سازهایی که با یاد شجریان به نمایش درآمدند - شیوا مارکت

به گزارش خبرنگاران، مدیرعامل خانه موسیقی در این مراسم که عصر روز دوشنبه (21 آبان ماه) برگزار گردید، گفت: بر هیچ کس پوشیده نیست که موسیقی بدون ساز نمی تواند تبلور داشته باشد و کسانی که سازها را می سازند باید هنرمندانی باشند که هوش موسیقیایی دارند و زیباشناسی صوت را بدانند تا سازی ساخته و دست هنرمند نوازنده ای قرار بگیرد و از طریق آن با مخاطبش حرف بزند.

حمیدرضا نوربخش بیان نمود: جا دارد از استاد فخر ایران محمدرضا شجریان یاد کنم که دو نمایشگاه در این زمینه به همت او برگزار گردید و با دو نمایشگاهی که از سوی کانون ساز برگزار گردیده است در کل شاهد چهارمین نمایشگاه ساز هستیم.

ارتباط با سازنده ساز در داخل و خارج از کشور معضل است

او اضافه نمود: در سفرهای مختلفی که به شهرهای دیگر داریم با سازندگان سازها آشنا می شویم و مهمتر آن است که از این استعدادها و ظرفیت ها استفاده کنیم، امیدوارم این نمایشگاه ها تداوم پیدا کند. ما در خانه موسیقی و از طریق کانون سازندگان ساز در کوشش هستیم سامانه جامعی را راه اندازی کنیم تا ظرفیت های مربوط به این حوزه شناخته گردد.

مدیرعامل خانه موسیقی گفت: ارتباط با یک سازنده ساز در داخل و خارج از کشور یک معضل است. حتی در قیمت گذاری سازها نیز اجحاف های عجیب و غریبی صورت می گیرد و این موارد احتیاج به توجه دارد تا پلی ارتباطی در این زمینه ایجاد گردد.

اگر ساز حذف گردد، موسیقی حذف می گردد

عضو شورای عالی خانه موسیقی نیز به عنوان سخنران دیگر این مراسم، گفت: شاید اهمیت و صندلی ساز را در موسیقی کمتر می دانستیم اما ساز گویای موسیقی است و اگر حذف گردد موسیقی نیز حذف می گردد و استعدادها از بین می رود. بنابراین یک وسیله بسیار مهم است. اهمیت این موضوع موجب شده یکی از مهمترین بخش ها در موسیقی سازندگان ساز باشند.

محمد سریر با بیان اینکه تحول سازها در همه جهان قصه مفصلی دارد، اضافه نمود: همچنین در کشورهای مختلف موزه های متفاوتی در این حوزه وجود دارد. موسیقی ملی ما زبان قدیم و کهنی دارد که کم و بیش می تواند به همان زبان صحبت کند. ما شاهد تحولات بسیاری در حوزه موسیقی هستیم و سازها با شرایطی که داشته اند متحول شده اند. در کشورهای دیگر به جز نمایش ساز مسیر تحول آنها را نیز به نمایش می گذارد.

او اضافه نمود: سازهای زمان ما گویای منویات ما در حوزه موسیقی است. هر کدام از سازها ترتیب های ساختی دارند و متخصصانی که آنها را می سازند، عشق به این کار مهمترین انگیزه شان است. سازهای ایرانی امروزه کیفیت بسیار خوبی پیدا نموده اند تا جایی که حتی خارجی ها نیز از آنها استفاده می نمایند و صداهای خوبی از آن بیرون می آورند. زبان موسیقی از دل ساز بیرون می آید. بنابراین هر چه دلنشین تر باشد جذاب تر خواهد بود و مخاطب لذت بیشتری از آن می برد. به همین دلیل ما احتیاج به چنین برنامه ها و نمایشگاه هایی داریم که امیدوارم هر سال تداوم داشته باشد.

یکی دیگر از برنامه های مراسم افتتاح دومین نمایشگاه سازخانه پخش ویدئویی از نمایشگاه دوره های قبلی سازهای استاد شجریان بود.

