سبک بلوز در موسیقی چیست؟ - شیوا مارکت

خبرنگاران | سرویس فرهنگ و هنر - سبک های مختلفی در موسیقی وجود دارد. هر سبک دارای خصوصیات و ویژگی های منحصر به فرد بوده و ممکن است هرکدام از این سبک ها دارای زیر سبک هایی نیز باشند. سبک های موسیقی متاثر از فرهنگ و خصوصیات مردم جامعه و حتی ویژگی های جغرافیایی است. یکی از سبک های پر هوادار موسیقی سبک بلوز است که در ادامه بیشتر با آن آشنا می شویم.

معرفی سبک بلوز و پیدایش آن

سبک بلوز نوعی موسیقی سازی و آوازی است. بعضی معتقدند که منشاء بلوز به آواز ها و همخوانی های سیاهان آمریکا بر می گردد و به همین دلیل اصل و فرهنگ آن را به موسیقی غرب آفریقا نسبت می دهند. در واقع این سبک از دل بردگان سیاه پوست به وجود آمده است. لغت بلوز از کلمه انگلیسی blue (به معنای غم) گرفته شده است، زیرا اولین خوانندگان و نوازندگان این سبک، آن را با غم اجرا می کردند.

بعضی دیگر از صاحب نظران معتقدند که این سبک از آمریکا نشات گرفته است؛ زمانی که در مزارع پنبه در جنوب کشور آمریکا، کارگران سیاه در هنگام کار شعر هایی موزون و ریتمیک به همراه یکدیگر و به صورت پرسش و پاسخ می خواندند. سپس این موسیقی با سیاهان جنوب آمریکا در طول رودخانه می سی سی پی، کم کم از مزارع و روستا ها به شهرها، بویژه نیو اورلئان، ممفیس و سنت لوئیس راه یافت.

تاریخچه ای از سبک بلوز

در سال 1903 و.سی هندی Handy.C.W که رهبر موسیقی جاز بود در یک ایستگاه قطار خلوت در نزدیکی می سی سی پی نشسته و به دلیل تاخیر قطار به خواب رفته بود که ناگهان با صدایی از خواب بیدار شد و مرد سیاه پوستی را دید که لبه چاقو را روی سیم های گیتارش می لغزاند و آوازی به صورت بداهه در خصوص رفتنش به جنوب می خواند. او یک خط از شعرش را سه مرتبه و با آکورد های مختلف می خواند و با گیتار به آن جواب می داد. هندی بعد ها اذعان کرد که این عجیب ترین و مرموزترین چیزی بود که تا به آن روز شنیده بود و آنچه مرد سیاه پوست می خواند چیزی نبود جز سبک بلوز.

پس از آن در سال 1912 و. سی. هندی که علاقمند به سبک بلوز شده بود آغاز به جمع آوری، تدوین و انتشار نت های موسیقی بلوز کرد. دو اثر Blues Memphis و Blues Louis.St در سال 1914 به دنبال یکدیگر منتشر شدند که با استقبال شدید مردم روبرو و باعث محبوبیت این سبک در موسیقی آمریکا شد. این گونه شد که سبک بلوز تولد رسمی خویش را مدیون هندی است.

در بین سال های 1920 تا 1930 که سال های رشد و شکوفایی سبک بلوز نامیده می شد تعداد زیادی موسیقی دان و خواننده با کنسرت ها و آلبوم هایشان در این سبک به شهرت رسیدند.

پس از آن در اوایل قرن بیستم موسیقی بلوز رفته رفته به تگزاس، لویزیانا، میسی سیپی و حتی سواحل غربی هم راه یافت. به طوری که منطقه دلتای رود می سی سی پی را زادگاه موسیقی بلوز معرفی نموده اند و سبکی مختص این منطقه با نام بلوز دلتا (Blues Delta) به وجود آمد که یکی از اصیل ترین و تأثیرگذارترین سبک های بلوز به حساب می آمد.

در سال 1920 اولین خواننده زن بلوز با نام Smith Mamie با اجرای ترانه ای به نام بلوز دیوانه (Crazy Blues) باعث شد این سبک موسیقی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

ساختار قطعات سبک بلوز

شعر هایی که در سبک بلوز خوانده می گردد معمولا دارای سه سطر و دوازده میزان است.

