افت 22 درصدی فراوری و کاهش 83 درصدی فروش واحد های فراوریی در پی شیوع کرونا - شیوا مارکت

به گزارش گروه مالی خبرنگاران، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با هدف اطلاع بخشی به سیاست گذاران کشور از تأثیر کرونا بر اشتغال و فروش واحد های فراوریی خرد در سراسر کشور، در روز های سرانجامی سال 98 مطالعه ای پیمایشی تعریف و طی 15 روز ابتدایی سال 99 آن را با ابزار پرسش نامه بسته و با روش تلفنی اجرا کرد.

جامعه آماری این مطالعه 465 هزار مالک یا مدیر واحد های فراوریی صنفی رسمی (دارای پروانه) از سراسر کشور بوده است که اطلاعات آن ها توسط اتاق اصناف در سال 97 در اختیار مرکز پژوهش ها قرار گرفته است. روش نمونه گیری، تصادفی از 8 خوشه صنفی شامل خدمات فراوریی، فرش و صنایع دستی، تحریر و چاپ، صنایع غذایی، فراوری ملزومات و خدمات ساختمان، فراوری کیف و کفش، صنایع نساجی و پوشاک و سایر صنایع صنفی (نظیر سیم پیچی، آهنگری، فراوری پمپ، سوله، آلومینیم، چوب بری و...) بوده است.

نمونه این مطالعه با سطح اطمینان بالای 95 درصد بر اساس فرمول کوکران، 286 تعریف شده بود، ولی در عمل داده های 414 مالک واحد های فراوریی اخذ و استفاده شد. این مطالعه شامل 6 سؤال درباره تغییر فراوری و شاغلان در صنف به نسبت سرانجام فصل گذشته (پاییز 1398) و نیز نسبت به سرانجام سال 97 و تأثیر شیوع کرونا بر فروش و قیمت تمام شده صنف سؤال شونده بوده است.

شایسته یادآوری است برای اینکه پاسخ دهنده دچار اغراق یا کتمان حقیقت درباره واحد فراوریی خود نگردد، سؤال درباره صنف مربوطه پرسیده شده است. متن سؤال ها و پاسخ کلی استخراج شده (میانگین ساده) هر سال به توضیح زیر است:

- میزان فراوری صنف شما نسبت به سرانجام فصل گذشته (پاییر 1398) چه تغییری نموده؟ منفی 13.4 درصد

- تعداد شاغلان صنف شما نسبت به سرانجام فصل گذشته (پاییز 1398) چه تغییری نموده؟ منفی 3.7 درصد

- میزان فراوری صنف شما نسبت به سرانجام سال گذشته (اسفند 1397) چه تغییری نموده؟ منفی 22.2 درصد

- تعداد شاغلان صنف شما نسبت به سرانجام سال گذشته (اسفند 1398) چه تغییری نموده است؟ منفی 5.2 درصد

- شیوع کرونا چه تأثیری در فروش صنف شما داشته است؟ منفی 83 درصد

- شیوع کرونا چه تأثیری در قیمت تمام شده محصولات داشته؟ 10.3 درصد

(سؤال ششم را فقط 79 نفر از 414 نفر حدود 19 درصد پاسخ دادند. 5 سوال بالاتر را همه 414 نفر پاسخ دادند.)

پاسخ واحد های فراوریی حاضر در این پیمایش به تفکیک حوزه های کاری در جدول زیر قابل مشاهده است .

میزان فراوری در واحد های صنفی فراوریی خدماتی نسبت به فصل گذشته (آخر پاییز 1398) به طور متوسط 13.4 درصد و نسبت به سرانجام سال 1397 معادل 22.2 درصد کاهش داشته است. بیشترین کاهش فراوری مربوط به فراوریی های تحریر و چاپ بوده است. کاهش میزان فراوری در فصل زمستان نسبت به سرانجام فصل پاییز 1398 در 8 رسته صنفی حاضر در این مطالعه بین 1 تا 24 درصد بوده است.

میزان اشتغال در واحد های صنفی فراوریی خدماتی نسبت به فصل گذشته (آخر پاییز 1398) به طور متوسط 3.7 درصد و نسبت به سرانجام سال 1397، 5.2 درصد کاهش داشته است. در سرانجام سال 98، کاهش اشتغال هم نسبت به سرانجام فصل گذشته (پاییز 1398) و هم نسبت به سرانجام سال 1397 محدود بوده و هیچ حوزه کاری بیشتر از 9 درصد کاهش اشتغال نداشته است.

بیشترین کاهش اشتغال در جامعه مورد مطالعه در سرانجام سال 1398 مربوط به فراوریی های نساجی و پوشاک و همچنین کیف و کفش با منفی 9 درصد بوده است و جالب آن که میزان رشد اشتغال در صنایع دستی و فرش مجموعاً مثبت بوده است (5 درصد در طول فصل زمستان و 2 درصد در طول سال).

از نظر میزان فروش، در سرانجام سال 1398 نسبت به مدت مشابه سال قبل، کاهش فروش در همه حوزه های کاری شدید و بین 67 تا 98 درصد بوده است. فراوریکنندگان صنفی کیف و کفش با منفی 98 درصد و و فراوریکنندگان نساجی و پوشاک با منفی 92 درصد بیشتر از بقیه صنوف فراوریی دچار کاهش فروش بوده اند.

شایان ذکر است در تفسیر نتایج این مطالعه و به خصوص سیاست گذاری بر اساس آن، حتماً باید زمان اجرای آن را در نظر گرفت و چه بسا اگر این پیمایش در سرانجام فروردین 1399 تکرار گردد، به دلیل تغییر شرایط، نتایج متفاوت باشد.

baham1.ir: مجله باهام: با هم سفر کنیم