فراموشی زبان مادری؛ خاموشی صدای اجداد - شیوا مارکت

در دنیا بیش از سه میلیارد نفر به زبان مادری گفت وگو می نمایند. اصطلاح زبان مادری، به زبانی اطلاق می گردد که فرد از بدو تولد آن را آموخته و به عنوان زبان غالب است که درواقع، افکار شخص را تعریف می نماید و یا زبانی است که افراد بیشتر با آن مصاحبه می نمایند. زبان مادری برای کودک، فراتر از یک از زبان است و هویت شخصی، اجتماعی و فرهنگی وی را شامل می گردد. در فرهنگ های مختلف، انتخاب کلمات و اصطلاحات معنای متفاوتی دارد.

زبان، یکی از مهم ترین راه های زنده نگه داشتن فرهنگ است. مهارت در زبان مادری، باعث ایجاد حس تعلق و هویت، فرهنگ و میراث در میان بچه ها می گردد. تسلط به زبان مادری برای کودک مناسب و عامل ارتباط با ریشه های فرهنگ خود خواهد بود و آموزش در انواع زبان مادری افراد برای همه، فارغ از شرایط، موقعیت جغرافیایی یا زمینه های مختلف قومی، فرصتی برابر را فراهم می نماید.

نقش زبان مادری در رشد کودک

زبان مادری، نقش بسزایی در رشد هویت فردی، اجتماعی و فرهنگی دارد. بچه های که در زبان مادری خود، پایه و اساس قوی دارند، اغلب درک عمیق تری از خود و صندلی خود در جامعه همراه با افزایش احساس رفاه و اعتمادبه نفس دارند. البته یکی از دلایلی که باعث افزایش محبوبیت سیستم های آموزش دوزبانه در سراسر دنیا می گردد این است که بسیاری از مدارس بین المللی، منابع خود را بر ایجاد برنامه های قوی زبان مادری متمرکز نمایند.

مزایای زبان مادری

یونسکو در سال 1953، پیشنهاد کرد که باید برای آموزش به زبان مادری کوشش کرد. در سال 2016، یونسکو به عنوان بخشی از گزارش نظارت دنیای بر آموزش تاکید مجدد کرد که آموزش به زبانی غیر از زبان مادری، تاثیر منفی در یادگیری دارد. کارشناسان همچنین در اهداف توسعه پایدار (SDG) نیز، احتیاج به آموزش به زبان مادری در اوایل کودکی را ضروری می دانند.

پروفسور تسونودا پس از 15 سال تحقیق در خصوص اینکه چگونه زبان مادری می تواند بر مغز ما تاثیر داشته باشد، دریافت که زبان مادری نحوه دریافت، پردازش، احساس و درک افراد از محیط خارجی را متمایز می نماید و با توسعه عملکرد عاطفی در مغز ارتباط نزدیک دارد.

آموزش زبان مادری به آموزشی گفته می گردد که بچه ها بیشتر با آن آشنا هستند و اگر این زبان در مدرسه نیز آموزش داده گردد، درک مطلب، فهم و یادگیری آسان تر می گردد. والدین باهوش باید در خانه های خود به زبان مادری خود پایبند باشند، زیرا این زبان برای استفاده بچه ها بهترین زبان است. محققان معتقدند که بچه ها در سن مدرسه، علاقه به صحبت با زبان غالب کشور محل زندگی دارند و اهمیت کمتری به زبان مادری می دهند و اگر والدین درباره این موضوع اقدامی ننمایند ممکن است صدای اجداد، برای همواره خاموش گردد.

کارول بنسون از دانشگاه کلمبیا، اظهار کرد: هرچه مهارت های زبان اول پیشرفته تر باشد، نتایج بهتری در یادگیری زبان دوم به دست خواهد آمد و درک فرد از ساختار زبان مادری را به زبان های جدید انتقال می دهد. همچنین استفاده از زبان مادری در آموزش اولیه یا آینده، باعث فراوری مواد آموزشی و کتاب به زبان های محلی می گردد.

اهمیت و مزایای زبان مادری در آموزش

زبان مادری در آموزش مهم است. نتایج تحقیقات نشان می دهد، بچه های که به زبان مادری آموزش می بینند، درک بهتری از برنامه درسی دارند. مهارت هایی که به زبان مادری آموخته می شوند، هنگام انتقال کودک به زبان دوم، احتیاج به آموزش مجدد ندارد.

کارولین ساواج، محقق این آنالیز درباره اهمیت زبان مادری و چگونگی آن به نفع آموزش و رشد کودک گفت: بچه ها، هنگام آموزش به زبان مادری خود بهتر یاد می گیرند، اما این همواره امکان پذیر نیست.

افزایش مهاجرت و افزایش محبوبیت مدارس بین المللی، باعث شده تا تعداد بچه های که به زبان غیر مادری خود می آموزند، افزایش یابد. نتایج تحقیقات نشان می دهد: داشتن یک بنیاد قوی برای زبان مادری، منجر به درک بهتر برنامه درسی و همچنین نگرش مثبت بیشتر نسبت به مدرسه می گردد، بنابراین بسیار مهم است که بچه ها هنگام آغاز آموزش به زبان دیگر، زبان اول خود را حفظ نمایند.

بچه های که به زبان مادری یاد می گیرند به دلیل احساس راحتی در محیط زندگی خود از مدرسه بیشتر لذت می برند، سریع تر یاد می گیرند و عزت نفس بیشتری دارند.

حفاظت از تنوع زبانی

زبان ها قدرتمندترین ابزار برای حفظ و توسعه میراث ملموس و ناملموس ما هستند. در جوامع چندزبانه و چند فرهنگی، دانش و فرهنگ سنتی به وسیله زبان به روشی پایدار حفظ و منتقل می گردد.

زبان ها با پیامدهای پیچیده خود در هویت، ارتباطات، تلفیق اجتماعی، آموزش و توسعه، برای افراد از اهمیت راهبردی برخوردار هستند. بااین حال، به طور فزاینده ای به دلیل فرآیندهای دنیای سازی در معرض تهدید قرار دارند یا به طورکلی از بین می فرایند. وقتی زبان ها کمرنگ می شوند، تنوع فرهنگی دنیا نیز کم رنگ می گردد. فرصت ها، سنت ها، حافظه، شیوه های منحصربه فرد تفکر و بیان منابع ارزشمند برای اطمینان از آینده بهتر نیز از دست می رود. در دنیا، حداقل 43 درصد از 6 هزار زبان تخمین زده شده در معرض خطر هستند و تنها چند صد زبان به طور واقعی در سیستم های آموزشی و حوزه عمومی جای گرفته است و کمتر از 100 زبان در دنیای دیجیتال استفاده می گردد.

هر دو هفته یک زبان ناپدید می گردد و با خود یک میراث فرهنگی و فکری کامل را از بین می برد. به طور فزاینده ای با از بین رفتن بیشتر و بیشتر زبان ها، تنوع زبانی تهدید می گردد. در سطح دنیا، 40 درصد مردم به آموزش زبانی که مصاحبه می نمایند یا می فهمند دسترسی ندارند. بااین وجود، پیشرفت در زمینه آموزش چندزبانه مبتنی بر زبان مادری با درک روزافزون از اهمیت آن، به ویژه در اوایل دوران تحصیل و تعهد بیشتر به توسعه آن در زندگی عمومی انجام می گردد.

تمام اقدامات در جهت گسترش انتشار زبان های مادری، نه تنها به تشویق تنوع زبانی و آموزش چندزبانه، بلکه به منظور آگاهی کامل تر از سنت های زبانی و فرهنگی در سراسر دنیا و الهام بخشیدن به همبستگی مبتنی بر درک، تحمل و مصاحبه انجام می گردد.

تاثیر کرونا بر زبان مادری

محققان دانشگاه آکسفورد، کمبریج و کالج دانشگاهی لندن از ماه آوریل تا ابتدای جولای (زمانی که بیشتر کشورها تعطیلی ناشی از کروناویروس را تجربه می کردند)، با نظرسنجی 200 خانواده عنوان کردند: یکی از تاثیرات شگفت آور بیماری همه گیر کووید- 19 علاقه بیشتر نسبت به گفت وگو با زبان مادری بوده است.

پیش از خانه نشینی کرونا، بچه ها به لطف تلویزیون، بازی های رایانه ای و دیگر رسانه ها تمایل به استفاده از زبان هایی غیر از زبان مادری داشتند. بیماری کووید- 19، بچه ها سراسر دنیا را مجبور به خانه نشینی کرد. در بعضی از خانه ها که زبان های مختلف مورداستفاده قرار می گرفت، با تعطیلی مدارس و مراقبت روزانه والدین، بچه ها برای استفاده از زبان مادری تمایل بیشتری پیدا کردند. ازنظر بعضی والدین، تعطیلی مدارس فرصتی برای به چالش کشیدن سلسله مراتب عظیم تر زبانی است. در میان شرایط استرس زای این روزها، این واقعیت که بچه ها به زبان مادری خود گفت وگو نمایند، باعث خوشحالی بسیاری از والدین شده است و نتایج این آنالیز نشان داد که زبان، می تواند ارتباط بهتری بین نسل ها، هویت و میراث مشترک ایجاد کند.

منابع:

www.nytimes.com

www.thoughtco.com

https://ie-today.co.uk

https://ziyyara.com

www.sundayguardianlive.com

www.un.org

https://en.unesco.org

دور زمین: مجله سفر و گردشگری دور زمین