فلسفه سیزده بدر در ایران باستان چیست؟
به گزارش شیوا مارکت، فلسفه سیزده بدر با خوش یمنی یا نحوست عدد سیزده نزد مردم گره خورده است. اما همه مردم معتقدند که روز سیزده بدر را باید در دل طبیعت گذراند.
خبرنگاران | سرویس فرهنگ و هنر - سیزده بدر یکی از بهترین روزهای نوروز است. مردم پس از دوازده روز برگزاری جشن های سال نو، روز سیزدهم را در دل طبیعت می گذرانند
سیزده بدر نماد نحسی یا خوش یمنی
در قدیم عدد سیزده را خوش یمن تلقی نمی نموده اند شاید به این دلیل باشد که در طالع نمای نجومی، قدما معتقد بودند که آسمان دوازده برج دارد و هر تولدی که صورت می گیرد دارای خبرنگاران ای در یکی از دوازده برج است و بنابراین اینکه کدام خبرنگاران در کدام برج قرار گرفته، طالع و خوی فرد متولد شده شکل می گیرد و خارج از دوازده برج که عدد سیزده است، نابجا و نحس به شمار می آمده است. در هر حال اکنون دیگر نحسی عدد سیزده مورد پذیرش همگان قرار ندارد و بیشتر جنبه خرافی دارد .
گروهی از مردم معتقدند که برای دور کردن نحسی این روز باید از خانه خارج شوند و سیزده بدر نمایند تا نحسی روز در طبیعت به در گردد. در این روز سبزه ها سبز شده را که چند روز اول سال نو مهمان سفره هفت سین بوده به آب روان می سپارند. خوراکی های به جامانده نوروز، به مصرف می رسد و بساط بازی های دسته جمعی پهن است .
گروهی معتقدند که روز سیزده هر ماه در جدول سی روز ایران باستان به فرشته تیر یا تیشتر که خبرنگاران باران است، مربوط است و بسیار روز خجسته و مبارکی است. در اعتقادات مردم ایران باستان روز سیزده بدر به هیچ وجه نحس نبوده است.
مردم ایران باستان در خصوص سیزده بدر معتقد بودند که جمشید شاه (بنیانگذار نوروز) روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم، خیمه و خرگاه برپا می کرد و بار عام می داد. چندین سال متوالی این کار را انجام داد و این مراسم در ایران به صورت سنت و مراسم در آمد .
ایرانیان پس از دوازده روز جشن دریافت و شادی کردن که به یاد دوازده ماه از سال است، روز سیزدهم نوروز را که فرخنده است به باغ و صحرا می رفتند و شادی می کردند و در حقیقت بدین ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را به سرانجام می رسانیدند.
علف یا سبزه گره زدن در سیزده بدر
از آداب این روز می توان به گره زدن سبزه اشاره نمود. این رسم مربوط به فرزندان کیومرث یعنی اولین زوج یا اولین پدر و مادر (مشیه و مشیانه) است. زرتشتیان معتقدند چون این دو با هم ازدواج کردند، دو شاخه مورد را گره زدند و پایه ازدواج خود را بنا نهادند و از آن موقع به بعد این رسم معمول گشت .
در گذشته دختران و پسران دم بخت سبزه ها را گره می زدند و آرزو می کردند تا در سال جدید تشکیل خانواده دهند. یک شعر نیز وجود دارد که دختران در هنگام گره زدن این سبزه ها می خواندند:
البته سبزه گره زدن، تنها مختص دختران و پسران دم بخت نمی باشد و همه می توانند سبزه ای گره زده و آرزو نمایند. عقیده بر این بوده است که وقتی گره باز گردد، مسائل حل شده و آرزو برآورده می گردد.
سبزه به آب دادن در سیزده بدر
دور انداختن سبزه ها هم به این دلیل بود که ایرانیان باستان عقیده داشتند بدی ها و مریضی ها در این سبزه جمع شده و با به آب دادن یا به دور انداختن آن، این پلیدی ها و مریضی ها را از خود دور می کردند. با دلایل کامل انداختن سبزه به آب در سیزده بدر آشنا شوید.
دعای باران در سیزده بدر
ضمناً این روز متعلق به خدای باران می باشد و در مراسم سیزده بدر دعا برای بیشتر شدن و به موقع بودن باران در سال جدید وجود داشته که با گذشت زمان این رسم از میان رفته است.
سایر سنت های سیزده بدر
بخشی دیگر از آیین های زیبای سیزده بدر با سرنوشت در پیوند است، برای نمونه: شگون (فال) گوش ایستادن، شگون گیری و به ویژه شگون کوزه، گره زدن سبزی و گگرددن آن، بخت گشایی که در سمرقند و بخارا رواج دارد و نمونه های پرشمار دیگر
دروغ سیزده یا اول آوریل
دروغ سیزده بهانه ای برای سرگرمی و خندیدن در این روز است که اتفاقا یکی از شباهت های فرهنگ ایرانی با فرهنگ های دیگر است. دروغ های روز اول آوریل مانند همین دروغ ها و شوخی های سیزده بدر است. روز اول آوریل، هر چهار سال یکبار مصادف با روز سیزده فروردین است و سه سال دیگر با 12 فروردین مصادف است.
اول آوریل در اساطیر روم باستان مصادف است با روز رستاخیز آتیس، الهه تبسم. شاد بودن و خندیدن در این روز مرسوم است.
آمریکایی ها در روز اول آوریل از روش های مختلف و گاهی عجیب و غریبی برای دست انداختن دیگران و شوخی کردن با آنان استفاده می نمایند.
بریتانیایی ها می گویند که بدشانسی نصیب کسی خواهد شد که بخواهد در بعد از ظهر روز اول آوریل کسی را دست بیندازد، زیرا در آن ساعات دیگر مردم نسبت به این گونه شوخی ها آمادگی پیدا نموده اند.
در هند، یک روز قبل از اول آوریل جشن هولی برگزار می گردد که در آن مردم بر روی همدیگر رنگ می پاشند و شادی می نمایند.
در روز اول آوریل، مردم پرتغال بر روی همدیگر آرد می پاشند.
مردم فرانسه، روز اول آوریل را روز ماهی می نامند. بچه ها و نوجوانان فرانسوی در این روز، بر پشت دیگران کاغذی می چسبانند که بر روی آن تصویر نوعی ماهی که زود به دام می افتد کشیده شده است. منظور از این کار، این است که فردی که کاغذ به او چسبانده شده مثل همان ماهی، زود به دام می افتد.
سیزده بدر روز طبیعت فراموش شده
سیزده بدر روز طبیعت است اما اگر روز چهاردهم فروردین سری به پارک ها و یا فضای سبز اطراف شهرها بزنید متوجه می شوید که سیزدهم فروردین هر روزی می تواند باشد جز طبیعت. مردمی که از صبح از خانه بیرون آمده اند آنقدر زباله و آشغال از خودشان در طبیعت به جا گذاشته اند و همه جا را کثیف نموده اند که باور کردنی نیست...
منبع: setare.comمجله سایه: مجله سایه: وبلاگ سینما و سرگرمی