دستاوردهای همکاری همه جانبه ترکیه با قطر

به گزارش شیوا مارکت، گستردگی حوزه های همکاری بین ترکیه و قطر به حدی است که احتمالاً در آینده ای نزدیک٬ نزد کشورهای عربی و آمریکا موجب ایجاد حساسیت خواهد شد.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران٬ دیروز در کشور عربی کوچک قطر در مدار خلیج فارس دو اتفاق مهم روی داد که نشان دهنده افزایش همکاری های آنکارا و دوحه و کوشش تیم سیاست خارجی و امنیتی اردوغان برای استفاده از ظرفیت های قطر در منطقه است.

اتفاق نخست٬ افتتاح قرارگاه مشترک فرماندهی نیروهای ترکیه و قطر در دوحه با حضور وزیر دفاع ترکیه ژنرال خلوصی آکار بود و اتفاق دوم نیز٬ ملاقات آکار با فایز السراج نخست وزیر دولت وفاق ملی لیبی.

تاسیس و فعالیت پایگاه نیروهای ترکیه در قطر٬ با مخالفت بعضی از چهره های سیاسی ترکیه روبرو و خواستار تعطیل شدن آن شده بودند. آنان معتقدند که این پایگاه٬ دستاوردی جز صرف بودجه سنگین نظامی و تحریم عربستان به دنبال ندارد. اما رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه چندی پیش در سفر به قطر بیان کرد: آنان که خواستار تعطیلی این پایگاه هستند٬ هنوز این واقعیت را درک ننموده اند که قطر دوست روزهای سیاه و تلخ ماست و در کنار ما ایستادند. ما امنیت قطر را از امنیت ترکیه جدا نمی دانیم.

امسال٬ برگزاری روز ملی قطر در ترکیه با شور و اشتیاق بیشتری همراه بود و میزبانی این جشن در یکی از هتل های مجلل آنکارا بر عهده ترکیه بود و افرادی همچون مصطفی شن توپ رئیس مجلس٬ خلوصی آکار وزیر دفاع٬ سلیمان سویلو وزیر کشور٬ بن علی یلدرم نخست وزیر سابق و چندین وزیر و نماینده دیگر در این ضیافت حضور داشتند.

ترکیه٬ مدیترانه و ظرفیت های قبرس و قطر

همزمان با افتتاح قرارگاه ترکیه در قطر و ملاقات وزیر دفاع ترکیه با رئیس دولت وفاق ملی لیبی در دوحه٬ در شرق مدیترانه نیز اتفاق دیگری افتاد که تامین فضا و پایگاه ویژه هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در جهموری ترک قبرس شاقتصادی بود.

دو نسل از هواپیماهای مسلح و غیرمسلح بدون سرنشین و راهنمایی پذیر ترکیه در قبرس شاقتصادی به منظور حمایت از دولت وفاق لیبی دست به رصد اطلاعات هوایی می زنند و در قطر نیز فعالیت های دیپلماتیک لازم برای یاری به السراج و تیم او٬ انجام می گیرد.

از اشتراک در فراوری تانک تا فروش اراضی به قطری ها

چندی پیش٬ ترکیه بخش مهمی از سهام و تجهیزات کارخانه تانک سازی تانک پالت را به قطر فروخت و این دو کشور در این کارخانه بزرگ شریک شدند. مخالفین اردوغان٬ این اقدام را برخلاف منافع و مصالح ملی ترکیه دانسته و خواستار توقف آن شدند اما این معامله قطعی شد و وزارت دفاع ترکیه علام نموده که اتفاقاً چنین قراردادی تامین کننده منافع و امنیت ملی ترکیه است.

البته همکاری های گسترده بین ترکیه و قطر٬ علاوه بر حوزه های سیاسی و امنیتی در سوریه و آفریقا٬ چندین بخش دیگر نیز دارد که در اینجا به بخشی از آنها اشاره می گردد:

1.سرمایه گذاری گسترده تجار بزرگ قطری در بخش فراوری مسکن در ترکیه.

2.سرمایه گذاری دو شرکت قطری در بخش انرژی در ترکیه.

