شفافیت، راهی برای مقابله با بحران در روابط عمومی

به گزارش شیوا مارکت، به نقل از دیجیاتو: دومین رویداد گراف دی امروز به صورت آنلاین برگزار گردید و در آن به مدیریت بحران در شرایط کرونا توسط روابط عمومی سازمان ها پرداخته شد. در این مراسم روابط عمومی خبرنگاران درباره چالش های این فروشگاه اینترنتی صحبت کرد و نشستی با حضور مسئولین دیگر درباره چگونگی مقابله با بحران و شرایط پیش آمده در بحران بین مردم برگزار گردید.

امیرحسن موسوی، مدیر روابط عمومی خبرنگاران در ابتدای این همایش خاطرنشان کرد خبرنگاران باید اقدامات متفاوتی در زمان کرونا انجام می داد که مضاف بر کارهای روزمره و سنگین این سازمان بود. از ضدعفونی کردن محیط و بسته ها و شرایط سختی که برایشان پیش آمد تا بحرانی که دهم اسفندماه گریبانگیر آنها شد. 10 اسفند 98 بود که خبر کشف احتکار 5 میلیون ماسک در انبار خبرنگاران در رسانه ها منتشر شد؛ این خبر به سرعت گسترش پیدا کرد و تقریبا تمام شبکه های خبری فارسی زبان داخلی و خارجی این موضوع را پوشش دادند. موسوی در این باره می گوید: در حالیکه ما در حال آماده سازی خودمان برای بحران کرونا بودیم، با این بحران پیش بینی نشده روبرو شدیم که در حال تخریب برند خبرنگاران بود.

به گفته موسوی از آنجایی که این خبر صحت نداشت آنها هم قاطعانه و به شفاف ترین حالت ممکن به مصاف این بحران رفتند و بیانیه خود را در همان روز منتشر کردند: آمار رسمی فروش ماسک ها را نشان دادیم و این مدارک را به صورت شفاف منتشر کردیم و گفتیم 34 هزار ماسک و نه 5 میلیون ماسک، بدون هیچ سود حاشیه ای در خبرنگاران به فروش رفته و اسامی تک تک خریداران را نیز منتشر کردیم. اعلام آمادگی کردیم که لیست خریداران جدید ماسک ها که منتظر کالای خود هستند را نیز منتشر کنیم و تمام این فعالیت ها را در کمتر از 24 ساعت انجام دادیم ولی کماکان خبر کذبی که پخش شده بود تبدیل به تیتر رسانه ها شده بود.

آنطور که موسوی می گوید این خبر در رسانه ها و شبکه های اجتماعی بیش از 25 میلیون بار دیده شد و طی چند روز 10687 توییت درباره این خبر منتشر شد: بعد از فعالیت های ما در رسانه ها سه دسته مخاطب برای این خبر به وجود آمد: افرادی که همچنان بر صحت خبر تاکید داشتند و یک گروهی که باور داشتند صدا و سیما در حال خدشه دار کردن برند ملی خبرنگاران است و دسته سوم که هم منتقد ما بودند و هم صدا و سیما. در نهایت رییس تعزیرات استان تهران خاطرنشان کرد که آمار ماسک کشف شده اشتباه منتشر شده و با این بیانیه رسمی تعزیرات، ورق برگشت خورد و هشتگ تحریم خبرنگاران کمتر از 8 درصد فضای مجازی را به خود اختصاص داد.

موسوی می گوید در ایام کرونا مردم نقدها فراوانی به خبرنگاران داشتند: از افزایش قیمت های ناگهانی بعضی فروشندگان و تا طولانی شدن بازه های زمانی ارسال و ناموجود شدن خیلی از کالاها و عدم دسترسی به آنها از جمله چالش هایی بود که خبرنگاران با آن روبرو شده بود. او می گوید مردم انتظار داشتند که در این شرایط خبرنگاران و دیگر بازیگران اقتصاد دیجیتال بیشتر کنار آنها باشند، درست مانند چین که توانسته بود با بازیگران تجارت الکترونیکی شرایط را برای مردمش بهتر سازد: آنها می پرسیدند که خبرنگاران اگر الان پیش ما نباشد، کی می تواند در کنار مردم باشد؟ او تاکید دارد از آنسو نیروهای فعال در خبرنگاران نیز انتظاراتی داشتند و دورکاری برای بخش عمده ای از این افراد معنی نداشت چرا که درگیر کارهای عملیاتی بودند: آنها می گفتند مگر سلامت ما در اولویت نیست؟ ماجرا همینجا تمام نمی گردد و موسوی می گوید که فروشندگان نیز به خبرنگاران احتیاج داشتند: مغازه های فیزیکی بسته شده بود و تنها بستر فروش آنها یک فضای آنلاین مثل خبرنگاران بود.

روابط عمومی خبرنگاران می گوید آنها راه حلی که برای این شرایط در نظر گرفتند این بود که صادقانه و شفاف با گروه های مخاطبین در ارتباط باشیم و روزانه سه محتوای جداگانه برای آنها فراوری کردیم تا از شرایط سخت برایشان بگوییم. کلیدواژه بحران شفافیت است و می توان با آن از بحران عبور کرد.

