جای خالی مددکاری اجتماعی ترافیک در کاهش آسیب تصادفات سمنان - شیوا مارکت

به گزارش خبرنگاران به نقل از ایرنا، سالانه دست کم 20 میلیون مسافر و گردشگر از محورهای ارتباطی استان سمنان تردد می نمایند. حدود 600 کیلومتر از محور تهران-مشهد در استان سمنان واقع است.

از ابتدای فروردین تا خاتمه آبان سال جاری دست کم چهار هزار مورد سانحه رانندگی در جاده های استان سمنان رخ داد و در هشت ماه گذشته براساس آمار پزشکی قانونی استان، 150 نفر در جاده های سمنان جان باختند.

در پنج سال گذشته افزون بر 24 هزار مورد سوانح رانندگی در جاده های سمنان روی داد، دست کم 9 هزار نفر در این مدت به دلیل تصادف در جاده های این دیار مجروح شدند.

براساس آمار در پنج سال گذشته در بخش شمالی محور مشهد-تهران 330 نفر براثر سوانح رانندگی جان باختند و 2 هزار و 393 نفر هم مجروح شدند و در بخش جنوبی محور مشهد-تهران به دلیل سوانح رانندگی 607 نفر در همین مدت جان باختند و همچنین چهار هزار و 73 نفر مجروح شدند.

در نظر دریافت زمان استراحت در بین رانندگی طولانی برای برطرف خستگی، مهم ترین توصیه پلیس راه استان سمنان برای جلوگیری از واژگونی است که سهمی حدود 65 درصدی در تصادف های رانندگی جاده ای در استان سمنان دارد.

همان طور که معین است تصادفات ترافیکی از عوامل مهم مرگ و میر و صدمات شدید جانی و مالی است که پیامدهای سنگین اجتماعی، فرهنگی و مالی آن جامعه را به شدت مورد تهدید قرار داده است.

برمبنای آمار سازمان بهداشت دنیای در مورد تصادفات جاده ای در سال 2018 هر 24 ثانیه یک نفر در جاده های دنیا کشته می گردد. تصادفات رانندگی، عامل شماره یک مرگ گروه سنی 5 تا 29 سال است و به ازای هر 100 هزار نفر در کشورها، سهم سوئد تنها 2.49، هلند 2.81 و آلمان نیز 3.54 است که نشان می دهد کشورهای اروپایی در آستانه صفرکردن آمار تصادفات جاده ای هستند.

شبکه حمل و نقل زمینی ایران یکی از پر حادثه ترین شبکه های حمل و نقل در دنیا است و تلفات انسانی و خسارت های مادی آن هزینه های سنگینی را در بعد ملی بر پیکره جامعه وارد می نماید. ایران با داشتن 18 هزار فوتی در حوادث جاده ای در سال از نظر آماری یکی از بالاترین تلفات جاده ای دنیا را داراست.

عوامل انسانی از جمله سرعت زیاد، بی احتیاطی رانندگان، بی توجهی به مقررات، فرهنگ رانندگی، خستگی رانندگان، یکنواختی محورها، عوامل فنی، کیفیت خودروهای موجود و غیراستاندارد بودن جاده ها، از جمله عوامل بالا بودن تصادفات جاده ای ایران هستند.

تجزیه و تحلیل تصادفات جاده ای در ایران نیز نشان می دهد که به طور کلی عامل انسانی در 90 تا 95 درصد به تنهایی یا به طور مشترک با عوامل دیگر، مسوولیت وقوع حوادث را به عهده داشته است.

کنار هم قرار دادن این داده ها ما را به سمتی رهنمون می نماید که تصادفات رانندگی به طور مستقیم و غیرمستقیم برروی شاخص های توسعه و سلامت کشور تأثیر می گذارد و از سویی منجر به فوت، ناتوانی و معلولیت شمار زیادی از افراد می گردد.

• حادثه خیز بودن جاده های سمنان

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان سمنان سمنان را یکی از استان های حادثه خیز در بخش تصادفات جاده ای در کشور خواند که احتیاجمند توجه ویژه به منظور به حداقل رساندن تصادفات است.

پرویز کوخایی گفت: استان سمنان در موقعیتی راهبردی از نظر قرار دریافت در محور ارتباطی کشور، استان های پهناور و مالی کشور را با 565 کیلومتر بزرگراه، 497 کیلومتر راه اصلی و 720 کیلومتر به ههم متصل می نماید، عبور شاهراه ترانزیتی تهران- مشهد و پل ارتباطی استان های شمالی با جنوبی و مرکزی کشور و وجود شبکه فعال جهت جاده ای و ریلی، گویای صندلی مهم استان سمنان در حمل و نقل کشور است.

کوخایی تأکید کرد: مسوولان مربوطه در استان سمنان می توانند با افزایش نقش مددکاران در حوزه پیشگیری از تصادفات رانندگی، آموزش به مددکاران، امضای تفاهم نامه با پلیس راهور و سایر نهادهای مربوطه برای برگزاری دوره هایی برای کارشناسان و افراد متخلف، افزایش پژوهش ها با رویکرد اجتماعی در این حوزه و افزایش فعالیت کلینیک های مددکاری اجتماعی در این بخش، تأثیر چشمگیری در کاهش تصادفات جاده ای این استان داشته باشند.

• نهادینه کردن آموزه های هدایت و رانندگی با استفاده از مددکاری فردی

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان سمنان، این مقوله را مربوط به سلامت عمومی جامعه خواند که مددکاران اجتماعی می توانند نقشی شاخص و تأثیرگذار در آن ایفا نمایند.

وی با اشاره به اهمیت آموزش و نهادینه کردن قوانین هدایت و رانندگی، پیشنهادهایی را در حوزه مددکاری فردی برای پیشگیری از تصادفات رانندگی ارائه کرد و گفت: آموزش به صورت رسمی مانند آموزش در مهد کودک ها و مدارس، آموزش به وسیله سازمان های مردم نهاد و ایجاد گرایش تحصیلی با عنوان مددکاری اجتماعی ترافیک از جمله این پیشنهادات است.

کوخایی، برگزاری جلسات مشاوره فردی مددکاری اجتماعی با افرادی که قصد اخذ گواهینامه رانندگی دارند، ارائه خدمات مشاوره ای به رانندگان پرتخلف یا رانندگانی که تصادفات شدید داشته اند، مطلعی دادن به خانواده ها در مورد نقش خود در آموزش فرهنگ ترافیکی به فرزندان، افزایش تعهد و مسئولیت پذیری افراد نسبت به قوانین هدایت و رانندگی، غربالگری دانش آموزان دچار اختلال شخصیت از نوع آنتی سوشال، هیستریانیک، نارسیستیک و مرزی و آموزش به خانواده های این افراد را از دیگر پیشنهادات اعلام کرد.

وی مطلع سازی و ظریفیت سازی عمومی به وسیله رسانه های جمعی با کمک کلینیک های مددکاری اجتماعی را مهم خواند اضافه نمود: تشکیل تیم های کوچک در سطح محلات، مهدهای کودک و مراکز آموزشی توسط مددکاران تسهیل گر، شناسایی علل دقیق ناهنجاری های ترافیکی و اطلاع از شناسنامه اجتماعی افراد در غالب بانک اطلاعاتی از مواردی است که مسوولان مربوطه باید به آن توجه داشته باشند.

مددکاری اجتماعی و فردی ابزاری برای کاهش خطای انسانی در تصادفات

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان، بخش قابل توجهی از عوامل ایجادنماینده تصادفات رانندگی را خطای انسانی عنوان و اعلام کرد: اتخاذ تصمیم، اقدام های پیشگیرانه و آموزش های مداوم از دوران کودکی می تواند در کاهش خطای انسانی در تصادف ها نقش موثری داشته باشد.

کوخایی گفت: تحقیقات اخیر پژوهشگران این دانشگاه در استان سمنان، نقش مددکاران اجتماعی را در کاهش تصادفات ترافیکی به اثبات رسانده است.

