ضرورت آمادگی بخش های مختلف برای ورود نسل پنج ارتباطی، حرکت از مصرف کنندگی به فراوری در 5G - شیوا مارکت

پس از اینکه در سال های گذشته با ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه در دنیا روبرو بودیم، چند سالی است که صحبت از 5G یا همان نسل پنجم تلفن همراه مطرح می گردد. کاهش تأخیر، ظرفیت بالای دسترسی، قابلیت اطمینان بسیار بالا، ارتقا ارتباطات موبایل پهن باند و قابلیت اتصال و ارتباط اشیا در سطح بسیار وسیع ازجمله ویژگی های نسل پنج ارتباطی است که این فناوری نوین ارتباطی را به عنوان یک فناوری تحول ساز که سایر جنبه های فناوری را نیز متحول می نماید مطرح نموده است.

محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- سال گذشته درباره اینترنت نسل پنج گفته بود مقدمات پیاده سازی 5G در ایران اجرا شده است و از اجرایی کردن اولین نسخه 5G و ارائه خدمات اینترنت نسل 5 به عنوان یک مطالبه جدی و احتیاجمندی کسب وکارها در کشور خبر داده بود. او همچنین 16 خرداد ماه امسال، اظهار کرد که مطابق برنامه تا شهریورماه، پنج منطقه تاریخی تهران زیر پوشش نسل پنجم تلفن همراه قرار می گیرد.

در این راستا و به نقل از وزارت ارتباطات، بابک حسین خلج، دانش آموخته دانشگاه استنفورد و عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف و محمدرضا پاکروان دانش آموخته دانشگاه اتاوا و استادیار دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف، در نشست نقد و اندیشه با موضوع 5G نسل نو در ارتباطات، با تأکید بر ضرورت فرهنگ سازی و آمادگی بخش های مختلف برای ورود 5G به کشور، این فناوری را فرصتی مناسب برای افزایش توانمندی های کشور درزمینه فراوری محصولات ارتباطی و مخابراتی کشور دانستند.

با 5G شرایط ارتباطی دچار تحول جدی می گردد

حسین خلج - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف - با اشاره به تاریخچه نسل های ارتباطی گفت: نسل های قبلی ارتباطی موضوعاتی همچون انتقال صدا بعد متن و در ادامه داده و تصویر را محقق می کردند اما انتظار می رود با راه اندازی نسل پنجم ارتباطی، شرایط ارتباطی دچار تحول جدی گردد. با راه اندازی 5G، علاوه بر امکان انتقال داده با سرعت بالا، امکان ارتباط اشیا و دستگاه ها بدون دخالت انسان فراهم می گردد. برای مثال پیش بینی می گردد با ورود 5G ما با یخچال هایی سر و کار خواهیم داشت که با سنسورهای ارتباطی امکان ثبت اطلاعات مواد داخل آن را خواهند داشت و برای ما برنامه ریزی می نمایند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: مسئله مهمی دیگری که در 5G وجود دارد، بحث کاهش تأخیر در انتقال داده در شبکه است و می تواند به وسیله ارتباطی که با دنیای بیرونی برقرار می نماید، امکان تأثیرگذاری را افزایش دهد؛ به طوری که در آینده و با یاری نسل پنجم ارتباطی امکان جراحی از راه دور فراهم خواهد شد. تحولات با ورود نسل پنجم ارتباطی آن قدر گسترده است که پس از آن و با ورود نسل های بعدی ارتباطی نمی توانیم انتظار تحولات خیلی گسترده تر و جدی تر در مقایسه با 5G داشته باشیم و به نوعی این نسل ارتباطی نقطه عطفی در حوزه ارتباطات خواهد بود.

کرونا الزام ورود به 5G را بیشتر کرد

خلج با اشاره به شیوع ویروس کرونا در دنیا گفت: با شیوع این ویروس و ضرورت فاصله گذاری های اجتماعی جنبه الزامی ورود به فناوری 5G خیلی بیشتر و ملموس تر شده است. در حال حاضر پیش بینی می گردد که درصورت تداوم وجود این ویروس باید آموزش چه در مدارس و چه در دانشگاه ها به صورت آنلاین و از راه دور انجام گردد. وقتی چنین احتیاجی وجود داشته باشد بالطبع احتیاج به سرعت بالای بدون وقفه بیش ازپیش احساس می گردد. همین موضوع نیز سبب شده تا سرعت توسعه فناوری دوچندان شده و این از جنبه های مثبت تأثیر کرونا است.

او درباره اینکه با توجه به هزینه های بالای تغییر نسل ارتباطی چرا باید در همان بدو امر خودمان را با این تغییر همراه کنیم، گفت: حرکتی که به سمت 5G وجود دارد به دلیل دامنه و گسترده و بستری که فراهم می نماید، یک حرکت دنیای است و ما نمی توانیم خودمان را از آن جدا کنیم چراکه ممکن است تا چند سال آینده برای نتوانیم در ایران از یخچال هایی استفاده کنیم که احتیاجمند اتصال به نسل پنجم ارتباطی هستند؛ بنابراین ما ناگزیریم با این حرکت دنیای همراه شویم.

این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه البته با ورود نسل پنجم ارتباطی احتیاج نیست همه افراد و یا کاربران از همان ابتدا به آن متصل شوند، گفت: شاید تا مدت ها 4G جوابگوی احتیاج کاربران عادی باشد؛ بنابراین باید در استراتژی حرکت به سمت 5G اولویت بندی داشته باشیم و سرویس هایی که برای کشور از اهمیت بیشتری برخوردار است همچون آموزش، شهر هوشمند، حمل ونقل، بخش فراوریی، بیمارستان ها را در اولویت اتصال به 5G قرار دهیم و در ادامه امکان اتصال کاربران عادی را فراهم کنیم.

متناسب با توسعه ارتباطی، قوانین هم باید به روزرسانی گردد

خلج با اشاره به موضوع حمل ونقل در دوره نسل پنجم ارتباطی گفت: حوزه حمل ونقل در دوره نسل پنجم ارتباطی دو ذی نفع اصلی دارد یکی حاکمیت ها به عنوان فراهم نماینده زیرساخت جاده ای و دیگری سازندگان خودروها هستند؛ چراکه در حمل ونقل هوشمند ارتباط بین ماشین ها و محیط اطراف به ویژه جاده های ارتباطی از بعد امنیت بسیار کلیدی است.

او با بیان اینکه بخش هایی از حاکمیت باید قوانین متناسب با حوزه های مرتبط با نسل پنجم ارتباطی را تدوین نمایند، گفت: 5G یک شمشیر دو لبه است؛ در عین اینکه این فناوری می تواند قابلیت هایی را در حوزه امنیت و آرامش ایجاد کند اما اگر دچار اختلال گردد ممکن است تبعات نامطلوبی را داشته باشد. برای مثال اگر شبکه 5G در جاده ها به هر دلیلی دچار اختلال گردد و تصادفی در جاده ای رخ دهد و سیگنال هشدار به راننده های پشت سر داده نگردد، می تواند به اتفاق ناگواری منجر گردد و در این شرایط پیدا کردن مقصر آسان نیست؛ بنابراین احتیاجمند آن هستیم که متناسب با توسعه ارتباطی قوانین هم به روزرسانی گردد.

خلج با تائید ضرورت فرهنگ سازی هم زمان با توسعه فناوری گفت: از حدود چهار سال پیش که تحقیقات در حوزه 5G را در دانشگاه شریف و بعد در پژوهشگاه ارتباطات شروع کردیم بر بحث فرهنگ سازی و حضور نهادهای مختلف فرهنگی و قانونی در جلسات کاری خودمان تأکید داشتیم.