سازها بیان نماینده و همراه نماینده آواز هستند

جهانگیر نصر اشرفی به عنوان سخنران دیگر این مراسم گفت: تغییر ساختار سازها مسئله اساسی در شناخت موسیقی اقوام و ردیفی هستند و در این حوزه کارهای کمی اجرا شده است. یک بحث مربوط به این می گردد که برخی از مقام داران قدیم چندان به ساز و تحول آن نپرداخته اند. به همین دلیل این مساله احتیاج به بحث های تخصصی دارد اما همه سازها در 50 سال اخیر در حوزه موسیقی و ردیفی دچار تغییرات اساسی شدند و این تغییرات آنقدر خرد خرد اجرا شده که ما به موضوع آن پی نبرده ایم.

این پژوهشگر موسیقی با اشاره به ساز تنبور، گفت: می دانیم که این ساز در بسیاری از نقاط ایران به جز نقاطی که به زبان پهلوی آشنا هستند به دو تار شهرت پیدا نموده است که تغییر و تحول این نام جای بحث و گفت وگو دارد. وقتی به سازهای قدیم مراجعه می کنیم می بینیم که کاسه تنبورها در بسیاری از نقاط به اندازه دو مشت بوده است.

او با اشاره به کاسه ساز شاه غلام که در کردستان زندگی می نموده است، گفت: به اتفاق استاد درویشی از این ساز دیدن کردیم. کاسه آن در ابعاد یک کاسه کمانچه بود اما امروز می بینیم سلیقه ها در بزرگ شدن کاسه های ساز آغاز شده و به نقاط دیگر نیز سرایت نموده است. به همین دلیل کیفیت صوتی قدیم را ندارد. اساسا ساز بیان نماینده رپرتوار آواز نبوده است.

نصر اشرفی در بخش دیگری از صحبت هایش اظهار کرد: سازها بیان نماینده و همراه نماینده آواز هستند. ساز تنبور به عنوان اصلی ترین ساز اقوام ایرانی نیز در زمانی پنج تار، شش سیم و در مقطعی چهار سیم شده است. بخشی از این تغییر و تحول توسط سازنده معروفی به نام استاد نریمان اجرا شده، او اولین سفارشات بزرگ شدن کاسه ساز را از آشیق های ترک گرفته است. زیرا آنها معتقد بودند حجم این ساز بیانگر موقعیت فعلی حال حاضر نیست. بنابراین استاد نریمان به عنوان مشهورترین سازنده، کاسه ساز قوپوز را بزرگ کرد. کاسه این ساز در حال حاضر به هیچ وجه در مقایسه با کاسه سازهای 50 سال گذشته نیست.

این پژوهشگر در بخش دیگری از صحبت هایش گفت: از دوره صفویه که ساز ممنوع شد، خنیاگران بومی بدون ساز اجرا می کردند. در واقع ساز حذف شد اما ضربه ای به موسیقی نخورد. سازها در موسیقی قومی همراه نماینده آواز بودند و فضای موسیقی را ایجاد می کردند. البته این موضوع در موسیقی ملی متفاوت است. همچنین سازهای زهی، زخمه ای و ملی در 50 سال اخیر رفته رفته بزرگ شده و تنبورهای فعلی با کاسه هایی که می بینیم با فرهنگ موسیقیایی ما همخوان نیست.

داریوش النجری ـ دبیر این نمایشگاه ـ نیز به عنوان سخنران دیگر این مراسم بیان نمود: مهمترین هدف از چنین نمایشگاهی در کنار هم قرار دریافت سازنده های ساز و استفاده از تجربه و عواطف یکدیگر آنهاست تا زحماتی که تاکنون کشیده شده در معرض نمایش قرار بگیرد. امیدوارم در سال های آینده بتوانیم با استفاده از این تجربه ها برای آینده نه چندان دور و نمایشگاه های خارجی استفاده کنیم.

مراسم افتتاح دومین نمایشگاه سازخانه با اجرای گروه موسیقی تکمیل و این نمایشگاه در سالن استاد ممیز خانه هنرمندان افتتاح شد. علاقمندان برای بازدید از این نمایشگاه می توانند تا 25 آبان ماه به خانه هنرمندان مراجعه نمایند.

تور فرانسه: تور فرانسه ارزان | تور فرانسه قیمت، تور پاریس، تور پاییز را همراه ما تجربه کنید.