وی مسائل و مسائل اجتماعی ویژه برای اقشار مختلف را از دیگر پیامدهای این امر عنوان و اضافه نمود: حل این مسائل احتیاجمند برنامه ریزی های دقیق اجتماعی و همکمک مددکاران است.

وی با اشاره به اینکه کمیسیون علمی انجمن ملی مددکاران اجتماعی آمریکا در سال 1958 مددکاری اجتماعی را هنری خواند که برگرفته از ارزش ها، اهداف، دانش و روش ها است و به افراد، گروه ها و جوامع به منظور حل مسائلشان کمک و کمک می رساند.

وی تأمین سه هدف عمده را از جمله وظایف مددکاران اجتماعی خواند و اضافه نمود: کمک به افراد، گروه ها و جوامع در شناسایی مسائل خود، علت های بروز آن و حل این مسائل که در بیشتر مواقع بر اثر نبود هماهنگی میان افراد و محیط شان به وجود می آید، از جمله این اهداف است.

کوخایی، معین کردن موقعیت های مشکل آفرین میان افراد، گروه ها و محیط به منظور پیشگیری از وقوع آن مسائل و اهداف درمانی و پیشگیرانه، در پی یافتن، شناسایی و تقویت حداکثر توان نهفته افراد، گروه ها و اجتماع ها را از دیگر اهداف مددکاران اجتماعی مطرح نمود.

وی تأکید کرد: با توجه به دومین هدفی که برای مددکاری اجتماعی در این تعریف یاد شده است، می توان گفت تصادفات رانندگی از جمله موقعیت های مشکل آفرین جامعه ایران هستند.

به گفته کوخایی، مددکاران به عنوان یکی از افراد تأثیرگذار در این موقعیت ها، وظیفه دارند افراد، گروه ها و جوامع را نسبت به چنین موقعیت مشکل زا مطلع سازند و بنیان گذار حرکتی نو در جامعه خود باشند.

• گروه های مددکاری برای پیشگیری از تصادفات تشکیل گردد

کوخایی، تشکیل گروه هایی در قالب مددکاری را یکی دیگر از پیشنهادهای کاهش تصادفات عنوان و اعلام کرد: تشکیل گروه های خودیار بهزیستی، گروه های امداد هلال احمر و ارائه آموزش های لازم به این افراد، گروه هایی برای مددکاران، روان شناسان و پلیس راهور، گروه های درمان برای افرادی پرخطر، گروه همیاران ترویج رانندگی سالم در بین اجتماعاتی چون مدرسه و محله از جمله این گروه ها است.

معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان، اقداماتی را در قالب مددکاری جامعه ای در مورد پیشگیری از تصادفات رانندگی اعلام کرد که اجرای طرح های مختلف در بخشی از شهرها و در صورت موفقیت، اجرا در کل کشور، کمک به نهادها و سازمان های سیاست گذار به منظور تدوین قوانین لازم، شناسایی نقاط آسیب خیز جاده ها به وسیله مشارکت دادن رانندگان و کوشش برای برطرف آن ها از جمله این اقدامات است.

وی بر بازنگری منابع درسی به ویژه واحدهای کار مهدکودک و دروس مقاطع ابتدایی تأکید و اعلام کرد: افزایش سیاست های تشویقی برای رانندگان بدون تخلف، حضور در محله ها و اجرای طرح های اجتماع محور با هدف فرهنگ سازی، آموزش هدایت و رانندگی، مطلع سازی در مورد تخلفات رانندگی و خطرات بعد از آن از مواردی است که نباید به آن بی توجه بود.

به نظر می رسد، کاهش تصادفات و کمک به کمرنگ کردن عوامل حوادث رانندگی در محورهای ارتباطی کشور به ویژه در استان سمنان بدون مددگیری از متخصصان حوزه اجتماعی و ابزار مددکاران در حوزه های پیشگیری و کاهش عوامل خطای انسانی حادثه ساز میسر نیست و احتیاج است مسوولان ارشد سمنان مشارکت گیری از مددکاران را در برنامه ریزی های ترافیکی سرلوحه امور خود قرار دهند.