزایش دهد.

آیا دیابت بارداری ژنتیکی است؟

معلوم نیست چرا بعضی از زنان دیابت بارداری دارند و بعضی دیگر ندارند. پزشکان به این نتیجه رسیدند که مسائل ژنتیکی، مسائل زیست محیطی (مانند چاقی قبل از بارداری) و یا عوامل رفتاری (مانند رژیم غذایی و عادات ورزشی) ممکن است باعث دیابت بارداری گردد.

آیا دیابت بارداری جدی است؟

دیابت بارداری می تواند به کودک شما آسیب برساند. دیابت بارداری باعث می گردد پانکراس شما بیش از حد برای فراوری انسولین کار کند، اما انسولین میزان قند خون شما را پایین نمی آورد. اگر درمان نشوید، دیابت بارداری می تواند برای شما و نوزاد شما جدی باشد.

kheimehnews.ir: خیمه نیوز، با مجله اخبار شامگاهی خیمه نیوز همراه شوید.