گفت وگوی وزیر خارجه پیشین کره جنوبی با خبرنگاران؛ مردم کره در میان مرگ و زندگی به سر می برند - شیوا مارکت

به گزارش خبرنگاران، پس از جنگ دنیای دوم و خروج کره از استعمار ژاپن، در یک چارچوب بین المللی توافق شد تا با قیومیت شوروی و آمریکا دولتی موقت در این شبه جزیره انتخاب شود؛ توافقی که شوروی زیر آن زد و با استقرار نیروهای نظامی اش در شمال زمینه اولیه دو نیم شدن این شبه جزیره دوست داشتنی را فراهم کرد. در واکنش به این اقدام آمریکا نیز نیروهایش را در جنوب مستقر کرد و پس از آن به تدریج کشورهایی تحت عنوان کره جنوبی و کره شمالی در فرهنگ سیاسی و نقشه دنیا معرفی شدند.

کره شمالی که پس از فروپاشی شوروی به شدت منزوی شد در صدد توسعه قدرت نظامی و تسلیحاتی آن برآمد؛ اقدامی که با خلاصه کردن ماجرا می توان گفت به آزمایشات هسته ای و موشکی و موج تحریم ها علیه این کشور ختم شد.

این روزها با پنجمین آزمایش هسته ای پیونگ یانگ شعله های خشم و تنش سراسر این نقطه از دنیا را فرا گفته است؛ آزمایش هایی که هیج تحریمی جلودارشان نبوده و طرف جنوبی را آن چنان نگران نموده که با تمام تاکیدش بر صلح طلبی مجبور به ورود به عرصه عرض اندام نظامی نموده است.

انجام مانورهای مشترک نظامی با آمریکا و انگلیس، فعال کردن پایگاه های نظامی آمریکایی در این کشور و در نقطه اوج ماجرا توافق برای استقرار سامانه موشکی ضد بالستیک تاد (Terminal High Altitude Area Defense) از جمله همین اقدامات سئول است که جدای از این که نشانه ای از نگرانی آن است، می تواند به تنش های موجود در حوزه دریای ژاپن و دریای زرد دامن بزند.

در این میان چین و روسیه به شدت با استقرار این سامانه در کره جنوبی مخالفند و نسبت به آن هشدار داده اند؛ یکی، از وحشت احتمال رصد فعالیت های موشکی اش و دیگری از ترس قدرت دریافت بیش از حد واشنگتن در منطقه.

یان کوآن یون، وزیر خارجه پیشین کره جنوبی در گفت وگو با خبرنگاران این فعالیت های نظامی را کاملا دفاعی می داند و با توصیف وضعیت کشورش در مقابل کشوری که روزانه به قابلیت های هسته ای خود اضافه می کند، می گوید: کره جنوبی یک کشور هسته ای نیست و قصدی هم برای داشتن تسلیحات هسته ای ندارد. ما می خواهیم معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای را حفظ کنیم؛ معاهده ای که عمل به آن را برای صلح دنیای بسیار حائز اهمیت می دانیم. از سوی دیگر کره شمالی همیشه طی 25 ،30 سال گذشته کوشش داشته تا خودش را به سلاح هسته ای مجهز کند. این دلیل نگرانی ما نسبت به امنیت ملی کشورمان است.

یون با تاکید بر ضرورت آمادگی کره جنوبی در چنین شرایطی ادامه می دهد: در شرایطی که کره شمالی طی یک سال گذشته به اقدامات تحریک آمیزش مثل آزمایش هسته ای و موشکی ادامه می دهد و آنها را تشدید می کند، بسیار مهم است که ما برای هر گونه تحرکی علیه کره جنوبی آماده باشیم. مردم کره این روزها بسیار احساس ناامنی می نمایند. بنابراین من معتقدم رزمایش ها بین کره و آمریکا در حقیقت کاملا ماهیتی دفاعی و نه ماهیتی تهاجمی دارند و از این منظر به اعتقاد من ما به این وسیله در کوششیم تا امنیت مردم کره جنوبی را تامین کنیم.

استقرار تاد کاملا ماهیتی دفاعی دارد و بسیار مهم است که ما برای هر گونه تحرکی علیه کره جنوبی آماده باشیم

این در حالی است که بلواها در شرق و جنوب شرق آسیا تنها به منازعات بین دو کره و تیم کشی آن ها محدود نمی شود. بیش از 3 سال است که فعالیت ها و ادعاهای پکن در دریای چین جنوبی شش کشور را درگیر ماجرایی حیاتی نموده است. پکن ادعا می کند 90 درصد این دریا که بین کشورهای مالزی، ویتنام، فیلیپین، برونئی و تایوان مشترک است، به این کشور تعلق دارد و با همین ادعا اقدام به ساخت جزایر مصنوعی در این دریا نموده است؛ جزایری که بعضی ادعا می نمایند پکن به دنبال استفاده نظامی از آن هاست. در این میان آمریکا، بزرگ ترین و مهم ترین متحد نظامی کره جنوبی از مواضع کشورهای مذکور علیه پکن حمایت می کند و همیشه به چین نسبت به اقداماتش در دریا چین جنوبی هشدار می دهد.

بعضی تحلیلگران دفاعی می گویند تقابل با این رویکرد چین در آب های استراتژیک دریای چین جنوبی می تواند یکی از دلایل مهم واشنگتن برای استقرار سامانه تاد در کره جنوبی باشد؛ سامانه ای که شاید امروز ماهیتی کاملا دفاعی دارد اما نمی توان این چنین پنداشت که هرگز قابلیت گسترش و تغییر نخواهد داشت.

یون به عنوان استاد برجسته روابط بین الملل در دانشگاه سئول این فرضیه ها را رد و تاکید می کند: هیچ ارتباطی میان استقرار سامانه تاد در کره جنوبی و مناقشات دریای چین و چین جنوبی وجود ندارد و این کاملا مسأله ای جداگانه است و باز هم تأکید می کنم استقرار این سامانه ها کاملا با هدف مقابله با حمله احتمالی کره شمالی به جنوب صورت می گیرد.

از او از گزارش هایی می پرسم که درباره قابلیت های کره شمالی اغراق آمیز به نظر می رسند. آیا تهدیدات کره مالی تا این جدی است و باید جدی گرفته شوند؟

پاسخ سوال را صریح و سخت می دهد: تهدیدات از سوی کره شمالی واقعا جدی است. ما لیستی طولانی از اقدامات تحریک آمیز شمال داریم. تمامی این نمونه ها مانند آنچه که در سال 1983 در میانمار علیه رییس جمهور وقت رخ داد و علیه ما یک بمب گذاری ترتیب دادند و چندین تن از اعضای کابینه ما را در سفرشان به میانمار کشتند، جدی است. این تنها یک نمونه از هزاران اقدام خصمانه آنهاست.

وی به سیر تاریخی این تخاصم اشاره و ادامه می دهد: شروع این تجاوزات علیه کره جنوبی به دهه 1950 بر می شود. پس به راحتی می توان گفت که تاریخی طولانی از تجاوزات و اقدامات خصمانه کره شمالی علیه ما وجود دارد. بنابراین ما واقعا با توجه به این آزمایش های هسته ای و موشکی و توسعه تکنولوژی آنها احساس خطر می کنیم. برای مردم عادی کره جنوبی این مسأله مرگ و زندگی است و ما واقعا در شرایط بسیار جدی امنیتی به سر می بریم.

تهدید کره شمالی واقعا جدی بوده و برای مردم عادی کره جنوبی این مسئله مرگ و زندگی است و ما واقعا در شرایط بسیار جدی امنیتی به سر می بریم

این سیاستمدار کره ای که با چهره ای آرام به گفت وگو با خبرنگاران ادامه می دهد، در خلال جملاتش باز هم به نگرانی مردم کشورش اشاره می کند؛ نگرانی هایی که حداقل 71 سال است سر و سامانی به آن ها داده نشده و هرگونه کوششی برای آرام کردن آن ها از جمله کوشش برای مذاکره با پیونگ یانگ یا تضمین اجرای دیدارهای خانواده های ساکن در دو کره در مرز به درهای بسته خورده است.

به او از گزارش هایی می گویم که در آن ها از نارضایتی مردم کره جنوبی نسبت به استقرار تاد در این کشور گفته شده ؛ به تظاهراتی که علیه این اقدام در بعضی شهرهای کره انجام شده است و نشان می دهد مردم کره با وجود این نگرانی ترجیح می دهند هم چنان طرف صلح طلب و آرام این ماجرا باشند. با لبخند آرام و صورت رنگ پریده اش حرفم را می پذیرد اما شرح می دهد که شرایط در کره جنوبی هم در حال تغییر است: این روزها به ویژه در پی تازه ترین آزمایشات هسته ای و موشکی کره شمالی، رویکرد مردم کره جنوبی به سرعت به نفع استقرار تاد در حال تغییر است.

یون که بین سال های 2003 تا 2004 سکان دار وزارت خارجه کره جنوبی بوده و پس از آن با استعفایی دنیای دانشگاهی را به سیاست ترجیح داده، در ادامه اظهاراتش باز هم به حریف شمالی کشورش اشاره و استقرار تاد را توجیه می کند: من فکر می کنم این استقرار با اهداف دفاعی در حالی صورت می گیرد که کره شمالی هم چنان به توسعه تکنولوژی موشکی و پیشرفت تکنولوژی سیستم پرتاب موشک خود ادامه می دهد.

وی به خوبی از نگرانی بیش از حد چین نسبت به استقرار این سامانه مطلع است و سعی می کند تشریح کند که این نگرانی ها تا چه اندازه بی دلیل است: من معتقدم که چین نسبت به استقرار این سیستم و احتمال پیوستن سیستم دفاع نظامی کره به سیستم دنیای و آمریکا نگرانی هایی دارد اما از همان ابتدا جان کری، وزیر خارجه آمریکا به روشنی بیان نمود که این استقرار هیچ ارتباطی با سیستم دفاع موشکی واشنگتن ندارد. بنابراین از ابتدا روشن بود که آمریکا هیچ قصدی برای تبدیل کردن کره جنوبی به مکانیسم دفاعی خود در منطقه ندارد و حدود یک ماه و نیم پیش سفیر آمریکا در سئول نیز بیانیه مشابهی منتشر کرد و شرح داد که استقرار تاد هیچ ارتباطی با سیستم دفاعی موشکی این کشور ندارد.

یون سپس بار دیگر اهداف این استقرار برمی شمارد و از انتظارات دولت و مردم کشورش از دولت چین در این مناقشه می گوید: بنابراین از ابتدا هدف دفاع از کشور در مقابل حمله احتمالی کره شمالی بوده است. من فکر می کنم ما بسیار شاد خواهیم شد اگر دولت چین کوشش بیشتری برای نفوذ بر کره شمالی و کاهش اقدامات هسته ای آن انجام دهد و این مسأله دیگر به همکاری وفادارانه چین برمی شود که کره شمالی را به جهت خلع سلاح هسته ای سوق دهد.

این سیاستمدار 65 ساله پس از آن از دیدار رییس جمهور کره با همتای چینی اش می گوید که طرف کره ای در این دیدار تضمین داده که در صورت گام برداشتن پیونگ یانگ در جهت خلع سلاح اتمی، سامانه تاد را از شبه جزیره خارج می کند.

اگر پیونگ یانگ در جهت خلع سلاح هسته ای گام بردارد، سامانه تاد را از کشور خارج می کنیم

اما نگاهی به نقشه ممکن است این فرضیه را به ذهن متبادر کند که سئول برای همکاری ها نظامی و تضمین امنیت خود در مقابل برادر دیروز و دشمن امروزش می تواند شریکی بهتر از آمریکا بیابد. به طور قطع اتحاد و ائتلاف چین و کره جنوبی در زمان شوروی به دلیل مشی مشترک کمونیستی شوروی و چین ممکن نبوده است اما اکنون چنین اتحادی امتیازات مشابهی برای هر دو طرف خواهد داشت و به کاهش تنش ها در این منطقه بسیار یاری خواهد نمود.

وزیر خارجه پیشین کره جنوبی با پذیرفتن عملی بودن این فرضیه اذعان می کند: این یک ایده منطقی است اما دولت کره جنوبی و ارتش این کشور همکاری های نظامی خود با بسیاری از کشورها حتی چین را افزایش داده و به روز رسانی نموده است. ما کوشش نموده ایم تا روابط همکارانه سیاسی-امنیتی خود را تقویت کنیم اما به طور قطع این روابط به اندازه روابط سئول - واشنگتن قدرتمند نیست. این یک مسأله تاریخی است. ما تاریخ کوتاهی در عادی سازی روابط دیپلماتیک با چین داریم؛ در حالی که روابط متحد طولانی مدتی با آمریکا داشته ایم.

یون اتحاد سئول- واشنگتن را این چنین تشریح می کند: این اتحاد تقریبا 63 سال عمر دارد؛ بنابراین آمریکا به نوعی دوست بی شائبه ما برای مشاوره در مقابل تهدیدات کره شمالی است؛ چرا که آنها در مقابل شمال (کره شمالی) در جنگ کره در سال 1950 در کنار ما بودند.

او هم تایید می کند که سئول می توانسته روابط بهتری با چین داشته باشد اما همیشه واشنگتن را انتخاب نموده است: بله پاسخ سوال شما این است؛ درست است ما اول سراغ آمریکا می رویم زیرا واشنگتن را طرف مشاوره خود می دانیم اما این به این معنی نیست که ما برای همکاری با چین کوشش مضاعف نخواهیم کرد. ما طی سال های گذشته اما خوب عمل ننموده ایم.

در میان این بازار شامی که در شبه جزیره کره به راه افتاده هیچ کس نمی تواند نشانه ای از صلح، اتحاد یا کاهش تنش ها یافته یا پیش بینی کند. در این میان بسیاری از کارشناسان مسائل بین الملل اتحاد را مقدمه صلح و عده ای دیگر صلح را پیش شرط اصلی اتحاد این شبه جزیره می دانند.

یان کوآن یون، در دسته دوم قرار می گیرد و از نظرش نسبت به شرایط و زمینه های اتحاد و صلح در وطنش این چنین می گوید: رویکرد شخصی من این است که پیش از هر اقدامی صلح باید حاصل شود و سپس از آن صحبت از اتحاد به میان بیاید. به طور قطع اکثر کره ای ها به دنبال اتحاد مجدد در آینده هستند اما من معتقدم که صلح به مراتب از اتحاد مجدد ارزشمندتر است و باید پیش از آن حاصل شود.

وی از آنالیز چگونگی ایجاد صلح در روابط بین دو کره به عنوان اولویتی فوری یاد می کند و ادامه می دهد: بهترین و مطلوب ترین راه برای دستیابی به این هدف به عنوان صلح، تصمیم کره شمالی برای خلع سلاح هسته ای خود است. از طرف دیگر برای شروع مذاکرات میان دو دولت و افزایش همکاری ها مالی و انسانی بین دو کره باید روندهایی وجود داشته باشد تا دو کره را به هم متصل و با هم ترکیب کند.

این استاد روابط بین دو کره ضمن اشاره به امید کشورش نسبت به عادی سازی روابط بین سئول و پیونگ یانگ در پی کاهش تنش ها در منطقه به گام های عملی اشاره می کند که چندان هم عملی به نظر نمی رسند: بهترین اقدام عملی در آینده می تواند تصمیم پیونگ یانگ برای مذاکره و گفت وگو جهت خلع سلاح هسته ای باشد و غرب (یعنی کره جنوبی، آمریکا و سایر مجامع کشورهای غربی) به این اقدام کره با یاری های مالی و همکاری های مالی یا ارائه یاری هایی در زمینه انرژی پاسخ دهند و کوشش نمایند روند عادی سازی روابط را با کره شمالی شروع نمایند و این رژیم مسلحانه را به سمت یک توافق صلح بین دو کره سوق دهند.

یون هم تایید می کند که این شرایط در مقایسه با شرایط امروز بسیار دور می کند: این بهترین شرایط ممکن خواهد بود که بسیار بسیار آرمان گرایانه است اما کره شمالی در این جهت حرکت نمی کند بنابراین غرب بر تحریم های بیشتر به وسیله شورای امنیت علیه پیونگ یانگ متمرکز شده و من امیدوارم این تحریم ها و فشارها به نوعی موثر واقع شوند تا رهبران کره شمالی را برای آمدن پای میز مذاکره مجاب کند.

در حالی که چشمان بی حالتش برای لحظه ای می خندند، ادامه می دهد: دیر یا زود، شاید سال آینده یا طی دو سال آینده این اتفاق می افتد و این می تواند به اعتقاد من شروع روند صلح بین دو کره و آمریکا باشد و احتمالا این روند چین را هم در بر خواهد گرفت. بنابراین گمان می کنم کلید این مسأله زمانی است که مقامات کره شمالی تصمیمی استراتژیک برای توقف برنامه های اتمی خود بگیرند.

وی اندکی عقب می نشیند و وقتی از او درباره کوشش ها و برنامه های دولت سئول برای عادی سازی روابط می پرسم، به خوبی برایم مشی صلح طلبی کشورش را روشن می کند که ما مدت هاست مطرح می کنیم حتی در این شرایط امنیتی سخت باید میان دو کره ارتباط فرد به فرد (مردم با مردم) وجود داشته باشد. برای مثال همکاری مالی میان دو کره در این شرایط بسیار مشکل و سخت خواهد بود آن هم در زمانی که تمامی کشورها بر تحریم پیونگ یانگ متمرکز هستند. بنابراین ما می توانیم درباره همکاری های بهداشتی و پزشکی بین دو کره صحبت کنیم. برای مثال تجهیزات بیمارستانی و بهداشتی کره شمالی بسیار ضعیف است. ممکن است در این زمینه به منظور بهبود وضعیت پزشکی و بهداشتی کره شمالی فضایی برای همکاری میان دو کره وجود داشته باشد. این یک فضای همکاری است. فضای همکاری دیگر همکاری های محیط زیستی بین دو کره است. این حوزه ها می تواند به عنوان حوزه هایی غیر نظامی و غیرسیاسی به روابط بین دو کره یاری نمایند. بنابراین گمان می کنم فضای زیادی برای همکاری های دو جانبه این چنین وجود دارد. باید فقط این کانال ها را پیدا کرد و فرصت مشارکت دو جانبه را افزایش داد؛ حتی در زمانی که تنش های امنیتی در منطقه تشدید شده است.

مصاحبه از خبرنگار خبرنگاران، عاطفه مرادی

quiz1.ir: مجله آزمون اول: مجله خبری تحلیل صنایع آموزشی و کارگاهی