مقبره کوروش؛ قدیمی ترین ساختمان ضد زلزله جهان

به گزارش شیوا مارکت، خبرنگاران: بلایای طبیعی مثل سیل، طوفان زلزله همیشه وجود داشته اند و اجداد ما همیشه سعی کرده اند به نوعی از آن ها اجتناب کنند. آن ها از سد ها و آب بند ها برای حفاظت از خانه های خود در برابر سیل استفاده می کردند و خود خانه ها هم برای حفاظت دربرابر عناصر طبیعی بودند. تحقیقات تاریخی و باستانی نشان می دهند که تمدن های باستان هم دانش ساخت ساختمان های مقاوم در برابر زلزله را داشته اند.

مقبره کوروش؛ قدیمی ترین ساختمان ضد زلزله جهان

مثلا در جزیره یونانی کرت، بسیاری از ساختمان ها از بلوک های سنگی ساخته می شدند که با عناصر چوبی به هم متصل شده بودند تا ساختمان های سفت و خشک را انعطاف پذیر کنند که هنگام زمین لرزه ترک نخورند. همچنین ساختمان ها روی ماسه یا شن سُست ساخته می شدند تا لرزه ها را هنگام زلزله جذب کنند. معبد آتن در تروی (1500 سال قبل از میلاد) روی پایه ای ضخیم از ماسه واقع شده است، همچنین معابد دوریک در یونان قدیم (273 سال قبل از میلاد)

در یونان و ایران باستان تکنیک جدیدی به وجود آمد که در آن یک ماده متفاوت، مثل سرامیک و گِل بین زمین و پی ساختمان تزریق می شد، بنابراین هنگام زمین لرزه یک لایه روی دیگر می لغزید و آسیب ناشی از زمین لرزه را به حداقل می رساند. این یکی از قوی ترین روش های امروزی حفاظت از ساختمان در برابر زلزله است. در ساختمان های مدرن، مهندسان سازه از یاتاقان های لاستیکی، یاتاقان های توپی و سیستم های فنری استفاده می کنند تا ساختمان را از زمین ِ لرزان جدا کنند.

یکی از اولین نمونه های جداسازی پی در مقبره کوروش در پاسارگاد، پایتخت امپراتوری هخامنشی (559-530 قبل از میلاد) وجود داشته است. با وجود امپراتوری بزرگی که از دریای مدیترانه تا رود ایندوس گسترده بوده، آرامگاه کوروش کبیر بسیار ساده و متواضع است. این مقبره تقریبا مکعب شکل است و ابعاد آن حدود 6 در 5 متر است. یک درِ کوچک به اتاق درونی منتهی می شود. سقف مثلثی است. اتاقک بالای یک پایه هرمی با شش پله بزرگ واقع شده است و همه چیز از بلوک های سنگی بزرگ ساخته شده است.

پی ساختمان از چند لایه سنگ آهک ساخته شده است. لایه اول یا پایه، از سنگ هایی تشکیل شده که با ملات مخلوط گچ آهک و خاکستر یا ماسه به هم متصل شده و سپس صاف شده اند. لایه بالایی از بلوک های سنگی ساخته شده که با میله های فلزی به هم بسته شده اند، اما به پایه متصل نیستند. این به لایه های بالایی اجازه می دهد هنگام زلزله روی لایه اول بلغزند.

بدیهی است که مقبره کوروش از 2500 سال پیش تا کنون زلزله های بی شماری را پشت سر گذاشته است. هرچند مطمئن نیستیم که بزرگی این زمین لرزه ها چقدر بوده است و اینکه آیا آنقدر قوی بوده اند که جداسازی پایه را تحریک کنند. هیچ نشانه ای از جابجایی بلوک ها و لایه ها هم وجود ندارد که ما بفهمیم این سیستم کار کرده یا اینکه آیا سازندگان مقبره می دانستند که چه کار می کنند و یا شکل هرمی پایه از ساختمان محافظت کرده است. جالبتر از همه اینجاست که ما حتی مطمئن نیستیم که محل دفن نهایی کوروش کبیر اینجا باشد.

به گفته مورخ یونانی آریان، که فرمانده نظامی اسکندر کبیر هم بوده، پادشاه مقدونیه بعد از نابودی و غارت پرسپولیس از مقبره بازدید کرده است. اسکندر به یکی از جنگجویانش، اریستوبولوس، دستور داد وارد این بنای تاریخی شود. او داخل مقبره یک تخت طلا، یک میز با ظرف های نوشیدنی، یک تابوت طلا، مقدار زیورآلات با سنگ های قیمی و کتیبه ای پیدا کرد که روی آن نوشته شده بود: ای رهگذر، من کوروش هستم، کسی که به ایرانیان پادشاهی بخشید و پادشاه آسیا بود.

هیچ مدرک باستان شناسی وجود ندارد که این کتیبه وجود داشته است. حتی در میان مورخانی که به این کتیبه اشاره می کنند، اختلاف نظر زیادی درباره متن دقیق کتیبه وجود دارد. ظاهرا این مقبره مدت کوتاهی بعد از حمله اسکندر غارت شده است. وقتی اسکندر دوباره از مقبره بازدید کرد، از وضعیت آن ناراحت شد و دستور بازسازی آن را دارد. اگر کتیبه نابود شده بود، حتما دستور بازسازی آن را هم می داد.

فقدان کتیبه ای که در متون یونانی به آن اشاره شده یک راز است و اعتبار حرف یونانیان را زیر سوال می برد. بنابراین مقبره ای داریم که ممکن است حتی کوروش کبیر هم در آن نباشد، با تکنولوژی پیشرفته مقاوم در برابر زلزله ای که هیچ نشانی از عملکرد آن نداریم.

فقط یک بررسی دقیق درباره سیستم جداسازی پایه در مقبره کوروش توسط دانشگاه آزاد اسلامی اجرا شده است. نویسنده این مقاله ادعا می کند که این مقبره در نرم افزار شبیه سازی شده و در برابر زلزله بسیار نیرومند است. متاسفانه این مقاله قابل دسترسی نیست.

منبع: amusingplanet

kurdeblog.ir: مجله سرگرمی و گردشگری

منبع: برترین ها
انتشار: 1 تیر 1401 بروزرسانی: 1 تیر 1401 گردآورنده: shivamarket.ir شناسه مطلب: 9457

به "مقبره کوروش؛ قدیمی ترین ساختمان ضد زلزله جهان" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "مقبره کوروش؛ قدیمی ترین ساختمان ضد زلزله جهان"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید