آیا درمان قطعی اسکیزوفرنی امکان پذیر است؟ - شیوا مارکت

خبرنگاران | سرویس روانشناسی - اسکیزوفرنی یک اختلال جدی ذهنی است که در آن افراد واقعیت را نادرست و غیرعادی درک می نمایند. اسکیروفرنی ممکن است باعث ایجاد ترکیبی از توهمات گوناگون و اختلالات فکری و رفتاری گردد که بر عملکرد روزانه تأثیر منفی شدید می گذارد و می تواند کارهای روزانه را مختل نماید.

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، نیازمند درمان مادام العمر هستند. گرچه درمان قطعی اسکیزوفرنی هنوز کشف نشده است اما هرچه زودتر برای درمان اقدام گردد، بهتر می توان بر روی علائم بیماری، پیش از آن که پیچیده گردد، کنترل داشت و امیدواری برای بهبود آن بیشتر خواهد شد.

در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست زیر، به موضوع دلخواه خود برسید:

• علائم اسکیزوفرنی
• دلایل اسکیزوفرنی
• عوارض اسکیزوفرنی
• درمان اسکیزوفرنی

علائم بیماری

اسکیزوفرنی شامل بازه گسترده ای از مسائل ذهنی (شناختی)، رفتاری و یا عاطفی می گردد. علائم و نشانه های این بیماری گسترده است، اما معمولا شامل توهم و اختلال در گفتار بوده که نتیجه آن نقص جدی عملکردی است. علائم بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد.

هذیان

منظور از هذیان عقاید اشتباهی است که بر اساس واقعیت به وجود نیامده است. به عنوان مثال شما فکر می کنید مورد آزار و اذیت قرار گرفته اید، واکنش های خاصی به سمت شما وجود دارد، شهرت و توانایی استثنایی دارید، فرد دیگری عاشق شما شده است و یا یک فاجعه عظیم در حال رخ دادن است. هذیان در بیشتر افرادی که اسکیزوفرنی دارند مشاهده می گردد.

توهم

توهم معمولا شامل شنیدن و دیدن چیزهاییست که وجود ندارند و هم در کسانی که روان پریشی دارند و هم در کسانی که اسکیزوفرنی دارند مشاهده می گردد. با این حال توهمات کسی که اسکیزوفرنی دارد، معمولا این توهمات بر روی تجربیات معمول او تاثیر می گذارد. توهم در همه حس های چندگانه دیده می گردد اما شنیدن صدا معمول ترین نوع توهم است.

اختلال تفکر (به خصوص در کلام)

اختلال کلام از اختلال تفکر به وجود می آید. در این مورد، روابط اجتماعی دچار مشکل می گردد و پاسخ ها به سوالات یا به صورت ناقص و یا به صورت کامل بی ربط است. در موارد نادری هم مشاهده می گردد که به خاطر عدم توانایی گفتاری، فرد مجموعه ای از کلمات بی ربط و بدون مفهوم را بیان می نماید که به آن سالاد واژه نیز گفته می گردد.

رفتار حرکتی غیرعادی و نامنظم

این موضوع می تواند در موارد مختلفی به چشم بیاید از حماقت های بچه گانه تا هیجانات غیرقابل پیش بینی. بیمار نمی تواند رفتار خود را بر یک هدف متمرکز کند و این باعث می گردد تا نتواند کارهایش را به درستی انجام دهد. این نشانه های رفتاری می تواند شامل مقاومت در برابر قواعد، حالت و شرایط نامناسب و یا عجیب و غریب، واکنش های ناقص و حرکات بی فایده و بیش از حد باشد.

نشانه های منفی

این نشانه های منفی شامل عدم توانایی و یا توانایی کم در عملکرد عادی روزانه است. به عنوان مثال، ممکن است فرد بهداشت شخصی را نادیده بگیرد و به لحاظ احساسات و عواطف دچار نقص گردد (ارتباط چشمی برقرار نکند، حرکات صورت را در حین صحبت کردن تغییر ندهد و به صورت یکنواخت صحبت کند). همچنین شاهد کاهش علاقه فرد به فعالیت های روزانه، انزوای اجتماعی و عدم توانایی در لذت بردن هستیم.

علائم بسته به نوع و شدت در طول زمان و بسته به ضعیف و شدید شدن بیماری متفاوت است. بعضی علائم همواره وجود خواهند داشت.

در مردان، اسکیزوفرنی معمولا در اوایل دهه سوم زندگی و در زنان اواخر دهه سوم زندگی به وجود می آید. این بیماری کمتر در بچه ها و افراد بالای 45 سال دیده می گردد.

علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان

علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان با عظیمسالان تفاوت چندانی ندارد اما ممکن است تشخیص آن کمی سخت تر باشد چرا که ممکن است علائم اولیه بیماری با بعضی جنبه های رشد نوجوانان همسو باشد که شامل موارد زیر است:

• گوشه گیری و فاصله از خانواده و دوستان
• افت در مدرسه و تحصیل
• اختلال خواب
• تحریک پذیری و افسردگی
• کاهش انگیزه

در مقایسه با اسکیزوفرنی در عظیمسالان، در نوجوانان:

• احتمال وجود هذیان کمتر است
• احتمال وجود توهمات بیشتر است

دلایل بیماری

هنوز دلیل ایجاد اسکیزوفرنی معلوم نیست اما بعضی محققان بر این باورند که ترکیبی از ژنتیک، شیمی اعصاب و عوامل محیطی در ایجاد این اختلال موثرند.

مسائلی که در پیغام رسان های عصبی مانند دوپامین و گلومات دیده می گردد، ممکن است اسکیزوفرنی را در پی داشته باشد. مطالعات بر روی تصاویر عصبی، تفاوت در ساختار مغز و سیستم عصبی مرکزی را در کسانی که اسکیزوفرنی دارند نسبت به افراد عادی نشان می دهد. اگرچه محققان درباره اهمیت این تغییرات مطمئن نیستند اما بر این باورند که اسکیزوفرنی یک اختلال عصبی است.

فاکتورهای خطرناک

اگرچه هنوز علت دقیق اسکیزوفرنی معلوم نیست اما فاکتورهایی وجود دارند که به نظر می رسد در افزایش احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی یا وخیم تر شدن آن تأثیر دارند. این عوامل عبارتند از:

• داشتن سابقه خانوادگی در اسکیزوفرنی
• فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن به خاطر وجود التهابات گوناگون و وجود بیماری های خودایمنی
• سن بالای پدر
• بعضی مسائل در بارداری و زایمان مانند سوء تغذیه و یا مجاورت با سموم و ویروس هایی که بر رشد مغز تأثیرگذارند
• مصرف داروهای روانی در طول نوجوانی و اوایل دوران جوانی

عوارض بیماری

عدم درمان بیماری می تواند مسبب وجود مسائل بسیار گوناگونی گردد و زندگی فرد را در ابعاد گوناگون تحت تأثیر خود قرار دهد. عوارض دیگری که اسکیزوفرنی می تواند ایجاد نماید شامل موارد زیر است:

• خودکشی که شامل کوشش برای خودکشی و یا فکر به خودکشی می گردد
• خودآزاری
• اختلال اضطراب و اختلال وسواس فکری-عملی
• افسردگی
• مصرف الکل و دیگر مواد مخدر مانند تنباکو
• عدم کارایی در محل کار و یا مدرسه
• مسائل اقتصادی و بی خانمانی
• انزوای اجتماعی
• رفتار خشن به طوری که غیر عادی باشد

درمان قطعی اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی چگونه درمان می گردد؟

متأسفانه، هنوز درمان قطعی اسکیزوفرنی ارائه نشده است. شاید یکی ازدلایل آن این باشد که هنوز عامل ایجاد اسکیزوفرنی تعیین نیست و شما باید درمان ها را مادام العمر ادامه دهید تا بتوانید خودتان را خوب نگه دارید.

3 نفر از 10 نفر که مبتلا به اسکیزوفرنی هستند نیازمند درمان مادام العمر هستند، اما 1 نفر در هر 5 نفر ممکن است شاهد بهبود چشمگیری در خود باشد. تقریبا نیمی از کسانی که اسکیزوفرنی دارند احتمالا شاهد یک بیماری بلندمدت خواهند بود. تجربه هرکسی از اسکیزوفرنی متفاوت است. ممکن است بهتر گردد و بعد بدتر گردد یا ممکن است ثابت بماند.

شما احتمالا نیازمند یافتن درمان مخصوص برای خودتان هستید. تحقیقات نشان می دهد برای درمان قطعی اسکیزوفرنی بیمار باید ترکیبی از داروها و درمان ها را برای خودش پیدا نماید.

داروها

پزشک شما احتمالا داروی ضد روان پریشی را برایتان تجویز خواهد نمود. این دارو می تواند علائم اسکیزوفرنی را کاهش دهد و البته باز هم درمان قطعی اسکیزوفرنی به شمار نمی آید. متخصص باید با یاری خودتان داروهای صحیحی را برایتان انتخاب کند. پزشکان در این حالت باید مزایا و عوارض جانبی هر دارو را برایتان تعیین نمایند.

در گذشته داروهای ضد روانپریشی عوارض جانبی زیادی داشت. بعضی از بیماران بر این باورند که داروهای ضد روانپریشی جدید را راحت تر می توان مدیریت کرد. در صورتی که پس از چندهفته استفاده از داروی ضد روان پریشی متوجه شدید که عوارض جانبی آن بسیار زیاد است و نمی توانید آن را تحمل کنید، باید با پزشکتان درباره این موضوع صحبت نمایید. ذکر این نکته ضروری است که افرادی که تأثیری از داروی ضد روانپریشی نگیرند، به آنها داروی کلوزاپین داده خواهد شد.

درمانی که برای شما در نظرگرفته شده حداقل باید یک بار در سال بازبینی گردد.

درمان روانشناختی

پزشک شما برایتان درمان روانشناختی نیز ارائه خواهد داد. این درمان به شما یاری می نماید تا متوجه شوید که افکار و رفتار شما چقدر متأثر از مردم و جامعه ایست که در آن زندگی می کنید. این درمان ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• گفتاردرمانی

این نوع درمان که به رفتار درمانی شناختی شهرت دارد برای همه افرادی که دچار روانپریشی و یا اسکیزوفرنی هستند ارائه می گردد. رفتار درمانی شناختی به شما یاری می نماید تا احساسات خود را بتوانید کنترل کنید و علائم بیماریتان کاهش یابد. البته رفتاردرمانی شناختی درمان قطعی اسکیزوفرنی نبوده و علائم بیماری شما را از بین نمی برد.

• درمان روانی - آموزشی

این درمان شامل آموزش راجع به بیماری، درمان و چگونگی شناسایی علائم اولیه است. این نوع درمان از وخیم شدن اوضاع بیماریتان جلوگیری می نماید. این نوع درمان برای کسانی که حامی شما هستند مانند خانواده، شریک زندگی و یا حتی یک همکار قابل اعتماد نیز مفید است.

• هنر درمانی

این نوع درمان علائم منفی بیماری شما را کاهش می دهد. این به شما یاری می نماید تا خودتان را خلاقانه تر ارائه کنید.

• خانواده درمانی

محققین به اعضای خانواده کسانی که روانپریشی و یا اسکیزوفرنی دارند خانواده درمانی را پیشنهاد می نمایند. این درمان به شما یاری می نماید تا احساس بهتری نسبت به روابط خانوادگی داشته باشید. خانواده درمانی به شما یاری می نماید تا هرگونه مسئله ای را که به دلیل وجود بیماری با خانواده شما پیش آمده را کاهش دهید.

آیا شما کسانی را می شناسید که دچار اسکیزوفرنی باشند؟ آنها از چه نوع درمانی برای خود استفاده کردند؟ به نظر شما می توان به درمان قطعی اسکیزوفرنی امیدوار بود؟ تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

طفره: طفره: مجله سرگرمی، تفریحی و گردشگری