25 نقشه باستانی و کمیاب دنیا
به گزارش شیوا مارکت، تا به امروز کتب تاریخی بسیاری برای توضیح جزئیات و رویدادهایی که منجر به شکل گیری جهان ما شده اند، به رشته تحریر درآمده اند؛ اما تنها با تماشای نقشه های تاریخی است که می توان تصویری واضح و واقعی از چگونگی شکل گیری این جهان به دست آورد. با تماشای این نقشه های تاریخی، گاهی اوقات می توانیم به تماشای مکانی در این جهان بنشینیم که سال ها است که از بین رفته است. گاهی نیز می توان جهان را از نگاه کسانی دید که هنوز پیروز به کشف گستره زمین نشده بودند. در این میان، با کاوشگرانی نیز آشنا خواهیم شد که آن قدر شجاع بودند که برای کشیدن نقشه هایی از مناطق دورافتاده، به سفرهایی خطرناک و گاهی غیرممکن می رفتند.
در ادامه، 25 نقشه باستانی و کمیاب جهان را در اختیار شما خواهیم گذاشت؛ نقشه هایی که با تماشای آن ها می توانید سفری به اعماق تاریخ داشته باشید و کشف کنید که انسان تا کجا پیش رفته است.
اسپارتا؛ دهه 400 قبل از میلاد مسیح
عکس از ویکی مدیا کامنز (Wikimedia commons)
جی.دی باربی دو بوکیج (J.D. Barbie du Bocage)، با استفاده از متون باستانی پیروز شد در سال 1817، نقشه اسپارتا را کهمربوط به دهه 1400 قبل از میلاد مسیح است، ترسیم کند. هدف وی از ترسیم این نقشه باستانی این بود که معین کند اسپارتا در دهه 400 قبل از میلاد مسیح به چه شکل بوده است؛ زمانی که اسپارتا رقیب شهر آتن به شمار می آمد.
اسپارتایی ها در جهان برای این مشهور بودند که پسران خود را از سن هفت سالگی به یک برنامه آموزش نظامی به نام آموزش اسپارتی (Agoge) می سپاردند تا تمرین های نظامی و جنگی ببینند و به عنوان یک سرباز بار بیایند. آموزش اسپارتی به سبک تربیت بچه ها در این منطقه تا سال 371 پیش از میلاد اشاره دارد. ساکنان اسپارتا معتقد بودند که بچه ها تنها متعلق به والدین نیستند؛ بلکه سرمایه کشور به شمار می آیند. به همین دلیل، حق تربیت کودک بر عهده جامعه است. در این منطقه، یک انجمن مخصوص، کودک را پس از تولد، معاینه می کرد و تنها در صورت تایید قدرت و سلامت نوزاد، به او اجازه زندگی داده می شد. بچه های که در این معاینه مورد تایید واقع نمی شدند، در کوه تایگتوس به دور انداخته می شدند.
در این دوره از تاریخ، در شهرهای دیگر یونان به آزادی فردی احترام گذاشته می شد؛ اما در اسپارتا شخصیت فرد تا زمان بلوغ بر اساس خواست جامعه شکل می گرفت و فرد باید به عنوان جزئی از گروه به زندگی خود ادامه می داد. نام یونانی شهر اسپارتا، لاکدمون (Lacedaemon) بود و در جنوب یونان قرار داشت.
نقشه جهان؛ سال 1407
عکس از کتابخانه بریتانیا
کلاودیوس بطلمیوس (Ptolemy)، جغرافی دان، فیلسوف و اخترشناس در رم باستان، در طول زندگی خود (سال 100 تا 178)، زمین و ستارگان را به تصور کشید.
جغرافیا بطلیموس، رساله و اطلسی در زمینه نقشه نگاری است که دانستنی های دانش جغرافیا در زمان خود را به ما نشان می دهد. این اطلس در قرن دوم پس از میلاد و در حدود 150 سال بعد از پیدایش توسط بطلیموس در امپراتوری روم به زبان یونانی در اسکندریه مصر تدوین شد. جغرافیا بطلیموس در قرن نهم به زبان عربی و در اوایل قرن پانزدهم (سال 1407) به زبان لاتین ترجمه شد و و نقشه جهان بطلیموس را دوباره به تصویر کشید. این اطلس در دانش و سنت های نقشه کشی آن دوره و همچنین رنسانس جغرافیایی اروپا تاثیر بسیاری داشت.
