ربات های ساخت محققان ایرانی سبک زندگی مردم را متحول می کند

به گزارش شیوا مارکت، آزمایشگاه تعامل انسان با ربات دانشگاه تهران محلی است برای تغییر و تحول سبک زندگی مردم که می تواند ساختار اجتماعی را دگرگون کند درواقع تکنولوژی و طراحی و ساخت دستگاه ها و ربات های هوشمند، انسان را وارد فاز دیگری از زندگی می کند.

به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرنگاران؛ حجت عابدی اصل - در هر دوره از زندگی، انسان ها با توجه به امکانات و تجهیزاتی که براساس زمان ساخته می شود دارای سبک زندگی متفاوت و از شرایط خاصی برخوردارند به طور مثال تا همین چند دهه قبل خبری از تلفن همراه نبود اما امروز افراد به راحتی در هر نقطه از دنیا با یکدیگر به صورت صوتی و تصویری ارتباط برقرار می کنند در چند سال اخیر با ورود گوشی های نسل جدید و ظهور نرم افزارهای ارتباطی در بسکمک از مشاغل فضای مجازی حرف اول را می زند.

در حال حاضر زمزمه های تغییر سبک زندگی انسان ها با ورود امکانات و تکنولوژی های جدید تری به گوش می رسد به طوری که بسکمک از فعالیت های اجتماعی و حتی خانگی سهل و آسان می شود در واقع با استفاده از سیستم های هوشمند و برنامه های مجازی تنوع زندگی افزایش یافته و نحوه برقراری ارتباط به طور کلی تغییر خواهد کرد در این میان ایجاد بستر مناسب برای ظهور آخرین تکنولوژی ها باید مهیا شود.

یکی از کارهایی که باید در تغییر و تحولات زندگی انسان ها صورت گیرد ایجاد زیر ساخت های مختلف اجتماعی، فرهنگی، مالی و سیاسی است که بتوان با گسترش و فراگیر شدن فرهنگ استفاده از دستگاه ها و نرم افزارها خود را برای سبک جدیدی از زندگی آماده کرد.

تغییر و تحولات مختلف همیشه از درون دانشگاه ها ، پژوهشگاه ها و مراکز علمی بیرون می آید که می تواند به صورت مویرگی در همه بخش های زندگی انسان ها تأثیر مستقیم بگذارد چند سالی است مرکزی با نام آزمایشگاه تعامل انسان و ربات توسط دانشگاه تهران راه اندازی شده که امروز با فعالیت گروه ها و تیم های مختلفی از نخبگان، دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی پروژه های متنوعی را که به طور مستقیم در صنعت، سلامت و زندگی انسان ها کاربرد دارد را انجام می دهند.

اکنون در این آزمایشگاه دستاورد و محصولاتی تولید شده است که بخش ها و قشرهای مختلف جامعه را در بر می گیرد، ما هم به این آزمایشگاه رفتیم تا از نزدیک شاهد نتیجه فعالیت های محققان ایرانی باشیم و با مهدی طالع ماسوله محقق و مخترع ایرانی و استاد دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران که مدیر آزمایشگاه تعامل انسان و ربات نیز هست به گفت وگو نشستیم.

آنچه در گفت وگوی ما با طالع ماسوله می خوانید:

آزمایشگاه تعامل انسان با ربات نزدیک به 6 سال است فعالیت می کند

ربات های مختلفی وجود داردکه می توانند در صنایع کشاورزی، داروسازی نقش آفرینی کنند

حوزه برنامه نویسی مهمترین خلاء امکانات سخت افزاری است

در حال حاضر بهترین محصول کشور ایران دانشجویان هستند

از فعالیت های این آزمایشگاه ساخت ربات اجتماعی است

یکی از بارزترین مشخصه کشورهای پیشرفته وجود خودروهای خودران است

باید دانشجویان مقاطع دکتری با حضوردر جامعه بین المللی و از آخرین رویدادها باخبر شوند

