سندرم شنبه ها در اقتصاد

به گزارش شیوا مارکت، از زمانی که نخستین موارد ابتلا به ویروس کرونا در ایران تایید شد و رییس جمهور وعده عادی شدن شرایط از روز شنبه را داد، شنبه ها به روز های مهمی برای اقتصاد ایران تبدیل شدند.

سندرم شنبه ها در اقتصاد

به گزارش اعتماد؛ اما یک سال گذشت و شرایط عادی نشد و پروتکل های بهداشتی به زندگی روزمره همه ما رسوخ کرد. چیزی که تغییر نکرد، سرایت شنبه ها به دیگر شوون زندگی ایرانی ها بود. هر زمان که قیمت کالایی بالا می رود، یک نفر مصاحبه ای می نماید و می گوید که قیمت ها از شنبه درست می گردد. مثلا قیمت تخم مرغ کاهش پیدا کند، مرغ در سطح وسیعی عرضه گردد و شرایط زندگی مردم به قبل و بعد از این روز تبدیل گردد.

بیش از یک سال از 6 اسفندی که رییس جمهور وعده عادی شدن شرایط را داد، می گذرد. در این مدت منحنی شیوع کرونا هیچگاه کاهشی نشد و تغییر رو به پایین در قیمت تخم مرغ یا شیوه فروش مرغ و گوشت رخ نداد. در این سال و اندی که شیوع کرونا یکی از مهم ترین چالش های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور است، استفاده مکرر از شبه جمله از شنبه ها... نه تنها خاصیت آرامش بخشی اش به بازار ها را از دست داده، بلکه توسط مردم و فعالان بازار ها به عنوان اسم رمزی برای نوسان های ریز و درشت آینده و احتمال تغییرات شدیدتر در قیمت کالا ها یا بازار ها تلقی شده است.

به راستی شنبه ای که باید همه چیز در آن عادی گردد و قیمت ها نیز ارزان گردد کی فرا می رسد؟ رییس جمهور در اولین جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا در سه شنبه 6 اسفند ماه 98 گفته بود که از روز شنبه همه چیز عادی می گردد و همان گونه که از بیماری سخت آنفلوآنزای H1N1 عبور کردیم از کرونا نیز عبور خواهیم کرد.

هر چند 9 ماه بعد و در شنبه، اول آذر ستاد ملی مبارزه با کرونا منع عبور و مرور از ساعت 21 تا 4 صبح را اعمال کرد تا تعداد فوتی ها و مبتلایان کاهش یابد همچنین تنفسی برای کادر درمان باشد، اما آنچه مسلم است، عادی نشدن شرایط و حتی بدتر شدن آن در تابستان بود. با وجود اینکه متخصصان و پزشکان بار ها اعلام کردند که رفتار کووید 19 قابل پیش بینی نیست، اما تاکید رییس جمهور بر عادی شدن شرایط از روز شنبه، نوعی نگاه کوتاه مدت و موقتی به مسائل و مسائل است.

این نگاه به سایر بخش ها به ویژه اقتصاد نیز تسری یافته و بعضی مسوولان از کاهش قیمت ها از روز شنبه گفته و می گویند. شنبه 20 اردیبهشت آخرین روزی بود که قیمت کالا هایی مانند مسکن و خودرو در پلتفرم های خرید و فروش آنلاین درج می شد. از روز 21 اردیبهشت و پس از اخطار های مقامات قضایی قیمت ها به بهانه مقابله با آشفتگی در این بازار ها حذف شدند و به جای درج آن ها از عنوان توافقی استفاده می شد.

هر چند هشت ماه بعد و در دی ماه قیمت ها مجددا بازگشت، اما آنالیز فرایند قیمت در بازار مسکن و خودرو نشان می دهد که وعده های کاهش و جلوگیری از آشفتگی قیمت عملا رخ نداد.

براساس گزارش های بانک مرکزی متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در اردیبهشت ماه 16 میلیون و 972 هزار تومان بود که در دی و پس از بازگشت مجدد قیمت ها به 27 میلیون و 386 هزار تومان و در بهمن نیز به متری 28 میلیون و 390 هزار تومان رسیده است؛ در هشت ماهی که درج قیمت در آگهی ها ممنوع بود، قیمت مسکن افزایش 61 درصدی یافت. هر چند شرایط در بازار خودرو نیز تقریبا مشابه بازار مسکن بود.

به عنوان مثال قیمت محصولات ایران خودور نیز افزایش های 50 میلیونی و بیشتر نیز داشته است. به عنوان مثال قیمت پژو 206 تیپ دو در بازار آزاد و در اردیبهشت 137 میلیون تومان بود که در دی به 192 میلیون تومان رسید. سمند ال ایکس EF7 نیز در دومین ماه امسال 131 میلیون در بازار آزاد قیمت گذاری شده بود که در دی ماه 198 میلیون تومان معامله می شد. مقایسه قیمت ها در دو بازار خودرو و مسکن نشان از سیاست گذاری نادرست در اقتصاد است که می تواند به سایر بخش ها نیز تسری یابد و آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.

