تشکیل تعاونی عشایری در قمرود

به گزارش شیوا مارکت، فاطمه امامی - قم - خبرنگار:بر اساس آخرین سرشماری، 305 خانوار عشایری در قم حضور دارند و هر خانواده عشایر به طور متوسط 6 عضو دارد. با این حساب می توان گفت در این استان حدود 2 هزار نفر از عشایر کشور مشغول زندگی هستند.

تشکیل تعاونی عشایری در قمرود

ایل کلکو، شاهسون، میش مست، زند، عرب و کتی از عشایر استان قم هستند که بخش عمده ای از فراوری گوسفند و شتر و محصولات لبنی را در اختیار دارند.

  • سختی های عشایربودن در عصر دیجیتال

احمدرضا سیفی یکی از مردان ایل کلکو است که در روستای چشمه شور سکونت دارد. او می گوید بهار که می گردد، ایل کلکو مانند عشایر قدیمی کوچ می نمایند و پاییز دوباره بر می گردند. ییلاقشان روستاهای حومه خراقان در استان مرکزی است و قشلاقشان لب دریا. عشایر وقتی می گوید لب دریا منظورش همان روستاهای دشت مسیله در حاشیه حوض سلطان است. آن قدر که در روزهای نه چندان دور آب زلال و سبزه زار در آن حوالی دیده اند، لفظ لب دریا برایشان باقی مانده و عجیب نیست.

سیفی می گوید: عشایر بودن در عصر دیجیتال کار سختی شده. هم زحمت زیاد دارد و هم حمایتی آن طور که باید صورت نمی گیرد. همین است که جوان ها آرام آرام از این شغل خارج می شوند. جوان ها راحت طلب شده اند. خوابیدن با نمد در این سیاه چادرها و زیر باران و سرما بودن، کارشان نیست. نمد را ببینند می گویند بو می دهد، اما نمی دانند اتفاقاً همین خوابِ زیر نمد چقدر می چسبد. او چوب بازی در عروسی ها، مراسم مخصوص جهازبرون، شترسواری و اسب سواری را از رسوم ایل های قم می داند. نان ساجی هم که نانی خوشبو است که روی ساج پخته می گردد، از دیگر محصولات عشایر قم است. در گویش ترکی به این نان می گویند یوخا.

این عشایر قمی ادامه می دهد: روستای عباس آباد در جاده قدیم قم-تهران یکی از مهم ترین پاتوق های عشایر قم است که در آن هر خانواده ای حدود هزار گوسفند دارد. سیفی می افزاید: این روستا در نزدیکی دشت احمد واقع شده است. 45 کیلومتر که از قم خارج می شوی زمین عشایر را می بینی که اکنون بخشی از این زمین را گرفته اند و به پسته کاری تبدیل نموده اند. این زمین ها منابع طبیعی بود و ما پروانه چَرا داشتیم. همه را گرفتند و یک بخش را مزرعه کردند و بقیه را تصرف. اگر منِ عشایر بخواهم آنجا دام را برای چرا ببرم، باید اجاره بدهم در حالی که ما 200 سال است که پروانه چرا داریم. او می گوید: بی سوادی و محروم ماندن از تحصیل موجب شده عشایر نتوانند حقوق قانونی خود را بگیرند و هر سال زندگی برایشان از سال قبل سخت تر باشد. بچه های ما باهوش هستند و اگر دانشگاه بروند، استاد دانشگاه و دکتر می شوند، اما خب این شغل را چه کسی باید دست بگیرد؟

  • عشایر قم به رسمیت شناخته می شوند

رئیس تعاونی عشایر استان قم می گوید: 2 سال است که عشایر در قم به رسمیت شناخته می شوند و در این 2 سال توانسته اند حمایت های خوبی از دولت بگیرند. به عقیده حسن داروغه حسینی استمرار این حمایت ها احتیاج به ساخت تعاونی عشایر قم دارد که زمینی برای این کار در منطقه قمرود در نظر گرفته شده اما به دلیل هزینه های سنگین، معطل مانده است. او می افزاید: می خواهیم ساختمان تعاونی بسازیم که تانکر آب بگذاریم و سوله و... داشته باشیم که بتوانیم سبوس و جو به عشایر بدهیم. اکنون فقط یک نمازخانه در قمرود به ما داده اند که همه کارها از جمله آب رسانی به عشایر و دادن سبوس و جو را از آن جا انجام می دهیم. داروغه حسینی می گوید: بودجه عشایر در قم اندک است و به کار زیادی نمی رسد. تعاونی هم فقط 4 مغازه در میدان تره بار دارد که سرقفلی است و سود چندانی ندارد.

با این همه ما کارهای زیادی در این 2 سال با یاری مدیریت امور عشایر انجام داده ایم. او بیان می نماید: در روزگار حاضر اگر یک جوان عشایر بخواهد شغل پدرش را ادامه دهد به نخستین چیزی که احتیاج دارد تسهیلات است، اما آن قدر در اعطای این تسهیلات سخت گیری می گردد که پشیمان خواهند شد. از داروغه حسینی راجع به اصل و ریشه عشایر قم می پرسیم.