خلاقیت و فکر کردن باید در محیط دانشگاه انجام شود نه در محیط کار

باید دولت قانون استخدام دانشجو را ایجاد کند

مؤسسات در قالب یک کارگاه با دریافت مبالغی به ارتقاء رتبه اساتید می پردازند

آزمایشگاه تعامل انسان با ربات نزدیک به 6 سال است فعالیت می کند

فارس: درباره تعامل انسان با ربات برایمان بگوئید؟

طالع ماسوله: آزمایشگاه تعامل انسان با ربات نزدیک به 6 سال است فعالیت می کند در این آزمایشگاه 23 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین تعدادی از دانشجویان مقطع کارشناسی فعالیت های تحقیقاتی دارند، این در حالی است که از دیگر دانشگاه های برتر کشور نیز دانشجویان زیادی در پروژه های تحقیقاتی با این مرکز همکاری می کنند در واقع تعامل انسان و ربات می تواند سبک زندگی افراد را به طور کلی دگرگون کند و جامعه را وارد مرحله جدیدی از تکنولوژی کند.

ربات های مختلفی وجود داردکه می توانند در صنایع کشاورزی، داروسازی نقش آفرینی کنند

فارس: در حال حاضر مقوله تعامل انسان با ربات در چه شرایطی قرار گرفته است؟

طالع ماسوله: در حال حاضر در این مرکز ربات های مختلفی وجود دارد که می توانند در صنایع مختلف مثل کشاورزی، داروسازی و کارگاه تولیدی نقش آفرینی کنند در واقع در این مرکز ربات ها پس از طراحی به مرحله آزمایش رسیده و بخش های مختلف آن مورد بازنگری قرار می گیرد، به طوری که بعضی از ربات ها نیز دارای نسخه دوم و سوم نیز هستند. در این مرکز رباتی داریم با نام سه درجه آزادی که کارکرد صنعتی دارد که در نسخه اول آن این ربات بسیار کوچک و با سرعت کم و در قالب آزمایشگاهی بود اما در نسخه دوم این ربات از نظر سرعت و استحکام ارتقاء پیدا کرد اما در نسخه سوم این ربات نقش های مختلف آن از نظر سرعت عملکرد و توانایی قدرتی می تواند همانند یک نیروی انسانی فعالیت کند.

حوزه برنامه نویسی مهمترین خلاء امکانات سخت افزاری است

فارس: در حوزه تعامل انسان و ربات قرار است به کجا برسیم؟

طالع ماسوله: یکی از اتفاقات خوبی که تا کنون در حوزه های تئوری و پژوهشی اتفاق افتاده است مقوله آورده های پژوهشی از مراکز تحقیق و توسعه و دانشگاه ها است که توانسته در بخش های مختلف مؤثر واقع شود. به طور کلی باید بگویم همه دستاوردها و محصولاتی که در کشور تولید می شود با استفاده از نتایج تحقیقات مراکز علمی و دانشگاه ها است. یکی از مسائلی که ما در حوزه دستیابی به فناوری های نوین و ساخت ابزارهای مختلف صنعتی داریم، موضوع زیرساخت ها در دو بخش سخت افزاری مالی و نیروی انسانی است به طوری که در بخش اول در حوزه برنامه نویسی مهمترین خلاء امکانات سخت افزاری است چرا که در این حوزه محدودیت های زیادی به خاطر تحریم های کشور وجود دارد. از طرفی نیروی انسانی ما که در مقاطع ارشد و دکترا صاحب مهارت و تخصص بالایی هستند متأسفانه از کشور خارج می شوند که یکی از علت های فعالیت های مقطعی به همین دلیل است، در واقع در فعالیت های پژوهشی به دلیل نبود متخصصان زبده کارهای تحقیقاتی به عرصه کاربردی نمی رسند.

در حال حاضر بهترین محصول کشور ایران دانشجویان هستند

فارس: مقوله رباتیک در کشور ایران و در دنیا چگونه است؟

طالع ماسوله: یکی از راهکارهای پیشرفت علمی و سرعت بخشیدن به دستاوردهای روز دنیا این است که به مقوله ارزش گذاری بپردازیم، در حال حاضر بهترین محصول کشور ایران دانشجویان هستند. به طوری که به راحتی کشورهای خارجی دانشجویان ما را با پیشنهادهای مختلف مالی و حتی امکانات و تحصیلات رفاهی جذب می کنند. اگر بخواهم در این زمینه مثال بزنم باید بگویم دانشجویان ما راحت تر از محصولاتی که از کشور صادر می شوند به خارج از کشور می فرایند.امروزه در خارج از کشور فارغ التحصیلان می توانند با ارائه مدارک دانشگاهی خود تسهیلات مختلف بانکی دریافت کنند و با استفاده از آن یک کسب و کار تازه را راه اندازی کرده و نه تنها برای خود بلکه برای افراد دیگر نیز شغل ایجاد می کنند. این در حالی است که در کشور ما این اتفاق نمی افتد. در واقع کشور ما تنها مدرک صادر می کند اما استفاده از آن تخصص در خارج از کشور اتفاق می افتد. من معتقدم مدارک دانشگاهی باید ارزش گذاری شود. به طور مثال می توان همه مدارک دانشگاهی را همانند اوراق بهادار اعتبار ببخشیم. در واقع این کار شروع یک فرهنگ سازی است که باید هر چه زودتر اتفاق بیفتد.

از فعالیت های این آزمایشگاه ساخت ربات اجتماعی است

فارس: اکنون ایران در علم رباتیک در دنیا چه جایگاهی دارد؟

طالع ماسوله: باید در جواب این سؤال اینگونه بگویم که یکی دیگر از فعالیت های این آزمایشگاه ساخت ربات اجتماعی دیگری است که می تواند در رستوران ها سرویس دهی دهد در واقع این ربات حمل و نقل ندارد و تنها توانایی پذیرش را دارد به طوری که می تواند با افراد مختلف تعامل صوتی و تصویری برقرار کند. این در حالی است که ما توانسته ایم چند نوع پوست رباتیکی بسازیم به طور مثال پوست رباتیکی را برای اندام پا شروع کرده ایم که با استفاده از کفپوش مجهز و سیستم انتقال داده های هوشمند به گوشی یا سرور می تواند نحوه حرکت افراد را مورد بررسی قرار دهد که این ربات برای بیماران دچار مسائل ستون فقرات کاربرد دارد. همچنین پوسته کفپوشی را طراحی و ساختیم که قابلیت تشخیص بیماری را در افراد مختلف دارد. از طرفی باید بگویم گروهی از محققان ایرانی پوتین هوشمندی را طراحی کرده اند که استفاده نظامی دارد به طوری که این پوتین طراحی شناسایی شرایط جسمانی سربازان کاربرد دارد همچنین کفش دیگری را نیز طراحی کرده ایم که برای ورزش افراد مختلف مناسب بوده و به آنها انرژی می دهد. در واقع باید بگویم در طراحی و ساخت کفش ورزشی سیستم هوشمندی در آن طراحی شده که این کفش می تواند بسکمک از بیماری ها را مانند دیابت را مشخص کند.

یکی از بارزترین مشخصه کشورهای پیشرفته وجود خودروهای خودران است

فارس: ربات های ساخته شده توسط محققان و نخبگان ایرانی تا چه میزان کاربردی است؟

طالع ماسوله: باید توضیح دهم که ما در این مرکز به دنبال آن هستیم که زندگی انسان ها را با توجه به پیشرفت های علمی و با استفاده از ابزارهای تکنولوژی جدید تغییر دهیم در واقع با رشد فزاینده ای که در کسب و کار اینترنتی به وجود آمده است کشور ایران متأسفانه هنوز نتوانسته از پتانسیل ربات های هوشمند در بخش های مختلف اجتماعی، مالی و سیاسی استفاده کند. این در حالی است که کشوری مانند آمریکا در حال حاضر دارای تاکسی بدون سرنشین است.

در واقع یکی از بارزترین مشخصه کشورهای پیشرفته وجود خودروهای خودران است. اکنون بسکمک از کشورها به وسیله هواپیما یا هلی کوپتر پرنده نقش تاکسی را برای شهفرایندان ایفا می کنند.در کشور ایران نخستین رباتی که وارد خانه ها شد جاروبرقی بود و بعد از آن تا کنون هیچ اتفاق دیگری در خصوص طراحی و ساخت ربات های هوشمند انجام نشده است ما با راه اندازی آزمایشگاه تعامل انسان با ربات بر روی ربات های اجتماعی کار می کنیم به طوری که در حال حاضر یکی از تیم های محقق ایرانی بر روی پوسته رباتیکی کار می کند که یک ربات هوشمند را در قالب انسان نما با وارد کردن نیرو در همه اندام و جهات آن به او احساس بخشیده و با نزدیک شدن به آن این ربات می تواند انسان را حس کند و با او ارتباط برقرار کند.

باید دانشجویان مقاطع دکتری با حضوردر جامعه بین المللی و از آخرین رویدادها باخبر شوند

فارس: به نظر شما چقدر زمان می برد که ایران مثل کشور های چین و ژاپن بیشتر فعالیت ها توسط ربات ها انجام شود؟

طالع ماسوله: جمهوری اسلامی باید با کمی ارزش گذاری بر روی دانشجویان محیط را برای ورود این قشر از جامعه به عرصه فناوری باز کنند اما باید به این نکته اشاره کنم که ما از نظر زیرساخت های استراتژیکی هنوز با جامعه دنیای فاصله داریم که باید با استفاده از تعامل با کشورهای دیگر این فاصله را کاهش دهیم. به عقیده من تعامل با کشورهای دیگر کمک می کند تا ایران نیز در حوزه های مختلف فناوری های نوین و علم رباتیک نه تنها پیشرفت کرده بلکه یک جهش قابل توجهی پیدا کند از طرفی در نظر دریافت بودجه واقعی برای فعالیت های علمی و پژوهشی و همچنین مهیا کردن حضور اساتید در کنفرانس ها از اقداماتی است که نقش بسیار مهمی در ارتقاء علمی و در نهایت رسیدن به دستاوردهای روز دنیا دارد. این در حالی است که به عقیده من باید دانشجویان مقاطع دکترا در جامعه بین المللی حضور یابند و از آخرین رویدادها باخبر شوند به طوری که حداقل سالی یک کنفرانس شرکت کرده و دستاوردهای کشورهای دیگر را از نزدیک مشاهده کنند. تا زمانی که ارتباط بین کشورهای مختلف دنیا با ایران وجود نداشته باشد بدون شک اتفاق خوبی نخواهد افتاد هر چقدر ما بتوانیم ارتباطات خود را با کشورهای مختلف دنیا برقرار کنیم شاهد پیشرفت و دستاوردهای علمی زیادی خواهیم بود. در واقع باید اساتید دانشگاهی ارزش گذاری شوند و حضور آنها در کنفرانس های بین المللی را یکی از قوانین آموزش عالی در نظر بگیرند.

خلاقیت و فکر کردن باید در محیط دانشگاه انجام شود نه در محیط کار

فارس: درباره مسائلی که بر سر راه پیشرفت علمی وجود دارد، بگویید؟

طالع ماسوله: یکی دیگر از مسائلی که ما در جامعه داریم این است که ارگان های دولتی به تازگی وارد مقوله استارت آپ شده اند و دانشجویانی را برای حضور در این رویدادها جذب می کنند که متأسفانه باعث می شود جوانان ترک تحصیل کرده و بدون تخصص لازم وارد بازار کار شوند. به طور مثال در حال حاضر دانشجویان رشته برق و کامپیوتر با کوچک ترین پیشنهاد از سوی شرکت های معتبر تحصیل خود را رها کرده و استخدام می شوند. به طوری که این شرکت ها یکسری مطالب آموزشی را در حد کارشناسی تکنسین به دانشجویان یاد می دهند و از آنها به عنوان یک نیروی مهارت آموز استفاده می کنند. این در حالی است که این کار شرکت های معتبر باعث می شود ایده و نوآوری دانشجویان را از آنها سلب کرده و توانایی فکر کردن را در آنها از بین می برند. در واقع باید بگویم خلاقیت و فکر کردن باید در محیط دانشگاه انجام شود و نه در محیط کار. متأسفانه یکی از مسائلی که امروز در حوزه رونق تولید در کشور وجود دارد این است که صنعت ما محافظه کار است به طوری که برای استفاده از دستاوردها و امکانات موجود هیچگونه گامی بر نمی دارند چرا که اگر بخواهند همراه با پیشرفت علمی حرکت کند خط تولیدش برای مدتی تعطیل خواهد شد که در این زمینه باید با استفاده از راهکارهای نیمه دولتی این بخش را تقویت کنیم. متأسفانه بیشتر مراکز علمی و دانشگاه ها به تولید مقالات مختلف در مجلات معتبر می پردازند اما مهمتر از آن این است که بدانیم میزان تأثیرگذاری مقالات در صنعت چقدر است که این خود به تنهایی می تواند نجات بخش اقتصاد کشور باشد.

بدانیم میزان تأثیرگذاری مقالات در صنعت چقدر است که این خود به تنهایی می تواند نجات بخش اقتصاد کشور باشد

باید دولت قانون استخدام دانشجو را ایجاد کند

فارس: راهکاری برای مسائل پیشنهاد می کنید؟

طالع ماسوله : یکی از راهکارهای برون رفت از مسائل دانشجویان برای اشتغال این است که باید دولت قانون استخدام دانشجو را ایجاد کند. به طوری که کار دانشجو باید در درون دانشگاه شروع شود چرا که دانشجویان باید بعد از تربیت و دریافت مدرک وارد رویدادهای استارت آپی شوند.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم باید با تشکیل کارگروه صنایع به معضل عدم تأثیرگذاری مقالات علمی بر روی حوزه صنعت بپردازند چرا که من معتقدم از ابتدای فعالیت های علمی ارزش گذاری آن اشتباه بوده به طور مثال در حال حاضر دانشکمک و استادکمک در دانشگاه ها توسط بعضی مؤسسات و مراکز پولی شده است و هیچ نهادی به عنوان متولی پیگیر این موضوع نیست. از طرفی باید به این نکته اشاره کنم که باید برای ارزش بخشیدن به فعالیت های علمی و دستیابی به آخرین تکنولوژی ها یک کار ضربتی انجام شود. در حال حاضر به عنوان نمونه اگر گشتی در خیابان انقلاب بزنیم با سیر عظیمی از فروش مقالات مختلف روبه رو می شویم که این به تنهایی برای دانشگاه تهران به عنوان یک دانشگاه مادر در جمهوری اسلامی بسیار زشت است که باید ارگان هایی مانند نیروی انتظامی، قوه قضائیه، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم در یک اقدام هماهنگ این مشکل را برای همیشه برطرف کنند.

در حال حاضر به عنوان نمونه اگر گشتی در خیابان انقلاب بزنیم با سیر عظیمی از فروش مقالات مختلف روبه رو می شویم که این به تنهایی برای دانشگاه تهران به عنوان یک دانشگاه مادر در جمهوری اسلامی بسیار زشت است

مؤسسات در قالب یک کارگاه با دریافت مبالغی به ارتقاء رتبه اساتید می پردازند

فارس: آیا نکته ای در حوزه علم و فناوری ایران دارید؟

طالع ماسوله : در حال حاضر من به عنوان یک استاد دانشگاه روزانه از سوی شرکت ها و مؤسسات مختلف یک ایمیل ارتقاء رتبه علمی دارم به طوری که این مؤسسات در قالب یک کارگاه با دریافت مبالغی به ارتقاء رتبه اساتید می پردازند که این برای جامعه علمی کشور یک آفت بزرگ است و باعث می شود هیچگاه ارتباط علم و صنعت شکل نگیرد. این در حالی است که ما در کشور ایران مقدار زیادی از راستا سخت فعالیت علمی را سپری کرده ایم که مهمترین آن پروش نیروی انسانی است. اکنون زمان آن رسیده تا با استفاده از ارتباطات بین المللی با کشورهای دیگر از تجربیات آنها برای جهش علمی استفاده کنیم.