گرد پیری بر چهره ایران 1430
به گزارش شیوا مارکت، براساس آخرین آمارهای سازمان ملل در سال گذشته میلادی، 960 میلیون نفر معادل 13 درصد از ساکنان کره زمین از 60 سالگی عبور نموده اند، جمعیتی که سالانه 3 درصد به تعداد آنها افزوده می گردد؛ این رقم در ایران حدود پنج درصد از جمعیت است و براساس پیش بینی برخی جمعیت شناسان تا سال 1430، سهم 24 درصدی از کل جمعیت کشورمان را به خود اختصاص خواهند داد.
به گزارش خبرنگاران، نسبت درصد جمعیت سالمندان در کشورهای اروپایی بیش از سایر نقاط دنیا است، به طوری که در اروپا 25 درصد از جمعیت را سالمندان تشکیل می دهند. افزایش جمعیت سالمندان تا جایی پیش خواهد رفت که بر اساس گزارش های سازمان ملل تا سال 2050 تمامی نقاط دنیا به جز آفریقا حدود یک چهارم یا بیشترشان را سالمندان تشکیل می دهند. پیش بینی می گردد شمار سالمندان تا سال 2030 به 1.4 میلیارد، تا 2050، 2.1 میلیارد و تا سال 2100 ، به 3.1 میلیارد نفر برسد.
اگرچه ایران در بازه زمانی موسوم به پنجره جمعیتی قرار گرفته است اما از این تحول جمعیتی مستثنی نخواهد بود، چراکه حتی در صورت حفظ میزان موالید در کشور، این گروه جمعیتی به دوران سالمندی رسیده و احتیاجمند دریافت خدمات اجتماعی ویژه ای هستند.
به بهانه 9 مهر ماه روز دنیای سالمندان به آنالیز ویژگی های جمعیتی این گروه در ایران و آنالیز وضعیت شاخص های اجتماعی آنان در گفت وگویی با شهلا کاظمی پور، استاد دانشگاه و جمعیت شناس پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
میزان موالید فعلا در کشور بالاست
کاظمی پور با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی، قاعده هرم سنی در کشور ما وسیع بوده است گفت: در آن موقع سالانه در کشور بیش از دو میلیون کودک متولد می شدند و حدود 400 هزار نفر فوت می کردند. با تقسیم بندی جمعیت به سه گروه سنی 0 تا 14 سال، 15 تا 64 سال و 65 سال به بالا می توان گفت در سال 1365 ، 46 درصد جمعیت ایران زیر 15 سال سن داشتند. همچنین 51 درصد از جمعیت ایران 15 تا 64 سال بودند و تنها 3 درصد از جمعیت در سن 65 سال به بالا و سالخوردگی قرار داشتند اما بعد از سال 1367 که بتدریج میزان باروری در کشور کنترل شد، قاعده هرم سنی جمعیت نیز جمع تر گردیده است.
وی اضافه نمود: در سال 1395، 23 درصد جمعیت ایران زیر 15 سال سن داشتند و جمعیت 15 تا 64 ساله در کشور به 71 درصد رسیدند. همچنین حدود 6 درصد از جمعیت ایران بالای 65 سال سن داشتند. این آمارها نشان می دهد که قاعده هرم سنی جمعیت در کشور جمع گردیده و میزان باروری رو به کاهش است اما هنوز میزان مرگ و میر با موالید مساوی نگردیده است.
این جمعیت شناس با بیان اینکه در سال گذشته بیش از یک میلیون و 500 هزار تولد و حدود 400 هزار مرگ رخ داده است اظهار کرد: زمانی که باروری کاهش می یابد از جمعیت جوانان به تدریج کاسته می گردد اما در ایران و در حال حاضر در مرحله پنجره جمعیتی قرار داریم، به طوری که بیشترین سهم جمعیت در گروه سنی 15 تا 64 سال سن قرار دارند. به دلیل حضور این پنجره جمعیتی، میزان موالید در کشور بالاست، اما به تدریج زمانی که سهم بالای جوانان واقع در سن باروری رو به پیری حرکت کند میزان موالید نیز کاهش می یابد و در عمل جمعیت فعال نیز به سمت سالخوردگی حرکت می نماید.
پیش بینی برابری موالید و مرگ ومیر در کشور تا سال 1430
رشد سه برابری جمعیت سالمندان
کاظمی پور با بیان این که پیش بینی می گردد تا سال 1430 میزان مرگ و میر و موالید در کشور برابر گردیده و رشد جمعیت به صفر درصد برسد، توضیح داد: در حال حاضر حدود 6 درصد از جمعیت کشور 65 سال به بالا سن دارد اما این میزان در سال 1430 به 20 درصد جمعیت می رسد و به عبارت دیگر رشد سه برابری می یابد. در حال حاضر نیز همین جمعیت 6 درصدی با مسائل زیاد رفاهی بهداشتی و ...روبه رو هستند که باید به آنها رسیدگی گردد.
5 میلیون ایرانی بالای 65 سال سن دارند
45 درصد بی سوادان 60 سال به بالا هستند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در حال حاضر حدود 5 میلیون نفر از جمعیت ایران 65 سال به بالا و هفت میلیون نفر نیز60 سال سن به بالا سن دارند، گفت: این گروه احتیاجمند خدمات رفاهی، بهداشتی، امنیت مالی و حمایت های اجتماعی هستند.
