ساخت واکسن کرونا به کجا رسید؟ - شیوا مارکت

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، نشریه هاندلز بلات در گزارشی به فرایند ساخت واکسنی برای بیماری همه گیر کووید-19 پرداخت و نوشت: دنیا به شدت در انتظار واکسن علیه این بیماری است و در حالی که شرکت های عظیم میلیارد ها دلار سرمایه گذاری می نمایند و سیاستمداران برای دسترسی به واکسن های بالقوه در حال رقابت هستند، هنوز تعیین نیست که کدام یک از این واکسن ها واقعا پیروز می گردد.

براساس گزارش های سازمان دنیای بهداشت (WHO) شرکت ها و موسسات تحقیقاتی در سراسر دنیا اکنون در حال کار بر روی 124 پروژه واکسن هستند. اما بخش اعظم این پروژه ها هنوز در مرحله اولیه واقع شده است. اکنون تنها 10 مورد از این واکسن ها در مرحله آزمایشات بالینی قرار دارند. این بدان معناست که آن ها روی افراد آزمایش شده اند. با این حال نتایج کلینیکی ملموس برای کوتاه مدت است و با وجود امیدوار نماینده بودن اولین داده ها، هنوز هم نمی توان به کارایی آن ها مطمئن بود.

به عنوان مثال اولین اطلاعات از سوی شرکت های بیوتکنولوژی Moderna و Cansino Biologics در چند روز گذشته ارائه شده است. این دو شرکت پیشرفته ترین پروژه های واکسن را در این زمینه به اجرا در می آورند.

در ابتدای هفته گذشته، شرکت مدرنا که با همکاری موسسه ملی بیماری های عفونی آمریکا (NIAID) فعالیت می نماید، با داده های اولیه مثبت برای هشت نفر از 45 بیمار مورد آزمایش، توجه افکار عمومی را به خود جلب کرد. طبق گفته این شرکت آمریکایی، افراد آزمایش شده پاسخ ایمنی مناسب به اندازه افرادی که به ویروس کرونا آلوده شده بودند، داشتند.

اکنون کارشناسان واکسن در مجله استت نیوز (Statnews) نسبت به داده های مدرنا اظهار تردید می نمایند. به گفته آن ها معناداری نتایج بسیار ضعیف است، زیرا داده ها فقط شامل چند موضوع آزمون است و تا به امروز، جزئیات بیشتری - مانند غلظت آنتی بادی، سن افراد مورد آزمایش و پارامتر های مقایسه - منتشر نشده است.

در عین حال این واقعیت که شرکت مدرنا بلافاصله از صعود قیمت اولیه برای قرار دادن سهام جدید در بازار با قیمت بیش از 1.3 میلیارد دلار سود برد، باعث بدبینی بیشتر شد.

با این وجود مدیر شرکت بیوتکنولوژی ایالات متحده در طول آخر هفته از آنتونی فاوسی رئیس NIAID حمایت کرد. وی به سی ان ان گفت: حتی اگر تعداد آزمایش شوندگان محدود باشد، این خبر خوبی است، زیرا یک مانع مهم در فراوری واکسن از بین رفته است.

شرکت مدرنا پیش از این تأیید یک مطالعه عظیمتر در فاز دوم را دریافت نموده و میخواهد یک مطالعه گسترده تر را برای واکسن خود (mRNA-1273) تا دو ماه دیگر شروع کند. این واکسن مبتنی بر اسید های نوکلئیک، یک فناوری در عین حال آزمایش نشده است که از لحاظ تئوری نوید توسعه سریع و فراوری آسانتر دارو ها و واکسن ها را می دهد.

شرکت های بیوتکنولوژی آلمانی Biontech و Curevac نیز با استفاده از همین فناوری روی واکسن های بالقوه کووید-19 کار می نمایند. Biontech اولین آزمایشات بالینی را در ماه گذشته با همکاری شریک آمریکایی Pfizer شروع کرد و امیدوار است که داده های این مطالعه را در اواخر ماه بعد میلادی ارائه کند.

با این حال Curevac میخواهد آزمایش های بالینی را در اوایل تابستان شروع کند و ظاهراً برای تحقق این برنامه در کوشش است. به گفته کلاسو سیشوتک رئیس موسسه پل ارلیش همکار این پروژه، پیش بینی می گردد که آزمایش های بالینی بیشتر با واکسن های احتمالی در هفته های آینده امکان پذیر باشد.