شنبه هایی که قرار بود کالا ها ارزان شوند

وعده ارزانی قیمت ها یا عادی شدن شرایط از شنبه با وجود تجربه های ناموفق، همچنان از سوی مسوولان داده می گردد؛ در مهر امسال که قیمت هر شانه تخم مرغ بین 35 تا 38 هزار تومان رسیده بود، کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی از توزیع تخم مرغ به نرخ مصوب هر کیلو 14 هزار و 500 تومان و قیمت هر شانه تخم مرغ حدود 26 هزارتومان از اول مهر (سه شنبه) و احتمال کاهش قیمت هر شانه تخم مرغ از شنبه خبر داده بود.

هر چند از روز شنبه قیمت هر شانه تخم مرغ در بازار کمی کاهش داشت و به 31 تا 35 هزار تومان رسید، اما با نرخ مصوب فاصله زیادی داشت. هم اکنون قیمت هر شانه 30 عددی 33 تا 36 هزار تومان است که این نرخ همچنان با آنچه خاوازی اعلام نموده بود، فاصله دارد و به نظر می رسد کسی هم منتظر کاهش آن نیست. اما آخرین وعده برای ارزانی مربوط به میوه موز است. اکبر یاوری، عضو هیات مدیره اتحادیه بارفروشان در مورد ارزانی موز گفت: در حال حاضر قیمت موز اکوادوری داخل میدان از 55 هزار تومان به 42 هزار تومان کاهش یافته و از شنبه هفته آینده هم به زیر 30 هزار تومان خواهد رسید..

وعده یاوری مبنی بر کاهش قیمت موز از شنبه در حالی است که بر اساس گزارش مرکز آمار از تورم خوراکی ها در بهمن ماه، موز با 33 درصد افزایش قیمتی پس از خیار در رتبه دوم واقع شده است. قیمت هر کیلو موز در 28 آذر 24 هزار و 500 تا 29 هزار تومان بود که در بهمن به حدود 90 هزار تومان رسید. حال باید منتظر ماند که قیمت موز در ابتدای هفته جاری چقدر کاهش می یابد.

روزی برای وعده مسوولان

دولت در میانه چالش هایی که پس از خروج یکجانبه امریکا از برجام در سال 97 با آن روبرو بود، درگیر مدیریت شیوع بیماری کرونا هم شد. بیماری ای که جهش های متفاوتی از آن در سطح دنیا گسترده می گردد و با وجود اینکه از خسارت های اقتصادی آن به بدنه اقتصاد کشور اطلاعات کاملی منتشر نشده، اما تا به امروز حدود دو میلیون نفر را بیکار، بسیاری از واحد های تولیدی را تعطیل نموده یا ظرفیت های تولیدی شان را به نصف کاهش داده و باعث شده برای جبران هزینه ها بانک مرکزی دخالت مستقیم در اقتصاد داشته باشد؛ همان دخالتی که پیش تر بار ها و بار ها توسط مسوولان به عنوان خط قرمز سیاستی ایران شناخته می شد.

بر اساس آنچه بانک مرکزی در هفته جاری منتشر نموده، پایه پولی در بهمن ماه امسال رشدی 4 درصدی داشته که نشان دهنده تزریق 17 هزار و 100 میلیارد تومان پول به اقتصاد است. از سوی دیگر با استناد به گفته های سیاست گذار پولی، نقدینگی نیز از سه هزار و 300 میلیارد تومان فراتر رفته است. افزایش شدید پایه پولی و نقدینگی با یک گپ زمانی بر تورم کالا ها و خدمات تاثیرگذار خواهد بود. در شرایطی که اقتصاد ایران با تورم سالانه بهمن ماه 34.2 درصد، تورم نقطه ای خوراکی حدود 70 درصد و البته تشدید فرایند افزایشی پایه پولی و نقدینگی روبه روست، وعده مسوولان مبنی بر کاهش قیمت ها از روزی خاص نه تن ها به التهاب قیمتی در بازار ها دامن می زند بلکه اعتماد عمومی را بیش از پیش خدشه دار می نماید.

کاهش قیمت ها وابسته به دستور و سرکوب نیست بلکه نیازمند اصلاح ساختار اقتصادی است. در شرایطی که حضور در بازار ها به بهانه کسب سودی برای حفظ ارزش پول ملی و جبران قدرت خرید به یکی از ارکان زندگی بسیاری از افراد بدل شده و ساختار دلالی بر اقتصاد سایه افکنده و آن را از حالت رقابتی خارج نموده، نمی توان با وعده هایی از این جنس شرایط را بهبود بخشید.

تفطن: تفطن: گردشگری، تور لحظه آخری ارزان قیمت، بلیط، ویزا، هتل

منبع: فرارو
انتشار: 19 مرداد 1400 بروزرسانی: 19 مرداد 1400 گردآورنده: shivamarket.ir شناسه مطلب: 29146

به "سندرم شنبه ها در اقتصاد" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "سندرم شنبه ها در اقتصاد"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید