آمریکا یا چین؛ آسیای مرکزی بر سر دو راهی - شیوا مارکت

با ما همراه باشید و با تور چین ارزان از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

عادل کائوکن اف کارشناس سیاسی قزاق در یادداشتی که در اختیار خبرنگار خبرنگاران در دوشنبه قرار داد، دیدگاه های خود در مورد تشدید رویارویی های میان آمریکا و چین و تاثیر آن بر کشورهای آسیای مرکزی را عنوان کرد.

در این یادداشت آمده است: وضع تحریم های آمریکا علیه تعدادی از نخبگان چینی و تهدید امنیتی عنوان شدن زد تی یی و هواوی که بزرگترین شرکت های ارتباطاتی چین به شمار می فرایند، نشان می دهد رویارویی های واشنگتن و پکن وارد سطح جدیدی شده است.

کارشناسان و رسانه های چینی با صراحت تمام به آن اشاره می نمایند که ماه عسل آمریکا و چین خاتمه یافته و باید خود را برای مقابله با هر نوع از سنارویوهای احتمالی کاخ سفید آماده کرد.

البته لحن کلام دیپلماسی چین نسبت به آمریکا نیز در این اواخر به شدت تغییر نموده و پکن واشنگتن را متهم به مداخله در امور داخلی و خارجی خود می نماید.

تحریم های فعلی آمریکا تاثیر عمیق و سریع بر وضع چین ندارد، ولی تجربه سایر کشورها نشان می دهد که واشنگتن با تنگ تر کردن حلقه تحریم ها، بخش های آسیب پذیر کشورهای مورد نظر خود را هدف قرار می دهد. اقدام آمریکا علیه دو شرکت یادشده چینی به این معناست که کاخ سفید به محض پیدا کردن فرصت حملات مالی به چین (البته با ملاحظات عدم لطمه مالی به اقتصاد خود آمریکا) بلافاصله دست به کار خواهد شد.

حالا این پرسش پیش می آید که رویارویی های آمریکا و چین برای آسیای مرکزی چه تبعاتی خواهد داشت. لازم به ذکر است که شرایط تعریف شده، برای کشورهای منطقه بسیار ناخوشایند است چرا که محتمل است آنها با ضرورت انتخاب استراتژیک روبرو کند. منظور از انتخاب استراتژیک این است که ممکن است کشورهای آسیای مرکزی مجبور بشوند ماندن در کنار هر یک از طرفین را انتخاب نمایند.

از یک سو، به لحاظ مالی وزن آمریکا و روسیه و چین یکسان نیست و از سوی دیگر، همه نخبگان آسیای مرکزی نگران احتمال قرار دریافت در لیست آمریکایی کشورهای یاغی هستند. نگرانی آنان از آن جهت است که بیشتر نخبگان این منطقه در غرب دارای املاک غیر منقول بوده و سرمایه های خود را نیز در بانک های غربی نگهداری می نمایند و فرزندانشان دانشگاه های غربی را برای تحصیل برمی گزینند. علاوه بر این، آنها مدرن سازی کشورهای خود را با استفاده از فناوری های غربی قابل تصور می دانند.

پارادوکس اینجاست که در حال حاضر سرمایه و فناوری ها از چین و سایر کشورهای آسیایی وارد این منطقه می گردد که با این وجود جهت گیری نخبگان آسیای مرکزی در بحث فناوری تا حدود بسیار زیادی همچنان غرب محور باقی می ماند.

به این دلیل مسئله انتخاب برای آسیای مرکزی بسیار سخت خواهد بود و این دقیقاً شرایطی است که کشورهای منطقه نگران آن هستند.

در عین حال برای آسیای مرکزی اعمال تحریم های غرب علیه روسیه به نوعی تجربه نسبتاً مثبت شناخته می گردد زیرا با وجود تأثیر منفی این تحریم ها بر توسعه مالی منطقه، باز هم کشورهای آسیای مرکزی توانستند از قرار دریافت بر سر دوراهی انتخاب دردناک اجتناب نمایند.

نخبگان حاکم آسیای مرکزی امیدوارند در رابطه با تشدید رویارویی های آمریکا و چین نیز بتوانند جهت مشابهی را دنبال نمایند و نه تنها درگیر چنین شرایطی نشوند، بلکه حتی بتوانند تا حدودی نفع هم ببرند. زیرا این احتمال را که رقابت های میان غرب و چین برای جلب حسن نیت این منطقه مهم ژئوپلیتیکی منجر به حمایت های آنها از رژیم های موجود و اقتصاد آنها خواهد شد، بعید نمی دانند.

بدون تردید برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در بعضی از کشورهای آسیای مرکزی در نیمه دوم سال 2020، در متن تشدید رویارویی های میان آمریکا و چین، حساسیت های ژئوپلیتیک در این منطقه را افزایش خواهد داد.

انتهای پیغام/ح