3. سرمایه گذاری چندین تاجر قطر در بخش توریسم و هتل سازی در 4 استان ترکیه.

5.حضور چندین پیمانکار ترکیه در بخش پروژه های عمرانی ویژه جام جهانی فوتبال 2023 در قطر.

6.امضای توافق سواپ 8 میلیارد دلاری بین بانک های مرکزی ترکیه و قطر.

سرمایه گذاری بزرگ مادر امیر قطر در استانبول

یکی از پروژه های جدیدی که اردوغان به دنبال آن است٬ تاسیس کانال استانبول٬ به عنوان یک مگاپروژه عظیم عمرانی است که البته منتقدین زیست محیطی و اقتصادی فراوانی دارد.

اما گوش اردوغان به این حرف ها بدهکار نیست و می خواهد با تاسیس این کانال٬ جغرافیای زمینی و دریایی استانبول را متحول کند. حالا معین شده که خانم موزا بنت ناصر ملکه اول جنجالی قطر و مادر امیر این کشور عربی که 60 سال سن دارد اما رهبر مد زنان عرب به شمار می آید٬ در استانبول سرمایه گذاری بزرگی نموده و 44 هزار متر مربع زمین را خریداری نموده که قیمت فعلی آن 25 میلیون لیره است.

پیش بینی می گردد در آینده ای نزدیک با توجه به اشراف این اراضی بر کانال استانبول٬ قیمت آن چند برابر گردد. جالب اینجاست که هدف از خرید این اراضی٬ ایجاد مزارع مدرن کشاورزی اعلام شده و نه ساخت هتل و مجتمع های مسکونی.

توجه دیگران به همکاری ترکیه و قطر

گستردگی حوزه های همکاری بین ترکیه و قطر به حدی است که احتمالاً در آینده ای نزدیک٬ نزد کشورهای عربی و آمریکا٬ موجب ایجاد حساسیت خواهد شد.

بدون تردید٬ عربستان سعودی اصلی ترین کشوری است که به همکاری های ترکیه- قطر حساس شده است. اگر چه سران ریاض این موضوع را بر زبان نمی آورند اما از فرایند رو به رشد این رابطه شادمان نیستند و تمایل ندارند که ترکیه در حوزه خلیج فارس٬ حضور جدی داشته باشد.

در همین حال٬ ریاض به همکاری قطر و ترکیه در سوریه و شمال آفریقا نیز بدبین است و یک رقابت جدی و پیدا و پنهان بین آنان وجود دارد و عربستان می خواهد در لیبی٬ سودان٬ الجزایر٬ تونس و مصر٬ به نفوذ آنکارا و قطر سرانجام دهد.

عربستان در جهت مقابله با ترکیه و قطر تنها نیست و از حمایت های دو بازیگر عربی دیگر نیز برخوردار است که یکی از آنان امارات متحده عربی و دیگری مصر است. اتفاقاً هر دو همراه و همبازی عربستان در این ماجرا٬ در رسانه های ترکیه بسیار منفور هستند و روزی نیست که رسانه های وابسته به اتاق فکر حزب عدالت و توسعه در خصوص ژنرال سیسی رئیس جمهور مصر و نقش منفی امارات در معادلات منطقه مطلبی ننویسند.

علاوه بر حساسیت کشورهای عربی مزبور در ماجرای همکاری گسترده ترکیه و قطر٬ قطعا آمریکاً و بعضی کشورهای اروپایی نیز به این موضوع توجه ویژه ای دارند و با تداوم همکاری های همه جانبه بین این دو کشور و به ویژه برجسته شدن ابعاد همکاری نظامی و امنیتی٬ بعید نیست که ترکیه در آینده با واکنش هایی روبرو گردد که شاید هدف مقدماتی آنها٬ تعدیل روابط خواهد بود.

در این میان٬ تحلیل گران سیاسی ترکیه نیز بر این باورند٬ آن چه در این تابلو برای ترکیه همچون نقطه ضعف توصیف می گردد٬ این است که آنکارا به دنبال تقویت روابط خود با عربستان و امارات نیست و در خصوص مصر نیز حاضر نیست اقدامی برای عادی سازی رابطه انجام دهد.