شهرداری در فضای حقیقی اطلاع رسانی بیشتری کرد تا فضای مجازی

سپس در نشستی که درباره بحران و نحوه مقابله با آن برگزار گردید، سینا علی محمدی مدیر حوزه ریاست سازمان فاوای شهرداری تهران تاکید نمود که آنها در شهرداری اطلاع رسانی را یک نوع سرویس می دانند که در ایام کرونا باید تبدیل به سرویس عظیمتر و بهتری می شد: در شهرداری برنامه ای برای مقابله با کرونا صورت گرفت که در راس آن شهردار تهران بود و از آنسو نقش پررنگ سازمان فاوای شهرداری تهران را نیز نباید نادیده گرفت که مسئول هماهنگی با تمامی بخش های مقابله با کرونا در شهرداری شده بود و تمامی کارگروه ها با سازمان فاوای شهرداری تهران در ارتباط بودند.

به گفته علی محمدی شهرداری تهران اقدامات متعددی در راستای جلوگیری با شیوع ویروس کرونا انجام داد و سعی کرد تا درباره این مسائل در تمام بسترهای مجازی و غیرمجازی اطلاع رسانی کامل کند تا امنیت را به ذهن شهفرایندان درگیر این ویروس برگرداند: اقداماتی چون ضدعفونی کردن تمامی تاکسی ها،واگن های مترو و اتوبوس ها و همچنین 5 کمیته تخصصی در شهرداری ایجاد شد. آتش نشانی نیز روزانه بیش از 10 هزار نقطه را ضدعفونی می کرد و 20 هزار نیرو برای این خدمات در شهرداری به کار گرفته شدند. به گفته علی محمدی شهرداری بیشتر فعالیت ها را در بستر محیطی انجام داد و اگرچه فضای مجازی را فراموش نکرده ولی تمرکز خود را روی اطلاع رسانی محیطی به کار گرفت چرا که این فضا را تحت اختیار خود داشته اند.

او با ذکر این نکته که هدف اصلی طرح ترافیک تغییر رفتار شهفرایندان برای سفرهای درون شهری خود بوده خاطرنشان کرد که شهرداری این مساله را تعلیق انداخت و از خود انعطاف نشان داد تا در کنار مردم قرار بگیرد.

الگوی شتابزده برای مقابله با بحران غلط است

زهرا اجاق عضو هیات علمی پژوهشکده ارتباطات با ذکر این نکته که در بین نهادهایی چون در شهرداری، بانک ها، خبرنگاران و وزارت بهداشت فقط خبرنگاران برنامه ارتباطات بحران داشت، تاکید می نماید که کشور ما یک منطقه بحران زده است که بارها و بارها با انواع مختلف بحرا ن های فیزیکی و غیرفیزیکی روبرو شده است. او می گوید که متاسفانه در تمامی بحران ها یک الگوی شتابزده و غیرشفاف اتخاذ می گردد و رسانه ها نیز به همین دلیل حرکت می نمایند: این رویه صحیح نیست و ممکن است در وهله اول تصور گردد که می توان با این حربه از بحران عبور کرد اما واقعیت اینست که این شگرد در کوتاه مدت پاسخ خواهد داد.

اجاق با ذکر این نکته که باید شفافیت در اطلاع رسانی و اخبار وجود داشته باشد تاکید می نماید که مردم دوست دارند در شرایط بحران، اطلاعات را از مراجع رسمی به دست بیاورند و عدم اطلاع رسانی درست باعث می گردد که سمت و سوی تاریک اخبارهای جعلی بسیار پررنگ گردد: مثل ماجرای الکل های صنعتی که اخبار کذب پیرامون آن باعث شد تا بعضی مردم به سمت این کالا رفته و با خریداری و مصرف آن به مشکل بخورند و حتی کشته شوند. او با تاکید دوباره بر وظیفه خبررسانی درست به شرایط ایران اشاره می نماید که در ایام شیوع ویروس کرونا، مطبوعات کشور تعطیل شد و خبرنگاران در این شرایط مجبور شدند در خانه بنشینند: در حالی که می شد از آنها به عنوان بهترین ابزار اطلاع رسانی استفاده کرد.

اجاق می گوید فرایند جهانی نیز با بحران هایی چون ویروس کرونا با یاری اصحاب رسانه شکل تازه ای به خود می گیرد: کاری که در جهان در مقابل شیوع ویروس کرونا رخ داد این بود که موسسات عظیم بهداشت کشورها یک سری شرکت و مراکز را تعبیه کردند تا اخبار درست و غلط را غربالگری نمایند و آنها را واسطه اطلاع رسانی درست و صحیح پیرامون شرایط اپیدمی با رسانه ها قرار دادند. در واقع آنها تبدیل به مبادی رسمی خبرهای واقعی و حقیقی شدند.

اجاق با تاکید بر اینکه بچه ها نیز در شرایط بحران شیوع ویروس کرونا در ایران تا حد زیادی فراموش شدند تاکید دارد که نباید از این قشر آسیب پذیر غافل ماند: فراوری محتوا و اطلاع رسانی برای این قشر باید متناسب سن آنها باشد.