اتفاقاً پژوهشگاه ارتباطات برای چند جلسه از بخش های مختلف حقوقی، قضایی، انتظامی و فرهنگی دعوت کرد تا در این جلسات حضور پیدا نمایند اما به این دعوت ها پاسخ مناسب داده نشد، گویی که ضرورتی برای حضور در این جلسات وجود ندارد. این در حالی است که با ورود 5G تمام بخش های مختلف کشور چه بخواهند، چه نخواهند با این فناوری درگیر خواهند شد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر فراهم کردن زیرساخت های فرهنگی، حقوقی و انتظامی این فناوری تأکید کرد: من خیلی وحشت می کنم وقتی می بینم یک فناوری با این قدرت در حال ورود به جامعه است درحالی که بخش های مختلف کشور اعم از فرهنگی، اجتماعی، حقوقی و انتظامی، آمادگی لازم را برای این ورود فناوری را ندارد.

بر این اساس فرهنگ سازی در ابعاد مختلف حوزه 5G یک امر لازم است و باید هم فکری ها میان توسعه دهندگان و فرهنگ سازان شکل بگیرد در غیر این صورت در آینده دچار مشکل خواهیم شد.

هدف 5G افزایش رفاه و بهبود کیفیت زندگی انسان هاست

پاکروان -استادیار دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف- نیز با بیان اینکه 5G با امکان برقراری ارتباط میان اشیا در جهت بهتر کردن حال خوب انسان ها حرکت می نماید گفت: سیستم های هوشمند، شهرهای هوشمند، مدیریت هوشمند مصرف انرژی و بسیاری از امکاناتی که با ورود نسل پنجم ارتباطی فراهم می گردد، در نهایت هدفش افزایش رفاه و بهبود کیفیت زندگی انسان ها است. یک بخشی از این بهبود از جنس تفریح و سرگرمی خواهد بود و یک بخشی هم از جنس امکانات و ایمنی و راحتی افراد است.

وی اضافه نمود: از جنبه تفریح در حوزه قابلیت و امکانات نسل پنجم ارتباطی، یک تحول که 5G ایجاد می نماید واقعیت مجازی است که می تواند حس بودن از یک مکان به یک مکان بسیار دور را به طور کاملاً واقعی برای افراد فراهم کند. برای مثال افراد می توانند از یک کشوری موزه های کشورهای دیگر را مشاهده نمایند در عین آنکه احساس حضور واقعی در آن مکان را دارند.

این استاد دانشگاه درباره اینکه برخی عنوان می نمایند چه ضرورتی دارد اساساً به سمت راه اندازی نسل پنج ارتباطی برویم و آیا امکانات موجود با کمی تغییر و توسعه زیرساخت نمی تواند جوابگوی احتیاجهای ما باشد گفت: مدل رشد صنعت در این سال ها این طور بوده است که وقتی زیرساخت های ارتباطی فراهم می گردد، کاربردها، به تناسب آن توسط فعالان عرصه مالی ایجاد می گردد.

کاربردها الزام به توسعه فناوری را مشخص می نماید

پاکروان درباره اینکه چه الزامی داریم در ایران به سمت نسل پنجم ارتباطی برویم گفت: تا 10 سال پیش داشتن گوشی هوشمند برای افراد اساساً ضرورتی نداشت چراکه داشتن چنین گوشی کاربردی برای آن ها نداشت اما امروز داشتن چنین گوشی هایی در زندگی شخصی افراد به یک الزام تبدیل شده است و ساعتی را بدون آن نمی توانند بگذرانند.

تا قبل از شیوع کرونا داشتن گوشی هوشمند برای دانش آموزان الزامی نبود اما بعد از شیوع این ویروس بود که این ضرورت احساس شد که دانش آموزان هم باید گوشی هوشمند داشته باشند تا بتوانند برنامه شاد را نصب نموده و با آن از راه دور آموزش ببینند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بنابراین این کاربرد است که الزام را مشخص می نماید؛ الزام امر ذاتی نیست. فناوری وقتی توسعه پیدا می نماید، بستر کاربرد را فراهم نموده و بعد با افزایش کاربرد است که تقاضا برای سرعت دریافت توسعه فناوری بیشتر می گردد. هم اکنون به دلیل احتیاج مردم به استفاده از خدمات هوشمند منجر به ایجاد تقاضا برای افزایش پهنای باند شده است.

پاکروان توضیح داد: در چنین شرایط باید مشخص گردد پاسخ مناسب به کاربران برای افزایش سرعت ارتباطات به چه شکلی است. در برخی از موارد پاسخ مناسب افزایش ظرفیت پهنای باند است، در برخی از موارد هم پاسخ مناسب بهره گیری از نسل های جدید ارتباطی است. البته به تدریج و با مرور زمان به مرحله ای می رسیم که پاسخ به احتیاج کاربران به وسیله پهنای باند ممکن نخواهد بود و آن زمان احتیاج به 5G بیش ازپیش احساس می گردد.

او بابیان اینکه در ورود به نسل پنجم ارتباطی، هم شرایط مالی جامعه برای خرید ابزارهای جدید و هم توان اپراتورها برای توسعه زیرساخت های ارتباطی نسل جدید ازجمله فاکتورهای مهم و مشخص نماینده محسوب می گردد، گفت: روش هوشمند این است که متناسب با شرایط کنونی اقتصاد کشور خصوصاً با توجه به اعمال تحریم ها، باید از یک سو کوشش کنیم از فناوری های نوین عقب نمانیم و از سوی دیگر ملاحظات خاص خودمان ازجمله شرایط مالی را مدنظر قرار دهیم تا یک نوع عدم تعادل در جامعه ایجاد نگردد.

پاکروان اضافه نمود: وقتی رسانه ها به موضوعی که برای همه مردم قابل دسترسی نیست بیش ازاندازه بپردازند، این پرداختن منجر به افزایش انتظاراتی می گردد که متناسب با آنچه شدنی است نخواهد بود و باعث ایجاد یک نوع حس بد و حقارت خواهد شد این در حالی است که قرار است فناوری حس خوب را در جامعه ایجاد کند و نه حس بد.

قانون گذاران بستر استفاده مناسب از 5G را فراهم نمایند

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در توسعه فناوری، فرهنگ سازی یک امر لازم است گفت: وقتی خودرو می آید فرهنگ استفاده از خودرو هم باید بیاید اما این به آن معنا نیست که عوامل فراورینماینده خودرو وظیفه فرهنگ سازی دارند.

انتظار داریم که نهادهای که وظیفه فرهنگ سازی یا قانون گذاری را بر عهده دارند بستری استفاده مناسب از فناوری های نوین همچون 5G را فراهم نمایند. فرهنگ و فناوری باید به صورت متوازن توسعه پیدا کند. این در حالی است که متأسفانه در کشور ما بخش فرهنگی متناسب با توسعه فناوری، اثرگذاری خود را افزایش نداده است و به نوعی بخش فرهنگ ساز عقب تر از فناوری است.

پاکروان اعلام کرد: توسعه فناوری 5G مستلزم پیاده سازی مجموعه های وسیع سیستم ها و نرم افزارهای مختلف در شبکه ارتباطی کشور است و حجم گردش مالی بسیار بزرگی را به عنوان سرمایه گذاری و بعدها به عنوان منبع درآمد در اپراتورها ایجاد خواهد نمود. یکی از احتیاجهای مهم کشور ما در حرکت روبه جلو افزایش توانمندی های کشور درزمینه فناوری و فراوری محصولات ارتباطی است.

او اضافه نمود: توسعه نسل پنجم ارتباطی یک فرصت مهم برای کشور است که اگر سیاست گذاران کشور به درستی از آن استفاده نمایند می تواند موجب افزایش توانمندی های کشور درزمینه فراوری محصولات ارتباطی و مخابراتی گردد.

در نسل های مخالف موبایل مدل اتکای کشور بر محصولات خارجی بود. اما اکنون شرایط تحریمی می تواند این امکان را فراهم کند تا در بخش هایی که امکان پذیر است با توانمندسازی فراورینمایندگان داخلی فراوری گردد و در نسل پنجم ارتباطی صرفا مصرف نماینده محصولات خارجی نباشیم.، ایسنا

مجله واحدی: مجله واحدی: مجله گردشگری و مسافرتی