آیا انحصار آمازون بر بازار فروش کتاب شکسته می گردد؟

به گزارش شیوا مارکت، به گزارش خبرنگاران، 25 سال از آن روز که جف بزوس برای نخستین بار سایت آمازون را به عنوان عظیمترین کتابفروشی دنیا به راه انداخت، می گذرد. راه اندازی این سایت از همان ابتدا اعلان جنگی بود علیه تمام کتابفروشی ها، از فروشگاه های عظیم زنجیره ای گرفته تا مغازه های کوچک مستقل. آمازون که این روزها از یک کتابفروشی آنلاین کوچک به عظیمترین خرده فروش اینترنتی دنیا تبدیل شده است، با امکانات و خدماتی که به مشتریان ارائه می دهد، به تدریج انحصار بازار فروش کتاب را به دست گرفته است. کاربران با استفاده از سایت آمازون می توانند هر کتابی را که اراده نمایند تنها با چند کلیک سفارش داده و آن را به سادگی و در کوتاه ترین زمان دریافت نمایند. علاوه بر این، آمازون در سال 2007 با عرضه سخت افزار کیندل (Kindle) باعث شد تا بازار کتاب های الکترونیک (e-book) از کتاب های چاپی و سنتی پیشی گرفته و فروش کتابفروش ها با افتی شدید روبه رو گردد. نفوذ آمازون در این صنعت تا حدی است که چندی پیش روزنامه گاردین در گزارشی به نقش این سایت در بحران تعطیلی پی در پی کتابفروشی های شهر نیویورک اشاره نمود. براساس این گزارش، منهتن در سال 1950 میلادی 386 کتابفروشی داشت، این تعداد در سال 2015 به 106 کتابفروشی رسید و حالا تعداد کتابفروشی های این شهر به 80 فروشگاه محدود شده است.

مقابله با انحصار

کتابفروشی های مستقل حالا پس از 25 سال برای اولین بار به مقابله با این انحصار برآمده و در این راه به استفاده از تاکتیک های خود آمازون روی آورده اند. این کتابفروشی ها راه نجات خود را در سایتی می بینند که تنها چند هفته قبل از آن که سازمان بهداشت دنیای همه گیری کرونا را اعلام کند و بسیاری از کتابفروشی های دنیا به خاطر این بحران به ناچار کرکره های خود را پایین بکشند، راه اندازی شد. این سایت که بوک شاپ (Bookshop) نام دارد برای جستجوی آنلاین کتاب در میان کتابفروشی ها راه اندازی شده است و تا به امروز پیروز شده تا بیش از یک میلیون دلار برای این فروشگاه ها درآمدزایی کند.

روزنامه شیکاگو تریبیون از این وبسایت با عنوان یک ائتلاف شورشی علیه امپراطوری آمازون یاد نموده و پایگاه اینساید هوک نیز در این باره می نویسد: به لطف بوک شاپ، دیگر دلیلی برای خرید کتاب از آمازون وجود ندارد.

به گفته اندی هانتر مدیرعامل و بنیانگذار بوک شاپ، در حال حاضر، آمازون برای هر کتابی که به واسطه شرکت های رسانه ای آنلاین می فروشد، مبلغی را به عنوان کارمزد پرداخت می نماید. بنابراین تقریبا هر نقدی که درباره یک کتاب نوشته می گردد، به آمازون ارجاع داده می گردد. با این کار میلیون ها میلیون خواننده مستقیم به سایت آمازون کشیده می شوند و کتابفروشی های مستقل را نادیده می گیرند. این یکی از دلایلی است که آمازون توانسته در چهار سال میزان فروش کتاب خود را از 37 درصد به بیش از 50 درصد برساند.

پایانی بر رقابت ناعادلانه

این روزها کتابفروشی های مستقل برای این که سرپا بمانند، به فروش آنلاین وابسته هستند. اما در بازار آنلاین، این فروشگاه ها در مقایسه با آمازون موجودی کمتر، سرمایه کمتر برای ایجاد وبسایت برای فروش و منابع و کارمندان کمتر برای حمل و نقل کتاب ها در اختیار دارند. ناعادلانه بودن این رقابت در دوره شیوع کرونا تشدید نیز شده است زیرا کتابفروشی ها جزء مشاغل غیرضروری محسوب می شوند و در دوره قرنطینه باید تعطیل شوند.

اما حال با استفاده از وب سایت بوک شاپ شاید بتوان گفت که عدالت در نهایت تا حدودی بین این دو کفه ترازو برقرار شده است و کتابفروشی های مستقل نیز می توانند انتها با تکیه بر بازار آنلاین کسب درآمد نمایند.

بوک شاپ در کمتر از دو ماه با ارائه تخفیف و تحویل سریع سفارش، پیروز شده تا امپراطوری آمازون بر صنعت کتاب را به چالش بکشد. اگر اوضاع طبق انتظارات و برنامه ریزی ها پیش رود، شاید این آغازی برای کتابفروشی های مستقل باشد تا بتوانند حق و فضای خود را در این صنعت باز پس گیرند.