نقشه جهان؛ سال 1154
عکس از ویکی مدیا کامنز
شریف ادریسی (Muhammad al-Idrisi)، جغرافی دان مراکشی، نقشه ای از جهان را در سال 1154 در اسپانیا ترسیم کرد. این نقشه در مجموعه ای از آثار با عنوان سرگرمی برای کسانی که می خواهند جهان را کشف نمایند (Entertainment for Those Wanting to Discover the World) چاپ شد. نقشه های این جغرافی دان مراکشی در کتابی با عنوان نزهه المشتاق فی اختراق الآفاق (Tabula Rogeriana) در دوران حکومت پادشاه راجر دوم، پادشاه سیسیل چاپ شدند که در غرب و اروپا با نام کتاب راجر (The Book of Roger) نیز شناخته می گردد؛ زیرا شریف ادریسی، این کتاب را به پادشاه راجر تقدیم نموده بود.
دست نویس اصلی کتاب نزهه المشتاق فی اختراق الآفاق در حال حاضر در موزه ملی هامبورگ نگهداری می گردد. این کتاب که به چند زبان زنده جهان ترجمه شده است، شامل هفت اقلیم است که در آن دوران مشهور بوده اند. ادریسی در ابتدای کتاب از اقلیم اول می نویسد:
این اقلیم از سمت مغرب و از جهت غربی دریایی که به بحرالظلمات معروف است شروع می گردد.
بحرالظلمات به مناطق پشت اقیانوس اطلاق می شد و مردم آن موقع بر این باور بودند که در پشت آن دریای عظیم، هیچ نشانی از از زندگی از جمله انسان ها، آبادی ها یا هر چیز دیگری وجود ندارد. منظور از بحرالظلمات، اقیانوس اطلس کنونی است. این کتاب در سال 1388، توسط بنیاد ایران شناسی، با عنوان ایران در کتاب نزهه المشتاق به فارسی منتشر شد.
آمریکا؛ سال 1579
نقشه های ساندروس (Sanderus Maps)
آبراهام اورتلیوس (Abraham Ortelius) که با عنوان خالق اطلس مدرن شناخته می گردد، نقشه تئاتر جهان (Theatrum Orbis Terrarum) را خلق کرد. وی در این نقشه، جزئیات سرزمین آمریکا (Amerikas) را در سال 1579 به تصویر می کشد.
اورتلیوس، یک جغرافی دان و نقشه نگار فلاندری بود که برای اولین بار، نظریه پیوستگی قاره ها پیش از جدا شدن به حالت امروزی یا رانش قاره ای (continental drift) را مطرح نمود و باور داشت که قاره ها به خاطر لرزه ها و سیلاب ها از هم جدا شده اند. او با رنگ آمیزی نقشه های سیاه و سفید برای اولین بار، نقشه هایی رنگی را در اختیار مردم قرار داد. یکی از کارهای جالب توجه این دانشمند، اطلسی با قطع کوچک 18 در 10 سانتی متر در سال 1575 است که شامل بیش از صد نقشه کوچک و زیبا همراه با توضیحات مربوط به هر نقشه بود.
نقشه جهان؛ سال 1570
عکس از ویکی مدیا کامنز
اورتلیوس، نقشه جهان را نیز در کتاب تئاتر جهان در سال 1570 به تصویر کشید.
خاور میانه و اقیانوس هند؛ سال 1596
عکس از ویکی مدیا کامنز
یان هویغن ون لینچ خوزن (Jan Huyghen van Linschoten)، یک تاجر و تاریخ دان هلندی بود که به عنوان یک مسافر، همواره در جهت دریایی بین اروپا و هند در سفر بود. او در حین این سفرهای دریایی، جهتها را در یک دفترچه یادداشت ثبت می کرد و بعدها این نقشه را در مجموعه ای از نقشه ها به نام سفرنامه (Itinerario) به تصویر کشید. این کتاب پر از جزئیات، کلید شرق (The Key to the East) نام داشت و باعث پیشرفت شرکت هند شرقی هلند (Dutch East India Company) شد.
ویرجینیا؛ سال 1606
عکس از ویکی مدیا کامنز
نقشه ویرجینیا در سال 1606 با استفاده از توضیحات ارائه شده توسط کاپیتان جان اسمیت (Captain John Smith)، سرباز، جستجوگر و نویسنده انگلیسی تصویر شده است؛ فردی که نقشه های زیادی از مستعمره جدید را خلق نموده است.
اسمیت به عنوان یک استعمارگر، به سمت جیمز تاون (Jamestown) در ویرجینیا رهسپار شد تا نخستین سکونت گاه پایدار انگلیسی در آمریکای شمالی را برپا کند، اگرچه در دوران مدرن بیشتر افراد وی را به عنوان فردی می شناسند که با پوکاهانتس (Pocahontas) دختر فرمانده پوهاتان، رئیس قبیله سرخپوستان، رابطه داشت و با بومیان آمریکایی کار می کرد. البته باید بدانید که این دوستی دیری نپایید و چند سال بعد، جنگی میان مستعمره نشینان و سرخ پوستان درگرفت. در یکی از همین جنگ ها، اسمیت به سختی زخمی شد و به همین دلیل در سال 1609 به انگلیس برگشت و دیگر هیچ گاه پای به آمریکا نگذاشت.
نقشه جهان؛ سال 1730
عکس از ویکی مدیا کامنز
جورج ماتیوس سیوتر (George Matthaus Seutter)، یک نقشه بردار آلمانی بود که آثار وی از ارزش و احترام فراوانی برخوردار بودند. سیوتر پیروز شد در طول زندگی خود، عنوان نقشه بردار سلطنتی (royal cartographer) را در دربار کارل ششم، امپراتوری مقدس روم و پادشاه دودمان هابسبورگ، بوهم، مجارستان، کرواسی و آرشیدوک اتریش را به دست آورد. این نقشه از دو نیم کره در دوران اوج زندگی این نقشه بردار خلق شده است.
نقشه سماوی (Celestial Map)؛ سال 1675
عکس از ویکی مدیا کامنز
لوئی ولاز بلوم (Louis Vlasblom)، یک دکتر و ریاضی دان هلندی بود که در حین ترسیم ستاره ها، نقشه دو نیم کره (double hemisphere chart) را ترسیم کرد که با عنوان لودوویکو ولاز بلوم (Ludovico Vlasblom) شناخته می گردد. این نقشه، پنج سال بعد در کتابی با نام بوک زی کارت (Boeck zee-Kaardt)، منتشر شد.
نیم کره غربی؛ سال 1520
عکس از ویکی مدیا کامنز
یوهانز شونر (Joannes Schöner)، دانشمند آلمانی به دنبال موج اکتشافات در دهه 1400، پیروز شد تا در سال 1520، نقشه ای از نیم کره غربی را به تصویر بکشد. وی جزو اولین افرادی بود که کره هایی از جنس چوب ساخت. کره زمینی که شونر در سال 1515 ساخت، یکی از قدیمی ترین کره های زمین است که هنوز وجود دارد.
باواریا؛ سال 1685
عکس از ویکی مدیا کامنز
باواریا یا بایرن، عظیم ترین و جنوبی ترین ایالت در میان ایالات شانزده گانه کشور آلمان است و در حال حاضر، مونیخ پایتخت آن است؛ اما باواریا در گذشته، فقط منطقه ای در آلمان نبود. باواریا در سال 1806 توانست یک پادشاهی مستقل تشکیل دهد و به عنوان کشوری مستقل از جنگ های ناپلئونی تا جنگ جهانی اول و سال 1918 وجود داشت. گفته می گردد که این نقشه از باواریا در بین سال های 1683 تا 1719 ترسیم شده است.