گویا همه در چند نسل پیش از شیراز به قم آمده اند و لهجه شان هم همین را ثابت می نماید، وقتی به هم می گویند کاکا. او می گوید: ایل کلکو در دوران احمدشاه از شیراز به قم آمد. گویا جد ما سرمایه زیادی داشته که می خواستند از او بگیرند. وقتی در قم همه سرمایه اش را برای حضرت معصومه(س) وقف کرد، حاکم آن زمان هم برای جبران، منطقه مسیله را به ایل می دهد تا به آسانی و به دور از مزاحمت در آن زندگی نمایند.

او هم از تغییر کاربری زمین هایی که اجدادش در آن کوچ می کردند گله دارد و می گوید: زمین هایی که ما مالک آن بودیم، ملی اعلام کردند و به کارخانه سیمان و ماسه شوری و... واگذار کردند. اگر قرار است طرحی اجرا گردد، چرا از خود عشایر استفاده نمی گردد؟ این ها را در روزنامه می نویسند و می فروشند و عشایر هم که سواد ندارد، سرش بی کلاه می ماند.

  • قیمت بالای سیاه چادر

داروغه حسینی به تازگی از شیراز برگشته و آن هم با دست پر. با چند سیاه چادر جدید تا جایگزین قدیمی ترها شوند. می گوید یک سیاه چادر اکنون 6 میلیون و 700 هزار تومان هزینه دارد. می پرسیم چرا خودشان سیاه چادرها را نمی بافند؟ می گوید: سیاه چادر از موی بز بافته می گردد. در قم چون سال ها خشکسالی بود و بزها مو نداشتند، همواره مجبور بودیم از دیگران بخریم. البته اکنون که بارندگی بهتر شده تصمیم داریم خودمان دوباره ببافیم. اکنون که گوسفند قیمت پیدا نموده عشایر مقداری جان گرفته اند اما سال ها بود که ما به سختی زندگی می کردیم. در دشت مسیله 14 پارچه روستا بود که نیمی از مواد مورد احتیاج قم را تأمین می کرد، اما حالا به دلیل بی آبی کشاورزی ما از دست رفته است.

  • سوء استفاده دلالان از فراوریات عشایر

یکی از عشایر قمی و رئیس اتحادیه شترداران استان قم می گوید: عشایر قم در سال 58 حدود 90 هزار رأس دام سبک و هزار شتر داشت. ایل هایی که قدمت حضورشان در قم به چند صد سال می رسید، برای خود رفت وآمد و اعتباری داشتند. حسین جعفری نیا می افزاید: ایل زند، ایل میش مست، ایل شاهسون، ایل کلکو و... از مهم ترین عشایر قم هستند. از همان ابتدا ایل شاهسون به سمت ساوه رفت و ایل عباس آباد به لب دریا. ایل زند سمت نیزار بود و ایل میش مست به حسین آباد رفت. خودش از طایفه صفرکوهی هاست که 6 نسل است به قم آماده اند. جعفری نیا از انحلال دفتر عشایر قم در سال 81 سخن می گوید که موجب شد سال ها امور مربوط به عشایر از سوی استان قم پیگیری نگردد. او می گوید: آن زمان آمار را به غلط طوری اعلام کردند که عشایر قم را برای پیگیری امورشان به استان مرکزی حواله دادند.

البته اتحادیه ما هم آن زمان ضعیف کار کرد و سال ها این موضوع را پیگیری می کردیم. حتی به وزیر جهاد کشاورزی گفتیم که بیاید و خودش عشایر قم را حی و حاضر ببیند تا کسی نتواند آنها را انکار کند. وی با اشاره به این که در استان قم 7 هزار نفر شتر وجود دارد، می افزاید: در قیمت گوشت شتر طوری دلال بازی صورت می گیرد که دو برابر قیمتی که ما می فروشیم به دست مصرف نماینده می رسد.

یک شتر 2 سال یک بار زایش می نماید. یک سال دامدار مالش را حمایت می نماید و می گردد 120 کیلو گوشت که ما کیلویی 73 هزار تومان به دلال می فروشیم، اما در قصابی گوشت را کیلویی 120 هزار تومان می فروشند. 73 هزار تومان کجا و 120 هزار تومان کجا؟ جعفری نیا با اشاره به این که شرایط کنونی سوءاستفاده از دامدار است اضافه می نماید: کسانی که خریدوفروش دام می نمایند باید شناسنامه دار شوند تا هر کسی به هر قیمتی خریدوفروش نکند. او با اشاره به این که سال 95 دفتر عشایر استان قم دوباره افتتاح شده و از آن زمان کارهای خوبی برای عشایر اجرا شده است می گوید: اگر مشکل دلالی حل گردد، وضع مالی عشایر رونق می گیرد.

tour-malaysia.ir: تور مالزی | تور مالزی ارزان، تور لحظه آخری مالزی، تور مالزی نوروز، بهار، پاییز، تابستان، زمستان مالزی را از ما بخواهید.

منبع: همشهری آنلاین
انتشار: 4 آذر 1400 بروزرسانی: 4 آذر 1400 گردآورنده: shivamarket.ir شناسه مطلب: 8175

به "تشکیل تعاونی عشایری در قمرود" امتیاز دهید

1 کاربر به "تشکیل تعاونی عشایری در قمرود" امتیاز داده است | 5 از 5
امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "تشکیل تعاونی عشایری در قمرود"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید