فیلم هایی که به خارج بردیم مشکل حضور جشنواره ای پیدا نمی نمایند - شیوا مارکت

این افراد بعضا می گویند که فیلم هایشان را به امانت به دبیرخانه جشنواره فیلم فجر سپرده بودند و نمایش آثار در خارج از کشور بدون اجازه آنها رخ داده است. نکته دیگری که مدنظر صاحبان آثار است این که اکران این آثار در کشورهای دیگر باعث می گردد حضور فیلم هایشان در جشنواره های الف دنیا با مشکل رو به رو گردد.

با حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی تبادل نظریی درباره مسایل روز سینما داشته ایم که وی در بخشی از این تبادل نظر درباره موضوع نمایش فیلم های سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر در خارج از کشور پاسخ داد.

* پیش از آغاز سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر زمزمه هایی شنیده می شد که برخی از فیلم های فجر به طور همزمان در چند کشور دیگر به نمایش درآید که درنهایت هم این رخ داد. همین موضوع مدتی است محل انتقاد و مناقشه شده و تعدادی از پخش نمایندگان و تهیه نمایندگان معتقدند آثارشان بدون اجازه آنها در کشورهای دیگر به نمایش درآمده و بدین ترتیب هم حقوق مادی آنها تضییع و هم اعتماد آنها به جشنواره فیلم فجر مخدوش شده است.

- اصل این ماجرا که گزارش آن با تصاویر در حال آماده سازی است و حتما منتشر می گردد، جزو کارهایی بود که اگر یادتان باشد پس از طرح موضوعِ جداسازی بخش ملی و بین الملل جشنواره فیلم فجر پیش آمد.

در همان زمان کمیسیون فرهنگی مجلس انتقاد داشت که چرا سینمای ایران و فجر را از بخش بین الملل خارج نموده اید که محمد حیدری دبیر جشنواره اعلام نمود ما اتفاقا سعی می کنیم فیلم های برگزیده ایران را در خارج از کشور نمایش دهیم و به جای اینکه آنها را به ایران بیاوریم شرایطی فراهم می کنیم که فیلم های ایرانی را در فضایی خوب در کشورهای خودشان تماشا نمایند که این ایده آن زمان خیلی مورد استقبال نهاده شد.

و اما فیلم هایی که انتخاب شد برخی مربوط به سال گذشته و بقیه هم از آثار جشنواره سال جاری بودند. آقای تقی پور هم که مدیریت و ساماندهی این بخش را برعهده داشت با همه تهیه نمایندگان محترم صحبت و رضایت آنها را جلب کرد؛ حال اینکه این روند مکتوب بوده یا شفاهی خودشان می دانند.

از نظر ما دلیل این اتفاق این بود که با توجه به فضای مثبتی که در خارج از ایران به وجود آمده و ایرانیان خارج از کشور و خارجی ها دوست دارند با نگاهی دیگر با ایران آشنا شوند، فیلم های ایرانی بهترین سفیران فرهنگی هستند و اتفاقا من دوست داشتم همزمان همه فیلم های فجر در چند نقطه دنیا رونمایی گردد. به زعم من این اتفاقِ بزرگی است و خیلی به بازار سینمای ایران و معرفی ایران یاری می نماید ولی دلیل اینکه تنها چند فیلم انتخاب شد این بود که بقیه موافقت نکردند و فقط صاحبان همین چند اثر راضی شدند.

* آغاز این برنامه از فرانسه و به دلیل سفر آقای رییس جمهوری بود که به اکران جدی فیلم ها در سالن های سینما در چند شهر اروپایی و کانادایی منجر شد و این نگرانی را ایجاد کرد که امکان حضور در جشنواره های الف دنیا از این آثار سلب گردد. از سوی دیگر شنیده شد برای این نمایش ها مبلغی از سوی سازمان سینمایی پرداخته است.

- ما دلمان می خواست وقتی آقای روحانی به اروپا می رود سفرشان فقط یک سفر مالی نباشد و یک بسته فرهنگی هم همراه ایشان باشد. در همان دوران در پاریس نمایشگاهی بزرگ از صنایع دستی و هنرهای تجسمی برگزار گردید و چند نفر از اهالی فرهنگ و هنر از جمله سینماگران هیات رییس جمهوری را همراهی کردند و از ما هم خواسته شد که در بخش سینما بسته ای را آماده کنیم که اتفاقا همه هزینه ها را هم رایزنان فرهنگی، سفارتخانه ها و برگزارنماینده برنامه که میراث فرهنگی بود پرداخت کردند بنابراین هیچ هزینه ای به ما تحمیل نشد.

باز هم تاکید می کنم که هیچ هزینه ای به ما تحمیل نشد که اگر هم می شد با توجه به استقبال بی نظیر و شور و شوق زیادی که در شهرهای میزبان ایجاد شد به نظر من این برنامه صد در صد می ارزید. ما این همه برای سینمای ایران در این مملکت هزینه می کنیم و فیلم هایی می سازیم که میلیاردها تومان برایشان هزینه می گردد و فروش خوبی هم نمی نمایند حال فرض کنیم چهار سالن هم در کل دنیا اجاره کنیم و فیلم های خوب ایرانی را در آنها به نمایش بگذاریم. به نظر من این هزینه ای نیست که بگوییم از سینمای ایران خارج شده است.

ضمن اینکه همه این هزینه ها زیر نظر مجموعه بین الملل سینمای ایران بوده و فیلم ها هم با اجازه صاحبان آنها به نمایش درآمد و اگر میان راه عده ای معترض شدند، فیلم هایشان از این برنامه خارج شد و به همین دلیل در برخی از کشورها برنامه نمایش فیلم ها منحصر به همان فیلم های سال گذشته شد و فیلم های سال جاری به نمایش درنیامد.

ما سعی کردیم خیلی درست و شفاف عمل کنیم ولی یک گزارشی از یکی از شبکه ها پخش شد که صف های طولانی مردم را نشان داد که تصور آقایان این شد که حتما بلیت فروشی شده که اینگونه نبود.

* البته آقای تقی پور گفتند برای این برنامه ها بلیت فروشی نشده بود. منهای این مساله، آیا برنامه ریزان این طرح رایزنی هایی با مدیران فستیوال های الف دنیا داشتند که این نمایش ها فرصت حضور بین المللی فیلم ها را از بین نبرد.

- بله. بخش بین الملل ما با مدیران فستیوال برلین و کن صحبت کرد که اگر چیزی شبیه هفته فیلم برگزار کنیم آیا شما فیلم های ما را می پذیرید که همه شان گفتند اگر بلیت فروشی نباشد و حالت هفته فیلم داشته باشد از نظر ما هیچ ایرادی ندارد. در نتیجه همه آنالیز ها صورت گرفته بود و این نمایش ها به هیچ وجه منافاتی با حضور فیلم های ایرانی در جشنواره ها ندارد.

برکت این برنامه و اثرش به گونه ای بود که از سوی تیم آقای رییس جمهوری خواسته شد در سفر بعدی هم هفته فیلم همزمان با دیدارهای سیاسی آقای دکتر روحانی برگزار گردد.

گمان می کنم این توقیف برای سینما به هزینه های مختلف احتمالی اش می ارزد.