ابتدا آکورد های اصلی برای سطر اول و چهار میزان اول نواخته می گردد.

پس از آن چهار آکورد برای میزان های پنجم و ششم نواخته می گردد و به دنبالش یک آکورد برای میزان های هفتم و هشتم می نوازند.

سطر آخر متفاوت است و پنج آکورد برای میزان های نه و ده و به دنبال آن یک آکورد برای میزان های یازده و دوازده زده می گردد.

شعر در موسیقی بلوز سه سطر احساسی است. سطر های اول و دوم یکسان هستند البته با آکورد های مختلف، ولی سطر سوم متفاوت است. این ساختار را میزان دوازده بلوز می نامند. برای مثال به این سه سطر از لوئیس بلوز توجه کنید:

• هیچ دوست ندارم غروب خورشید را ببینم I. hate to see that evening sun go down
• هیچ دوست ندارم غروب خورشید را ببینم I. hate to see that evening sun go down.
• چون فکر می کنم این بار، دیگه دفعه آخره. It makes me think I039;m on my last go round

سبک بلوز و جاز

بعضی معتقدند که موسیقی جاز تنها موسیقی هنری شکل گرفته در آمریکاست، در حالی که موسیقی بلوز هم در کنار آن و پا به پای آن گسترش و پیشرفت نموده است.

• هر دو سبک جاز و بلوز در آمریکا و توسط سیاه پوستان جنوب ایالات متحده، در نیمه دوم قرن 19 شکل دریافتد. سپس در قرن 30 گسترش پیدا کردند و به مناطق دیگر راه یافتند.
• هر دو سبک دارای احساس غم هستند که از تغییر شکل یک نت خاص به ربع پرده یا نیم پرده بوجود می آید و هر دو از اصل بداهه نوازی بهره می گیرند.
• هر دوی این سبک ها تاثیر زیادی بر موسیقی پاپ آمریکا گذاشتند به طوری که بسیار از سبک ها مانند پاپ، سول، ریتم اند بلوز، راک اند رول و ... ریشه در موسیقی بلوز دارند.

سبک بلوز و آهنگ های آن هیچگاه جزو موسیقی پرفروش آمریکا نبوده است، ولی با این حال همواره در کنسرت ها و فستیوال ها در سراسر ایالات متحده و حتی زندگی روزمره آن ها نقشی پر رنگ داشته است. شنیدن و آنالیز سبک بلوز به فهم دیگر سبک ها هم یاری خواهد نمود.

سبک بلوز و تاثیر آن بر موسیقی پاپ

اولین ترانه های محبوب و پیروز خوانندگانی نظیر الویس پریسلی و جری لی لوئیس در دهه 1950 با پیشرفت در آکورد ها و الگو های شعری حاصل شد. در ضرب اصلی بلوز، ریتم سه چهارم نواخته می گردد و این سرعت دریافت ضرب بود که باعث شد ویژگی های بلوز به راک اند رول تکامل پیدا کند و نهایتا اینکه راک اند رول بخش زیادی از موسیقی پاپ را در برگرفت، ولی بلوز همچنان به بازار کوچک خود بسنده کرد.

پیمونت بلوز

پیمونت بلوز یا بلوزجنوب شرقی سبکی از موسیقی بلوز است که به واسطۀ سبک خاص گیتارنوازی، پیمونت فینگراستایل، شناخته می گردد. صدای این سبک شباهت زیادی به استراید پیانو و رگتایم دارد (رگتایم نوعی جاز اولیه است که در آن ضرب و مکث بسیار مؤکد است). پیمونت بلوز به خاطر شباهت زیادی که به ریتم های رگتایم دارد، از سایر سبک های موسیقی بلوز به ویژه دلتا بلوز متمایز می گردد (دلتا بلوز از قدیمی ترین سبک های موسیقی بلوز است).

نام بعضی از هنرمندان به نام در سبک بلوز

• بسی اسمیت
• دیوید هانی بوی ادواردز
• پال باترفیلد
• روی بیوکنن
• لوئیزیانا رد
• ما رینی
• رابرت جانسون
• بلایند لمون جفرسون
• اسکیپ جیمز
• ری چارلز
• اریک کلپتن
• آلبرت کالینز
• ویلی جانسون کور
• آلبرت کینگ
• بی. بی. کینگ
• بادی گای
• تاج محل
• جان مایال
• گری مور
• سَم مایرز
• مادی واترز
• تی-بون واکر
• استیوی ری وان
• جان لی هوکر

مشهورترین آلبوم ها در سبک بلوز

• پادشاهِ بلوزِ رعیتی (King Of The Country Blues) از بلایند لمون جفرسون Blind Lemon Jefferson) - 1985) (این آلبوم مجموعه تک آهنگ های جفرسون از سال 1925 تا 1929 هست که ریمستر شدن.)
• خواننده بلوزِ پادشاهِ دلتا (King of the Delta Blues Singers) از رابرت جانسون Robert Johnson) - 1961)
• اجرای زنده در رگال (Live at the Regal) از بی بی کینگ B.B. King) - 1965)
• حقیقت (Truth) از جف بک Jeff Beck) - 1968)
• خاکسارگاه (Dust Bowl) از جو باناماسا Joe Bonamassa) - 2011)
• جعبه پنیر (The Chess Box) از مودی واترز Muddy Waters) - 1989)
• بلوزِ محلی واقعی (The Real Folk Blues) از هاولن وولف Howlin Wolf) - 1966)
• زاده شده برای گیتار زدن (Born to Play Guitar) از بادی گای Buddy Guy) - 2015)
• سیلِ تگزاس (Texas Flood) از استیو ری وان Stevie Ray Vaughan) - 1983)
• بلوز (Blues) از جیمی هندریکس Jimi Hendrix) - 1994)

مشهورترین آهنگ ها در سبک بلوز

• هیجان از بین رفته (The Thrill Is Gone) از بی بی کینگ (B.B. King)
• جرقه دودکش (Smokestack Lightnin) از هاولن وولف (Howlin Wolf)
• استاتسبرو بلوز (Statesboro Blues) از آلمن برادرز بند (The Allman Brothers Band)
• حالا همه چی تموم شده (Its All Over Now) از رولینگ استونز (The Rolling Stones)
• بلوزِ کنارِ جاده ای (Cross Road Blues) از رابرت جانسون (Robert Johnson)
• به من هم آسیب زد (It Hurts Me Too) از اریک کلاپتون (Eric Clapton)
• ترجیح می دم کور بشم (Id Rather Go Blind) از جف بک (Jeff Beck)
• از وقتی عاشقت شدم (Since Ive Been Loving You) از لد زپلین (Led Zeppelin)
• رها کردن چمدون (Leaving Trunk) از تاج محل (Taj Mahal)
• پرنده آزاد (Free Bird) از لنارد اسکای نرد (lynyrd skynyrd)

بی بی کینگ (BB King)، یکی از مشهورترین ها در سبک بلوز می گوید:

دلیل پیروزیت این سبک، درک شدنی بودنش برای مردمه. مهم نیست آهنگ بلوز خوب، به چه زبونی باشه یا اصلا خواننده داشته باشه، مهم اینه که مردم اونو می فهمن. چون در خصوص اصلی ترین احساسات انسانیه. بلوز در خصوص چیزهاییه که خواننده یا نوازنده ش، با تمام وجود درک نموده. نوازنده بلوز، با وارد کردن احساساتش به اون قطعه اونو به یک اثر هنری تبدیل می کنه. هر قطعه بلوز خوب، یک بخشی از روح هنرمند رو توی خودش نگه داشته و با هر بار شنیده شدن اون، ما با واقعیت احساسات یک نفر روبه رو می شیم.

در انتها موزیک بی کلام بسیار شنیدنی در سبک بلوز را گوش می دهیم تا بیشتر با این سبک آشنا شویم.

تفطن: تفطن: گردشگری، تور لحظه آخری ارزان قیمت، بلیط، ویزا، هتل