کاظمی پور ضمن تشریح وضعیت سواد در سالمندان نیز شرح داد: در سال 95 حدود 8 میلیون و 800 هزار نفر بی سواد در کشور وجود داشتند و به عبارت دیگر 10 درصد از جمعیت کشور را بیسوادان در بر می گرفتند. این در حالیست که 45 درصد از بی سوادان کشور 60 سال به بالا هستند و حدود 4 میلیون نفر را تشکیل می دهند. از بین این تعداد 1.5 میلیون نفر مرد و 2.5 میلیون نفر زن هستند.
یک چهارم سالمندان کشور تحت پوشش کمیته امداد هستند
تعداد سالمندان تا سال 1430 ، 2.8 برابر می گردد
وی با بیان اینکه بی سوادی سطح مالی، امکانات بهداشتی، آگاهی اجتماعی و سطح رفاه پایین تری را برای افراد به ارمغان می آورد توضیح داد: حدود 1.5 میلیون سالمند در کشور وجود دارد که تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند.، به عبارت دیگر از بین جمعیت 6 تا 7 میلیونی سالمندان، یک چهارم تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند.
کاظمی پور اضافه نمود: پیش بینی می گردد تا سال 1430 جمعیت 6 تا 7 میلیونی سالمندان به 26 میلیون نفر برسد. در حال حاضر حدود 8.9 درصد از جمعیت کشور 60 ساله به بالا هستند که این رقم در سال 1430 به 24.5 درصد خواهند رسید. جمعیت ایران تا سال 1430 به 110 میلیون نفر می رسد. به عبارت دیگر جمعیت کشور طی 35 سال (1430-1395) 1.4 برابر خواهد شد در صورتیکه تعداد سالمندان 60 ساله به بالا 2.8 برابر می گردد.
وی با بیان اینکه افزایش تعداد سالمندان در کشور یک پدیده لاجرم است و ربطی به میزان باروری ندارد توضیح داد: به عبارت دیگر جمعیت واقع در پنجره جمعیتی حال حاضر کشور، زمانی که به 1430 نزدیک شویم به سن سالخوردگی خواهند رسید. در حالی که یک چهارم از سالمندان امروز تحت پوشش کمیته امداد یا سایر نهادهای حمایتی قرار دارند، می توان پیش بینی کرد که با افزایش جمعیت سالمندان تعداد افراد تحت پوشش نیز افزایش یابد.
فوت همسر؛ عمده علت تنها زیستی سالمندان
91 درصد مردان و 54 درصد زنان سالمند متاهل اند
این جمعیت شناس ضمن تشریح وضعیت تاهل سالمندان نیز شرح داد: در حال حاضر از میان سالمندان 60 سال به بالا 91 درصد از مردان و 54 درصد زنان متاهل و دارای همسر هستند. مهمترین دلیل تنها زیستی سالمندان نیز به علت فوت همسر است و تنها 1.4 درصد به دلیل طلاق، بدون همسر هستند.
کاظمی پور با بیان اینکه 8.5 درصد از 24 میلیون خانوار کشور در سال 95 یک نفره بودند، به تشریح میزان خانوارهای تک نفره در میان سالمندان پرداخت و گفت: حدود پنج میلیون خانوار در کشور هستند که سرپرست آنها بیش از 60 سال سن دارند. همچنین حدود 22 درصد از خانوارهای افراد دارای 60 سال به بالا به صورت یک نفر زندگی می نمایند. به عبارت دیگر این افراد قوم و خویشی ندارند و تنها زندگی می نمایند که در این حالت میزان مسائل آنها نیز اضافه نموده می گردد و احتیاج به مراقبت بیشتری دارند.
وی با بیان اینکه سالمندان معمولاً احتیاجهای بهداشتی و درمانی بیشتری دارند و بیشتر از سایر گروه های سنی به بیماری های دیابتی، قلبی و عروقی دچار می شوند شرح داد: با وجود افزایش جمعیت سالمندی هرچقدر هم برای آینده و سلامتی این افراد کوشش کنیم با این وجود جوابگوی این تعداد از سالمندان نخواهد بود.
سالمندی فعال راه چاره افزایش کیفیت زندگی سالمندان است
این جمعیت شناس در ادامه پیشنهاد سالمندی فعال را یکی از راه چاره های پرداختن به جمعیت سالمندان و کاهش مسائل آتی این گروه برای جامعه دانست و گفت: سیاست سالمندی فعال در کشور های دیگر به کار گرفته گردیده است و به معنای فعالیت در سنین سالمندی نیست بلکه به آن معنا است که زمانی که افراد در سنین فعالیت قرار دارند از آگاهی اجتماعی، شغل، تحصیلات، درآمد، پس انداز و امکانات بهداشتی و رفاهی برخوردار شوند، به طوری که در زمان سالمندی تمکن مالی و سلامت داشته باشند و همچون سالمندان کشورهای توسعه یافته خودشان قادر باشند سهم بیمه شان را پرداخت نموده و از خدمات آن بهره مند شوند.
کاظمی پور تأکید کرد: باید از سال ها پیش سیاست های سالمندی فعال را شروع می کردیم، این در حالی است که حتی از زمان نوزادی که باید نسبت به تغذیه و سلامت افراد نظارت ویژه گردد این بخش مغفول مانده است و وزارت بهداشت نظارت کافی بر وضعیت تغذیه شهروندان را اعمال نمی نماید.
منبع: خبرگزاری ایسناtour-thailand.ir: تایلند: سفر به کشور زیباییهای جنوب شرق آسیا، بانکوک، پوکت، پاتایا، سامویی، کرابی