آفریقا؛ سال 1890
عکس از دانشنامه بریتانیکا (Encyclopaedia Britannica). ویکی مدیا کامنز
دانشنامه بریتانیکا، قدیمی ترین دانشنامه انگلیسی زبان در سال 1890، نقشه ای از قاره آفریقا را چاپ کرد؛ درست در زمانی که تقسیم آفریقا شروع شده بود. تقسیم آفریقا (Conquest of Africa) به دوره ای در میان سال های 1881 تا جنگ جهانی اول در 1914 گفته می گردد که قدرت های اروپایی در دوره امپریالیسم نو (فرانسه، بریتانیا، اسپانیا و آلمان) به خاک آفریقا یورش بردند و به دنبال اشغال، استعمار و پیوست آفریقا بودند.
رم؛ قرن اول
عکس از ویکی مدیا کامنز
تاریخچه وقایع و رویدادهای بسیاری به قرن اول رم برمی گردند و مورخان از گزارش های مختلفی برای ایجاد این نسخه از نقشه در سال 1570 استفاده کردند تا یک نقشه باستانی را از یک نقشه باستانی دیگر خلق نمایند.
کالیفرنیا؛ سال 1650
عکس از ویکی مدیا کامنز
در گذشته تصور می شد که باخا کالیفرنیا (Baja California)، شمالی ترین و غربی ترین ایالت مکزیک، یک جزیره بوده است و این موضوع در نقشه هایی مانند نقشه بالا در حدود سال 1650 دیده می گردد.
فرانسیسکو دی اویوئا (Francisco de Ulloa) در سال 1539 ثابت کرد که باخا کالیفرنیا، یک جزیره نیست؛ اما حتی پس از اثبات این کاوشگر اسپانیایی، تصور می شد که این شبه جزیره واقع در سواحل سرزمین اصلی مکزیک، یک جزیره است.
آسیا؛ سال 1700
عکس از ویکی مدیا کامنز
وینچنزو کورونلی (Vincenzo Coronelli)، کره ساز ونیزی، نقشه ای از آسیا را در بین سال های 1687 تا 1705 ترسیم کرد. کرونلی، یک راهب فرانسیسکایی بود که در ریاضیات و گیتی شناسی تبحر خاصی داشت.
خلیج مکزیک؛ سال 1646
عکس از ویکی مدیا کامنز
نقشه خلیج مکزیک در سال 1646 که اولین نمودار دریایی خلیج مکزیک محسوب می گردد، توسط رابرت دادلی (Sir Rober Dudley)، توریست، کشتی ساز و مهندس انگلیسی، ترسیم شده است؛ فردی که محبوب ملکه الیزابت اول بود.
اورشلیم؛ سال 1619
عکس از ویکی مدیا کامنز
جوآنیس کوتو ویچی (Joannis Cotovici)، به قصد کشف هولی لند یا سرزمین مقدس، از ونیز در کشور ایتالیا در اواخر قرن شانزدهم به راه افتاد. وی در سرزمین مقدس، اکتشافات خود را با ترسیم تصاویر و نقشه هایی از اورشلیم، دیوارها و بناهای تاریخی آن، ثبت کرد و بعدها این اکتشافات را به چاپ رساند.
واشینگتون دی سی؛ سال 1851
عکس از ویکی مدیا کامنز
منطقه کلمبیا در سال 1790 به عنوان پایتخت ایالات متحده آمریکا انتخاب شد. شرکت انتشارات لوید ون درویر (Lloyd Van Derveer publishing company)، کمتر از صد سال بعد در سال 1851، نقشه ای از واشینگتون دی سی را ترسیم کرد. در آن موقع، جورج تاون، محله تاریخی، تجاری در شمال غربی واشینگتن دی سی، یک شهر بود.
قطب شمال؛ سال 1741
عکس از ویکی مدیا کامنز
گیوم دو لوئیل (Guillaume de LIsle)، کیهان شناس فرانسوی، نقشه ای از نیم کره شمالی را در سال 1714 ترسیم کرد. این نقشه بعدها در سال 1741 توسط شرکت هلندی کاونز و مورتیر (Covens and Mortier) به روز رسانی شد.
در نقشه فوق، نامه ای به دو زبان فرانسوی و هلندی وجود دارد که توسط یک کاوشگر هلندی به نام آقای سوارتز (Monsieur Swartz) نوشته شده است. وی در بین سال های 1734 تا 1740 به دستور تزار روسیه، در حال کاوش در ژاپن و شبه جزیره کامچاتکا در خاور دور روسیه بود.
اروپای شمالی؛ سال 1780
عکس از ویکی مدیا کامنز
ریگوبرت بون (Rigobert Bonne)، کیهان شناس فرانسوی در سال 1780، نقشه ای دیگر از اسکاندیناوی و روسیه شمالی ترسیم کرد. او با عنوان کیهان شناس سلطنتی دربار لوئی شانزدهم، پادشاه فرانسه شناخته می شد.
آفریقا؛ سال 1908
عکس از ویکی مدیا کامنز
نقشه آفریقا در سال 1908، توسط شرکت ولز میشنری مپ (Wells Missionary Map Company) ترسیم شد تا محل عبور راه آهن در آفریقا را به مبلغانی نشان دهد که می خواستند از این قاره بازدید نمایند. یکی دیگر از نقاط برجسته این نقشه، به نمایش کشیدن مستعمرات اروپا و کشورهای مستقل آفریقا بود. این نقشه در حال حاضر در کتابخانه کنگره ایالات متحده آمریکا نگهداری می گردد.
قطب جنوب؛ سال 1657
عکس از ویکی مدیا کامنز
یان یانسون (Jan Jansson)، کیهان شناس هلندی، جزئیات نیم کره جنوبی را توضیح داد. با این حال در سال 1657، هنوز اکتشافی در قطب جنوب انجام نشده بود و به همین دلیل نقشه ناقص است. گفته می گردد که قطب جنوب، توسط کاوشگران روسی در سال 1820 کشف شد.
فرانسه، انگلستان و امپراتوری روسیه؛ سال 1840
عکس از ویکی مدیا کامنز
امپراتوری فرانسه از زمانی شروع شد که ناپلئون بناپارت اول به عنوان اولین امپراتور فرانسه لقب گرفت. این امپراتوری تا سال 1870 و سقوط امپراتوری دوم ادامه یافت. با این حال، امپراتوری استعمار در سال 1605 با ورود فرانسه به کبک شروع شد. فروپاشی امپراتوری استعماری این کشور نیز پس از جنگ جهانی دوم، شروع شد.
به همین ترتیب، امپراتوری روسیه با نام گذاری تزارها در سال 1721 شروع شد و در سال 1917 سقوط کرد. امپراتوری انگلیس نیز گسترده بود و پیروز شد تا خود را به گوشه گوشه جهان برساند. در واقع امپراتوری انگلیس تا سال 1913، عظیمترین امپراتوری بود که در جهان حکومت نموده بود. فروپاشی این امپراتوری درست مانند فرانسه در حین جنگ جهانی دوم شروع شد.
امپراتوری هلند و پروس؛ سال 1827
عکس از ویکی مدیا کامنز
مقاله مرتبط:
- اولین نقشه های جهان، گنجینه های تاریخ
با توجه به نقشه فوق درمی یابیم که اروپای مرکزی در سال 1827، همچنان تحت سلطه امپراتوری اتریش و پادشاهی پروس بوده است. پروسی ها در کنار امپراتوری اتریش تا حدود 40 سال پس از ترسیم این نقشه، بر اتحادیه کنفدراسیون آلمان حکومت می کردند.
پس از اتمام حکومت این دو امپراتوری، کنترل این منطقه به دست امپراتوری اتریش-مجارستان و پادشاهان هابسبورگی افتاد. این دودمان تا زمان فروپاشی در طول جنگ جهانی اول، کنترل بیشتر بخش های اروپای مرکزی را به عهده داشتند.
دریای مدیترانه؛ سال 1570
عکس از ویکی مدیا کامنز
دریای مدیترانه، اروپا، آفریقا، آسیا و خاور میانه را به هم متصل می نماید و یکی از مهم ترین و تاریخی ترین منابع آبی در شکل گیری تمدن غرب به شمار می آید. نقشه فوق، دریای مدیترانه شرقی را در حدود سال 1570 به تصویر می کشد.
منبع: گردشبانتفطن: تفطن: گردشگری، تور لحظه آخری ارزان قیمت، بلیط، ویزا، هتل