این موسسه همچنین یک پروژه از مرکز تحقیقات بیماری های عفونی آلمان (DZIF) در بین داوطلبان دارد که آزمایشان بالینی می تواند طی ماه های آینده شروع گردد.

در این میان، واکسن آزمایشی که شرکت بیوتکنولوژی چینی Cansino Biologics در حال توسعه آن با همکاری موسسه بیوتکنولوژی پکن است، بیشتر از پروژه های یاد شده در حال پیشرفت است. دانشمندان این شرکت اولین داده ها را در آخر هفته از مجموع 108 بیمار که در مرحله نخست مطالعه قرار داشتند، منتشر کردند. آن ها هر چند تصویری مطمئن ارائه نموده اند، اما نتیجه هنوز هم با عدم قطعیت های قابل توجهی روبرو است.

این واکسن به خوبی تحمل می گردد و اثرات ایمنی واضحی در قالب آنتی بادی ها و پاسخ ایمنی سلولی در بیشتر شرکت نمایندگان، آن هم 28 روز پس از واکسیناسیون نشان می دهد؛ بنابراین ادامه پروژه ارزشمند است. انتظار می رود که مطالعه مرحله دوم داده های تحقیق را کامل کند.

این در حالی است که داده های بالینی تا به امروز اطلاعاتی در خصوص چالش های مهم این پروژه ارائه داده اند. زیرا محصول Cansino یک واکسن mRNA نیست بلکه یک واکسن به اصطلاح وکتور است. در این مورد، محققان از آدنوویروس نوع 5 اصلاح شده و غیر قابل تکرار (Ad 5) استفاده می نمایند که در آن ترتیب ژن برای پروتئین سنبله ویروس کرونا درج می گردد. هدف این است که از این طریق دفاع ایمنی در مقابل کرونا را فعال نمایند.

با این وجود یکی از مسائل این است که آدنو ویروس ها هر چند معمولاً بی ضرر هستند، اما آن ها نیز ناشناخته نیستند. افراد زیادی در معرض این نوع ویروس قرار گرفته و نسبت به آن مصونیت ایجاد نموده اند. این به نوبه خود می تواند بر عملکرد آن ها به عنوان ابزار انتقال تأثیر بگذارد.

این مطالعه نشان داده است که ایمنی AD 5 موجود می تواند بر ثبات پاسخ واکسن تأثیر منفی بگذارد. علاوه بر این تردید وجود دارد که ویروس های آدنو-5 می توانند با یاری ویژه ای به وسیله فعال سازی ویژه سلول های T انسانی، بیماری نقص ایمنی (HIV) را تحت شرایط خاص تحریک نمایند. حتی اگر این فرض ضعیف باشد، باید در مطالعات بعدی به این سوال پاسخ داد.

واکسن وکتور دیگری علیه ویروس کرونا توسط دانشگاه بریتانیایی آکسفورد با همکاری شرکت دارویی Astra-Zeneca در مرحله آزمایشات بالینی قرار گرفته است. این محصول با نام ChAdOx1 نیز یک آدنوویروس اصلاح شده است که محققان قبلاً از آن برای تهیه واکسن علیه بیماری تنفسی خاورمیانه موسون به مرس استفاده نموده اند.

در مرحله اول این واکسن برروی حدود 1000 داوطلب آزمایش شده و چند روز پیش نیز با حدود 10، 000 نمونه، از داوطلبان برای مرحله دوم آزمایش ثبت نام نموده است. اما تا کنون تنها نتایج حاصل از این آزمایشات بر روی حیوانات مثبت بوده است.

مانند پروژه های کانسینو و آکسفورد، واکسن مورد آزمایش شرکت DIZF آلمان از یک وکتور ویروسی استفاده می نماید که پروتئین های موجود در ویروس جدید کرونا در آن گنجانده شده است. برخلاف پژوهشگران واکسن چینی، محققان DIZF از ویروس اصلاح شده آنکارا-واکسینیا استفاده می نمایند که قبلاً خود را در واکسیناسیون آبله مرغان اثبات نموده است.

براساس گزارش WHO، در پروژه های یاد شده آزمایشات بالینی برای چهار نمونه واکسن علیه ویروس کرونا و برای هر یک واکسن بر اساس پروتئین و DNA شروع شده است. با این حال، هیچ داده تعیینی از نتیجه بخش بودن سری اول آزمایشات برای این پروژه ها در دسترس نیست.

quiz1.ir: مجله آزمون اول: مجله خبری تحلیل صنایع آموزشی و کارگاهی