مدل های یادگیری؛ چگونه سبک یادگیری خود را پیدا کنیم؟ - شیوا مارکت

فرداید| بسیاری معتقدند که سبک های یادگیری بر خود یادگیری تاثیر می گذارند. اگر چه اصطلاح سبک های یادگیری به طرق مختلف تعریف می گردد و تعاریف گوناگونی دارد و لیکن عمدتاً همه تعاریف بر این نکته تاکید می ورزند که سبک های یادگیری شامل باورها، اعتقادات و فزونی ها و رفتارهائی می باشد که افراد به کار می برند تا در یک مو قعیت معینی به یادگیری خود یاری نمایند.

اصطلاح سبک های یادگیری کاملاً جدید است. نتایج مطالعات نشان می دهد افراد در چگونگی گرایش به یک تکلیف متفاوتند و این تفاوت ها صرفاً ناشی از هوش و یا قابلیت های اجتماعی نیست. این سبک ها روش های ترمیمی برای پردازش وسازماندهی اطلاعات و پاسخدهی به محرک های محیطی است. برای مثال افراد خاصی به بیشتر موقعیت ها به سرعت پاسخ می دهند و افرادی دیگر به طور آهسته و تاملی، با وجود این که ممکن است هر دو گروه اطلاعات و دانش یکسانی در ارتباط با آن تکلیف داشته باشند.

در حالی که تحقیقات در خصوص کاربرد های آموزشی هنوز هم در مراحل اولیه خود باقی مانده است، شواهد به دست آمده از تحقیقات گوناگون نشان می دهند که دقت نظر در خصوص سبک های یادگیری ممکن است در ارتباط با موضوعات متنوع آموزشی سودمند باشد. از این رو، مطالعات در خصوص سبک های یادگیری و ارتباط با یادگیری، بخش عظیمی از روانشناسی امروز را به خود اختصاص داده است.

مدلِ سبک های یادگیری VAK، (تصویری Visual، شنیداری Auditory، لمسی Kinesthetic) در دهه 20 میلادی و توسط روان شناسان توسعه پیدا کرد. هدف آنها این بود که رایج ترین روش های یادگیری را در افراد پیدا نمایند. بر طبق این مدل، بیشتر ما ترجیح می دهیم به یکی از این 3 روش یاد بگیریم: تصویری، شنیداری و لمسی (گرچه، در عمل این سبک ها را با هم ادغام می کنیم).

• تصویری: فراگیری که سبک تصویری در او غالب باشد، اطلاعات را زمانی که به صورت تصویری ارائه شده باشند، مثل استفاده از تصویر، دیاگرام و نمودار، بهتر یاد می گیرد.
• شنیداری: فراگیری که شنیدن را ترجیح می دهد، در سخنرانی های آموزشی یا بحث های گروهی بهتر یاد می گیرد. حتی شنیدن صدای خودش یا تکرار اطلاعات به معلم نیز می توانند مفید باشند.
• لمسی: فراگیری که یادگیری لمسی در او غالب باشد، تمایل دارد اطلاعات را لمس کند، مانند زمانی که از جزوه یا کتاب استفاده می نماید.

معلمی نیوزلندی به نام نیل دی. فلمینگ (Neil D. Fleming) به این سه مورد، خواندن و نوشتن را نیز افزود.

• خواندن/نوشتن: فراگیری که خواندن و نوشتن در او غالب باشد، با تکرار کلمات و نوشتن فرا می گیرد. البته، این سبک با سبک تصویری و صوتی تداخل دارد، اما معمولا فردی که با این روش بهتر یاد می گیرد، با نوشتن اطلاعات را در ذهنش منظم می نماید.

حتما تا حالا خودتان حس نموده اید که به کدام سبکِ یادگیری تمایل دارید. به عنوان مثال، در همان روز های اول مدرسه وقتی خواسته اید به مسئله ای پاسخ دهید، آن را روی کاغذ می نوشتید (تصویری)، درباره اش صحبت می کردید (صوتی)، یا مدل یا نمایه ای قابل لمس از آن می ساختید (لمسی)؟

اما اگر هنوز هم درباره سبک غالب یاد گیری خود تردید دارید، می توانید با در نظر دریافت این سناریوها، آن را پیدا کنید:

وقتی درباره چیزی شکایت می کنید، به احتمال زیاد احساسات تان غلیان می نمایند و در نتیجه آن سبکِ برقراری ارتباط را که با آن راحت تر هستید، انتخاب می کنید. آیا در چنین موقعیتی، دوست دارید به چشمِ فرد مورد نظر خیره شوید (تصویری)، با او تلفنی صحبت کنید (شنیداری)، مشت هایتان را به میز بکوبید (لمسی) یا ایمیل بنویسید (خواندن/نوشتن)؟

اگر نیمه شب در شهر غریبی راه خود را گم کنید، چطور جهتتان را پیدا خواهید کرد؟ آیا از نقشه استفاده می کنید (تصویری)، از کسی جهت را می پرسید (شنیداری)، یا آن قدر به راه رفتن ادامه می دهید تا متوجه شوید کجا هستید (لمسی)؟

به آخرین جلسه سخنرانی که در آن شرکت کردید فکر کنید. کدام بخش بیشتر در ذهن شما باقی مانده است؟ اشکال و نمودارها (تصویری)، حرف های سخنران (شنیداری)، یا مشارکت مخاطبان (لمسی)؟

آموزش رسمی تیم تان وظیفه بخش آموزش و توسعه سازمان است. اما، شما به عنوان مدیر، ممکن است در شرایطی قرار بگیرید که بخواهید آموزش های پایه یا جلسات کوتاه آموزشی برای اعضای تیم خود برگزار کنید. درک سبک های مختلف یادگیری به شما در این راه یاری خواهد نمود.

سادگی و کاراییِ قابل درک مدل VAK، باعث محبوبیت آن نزد معلمان و مربیان شده است، اما باید به خاطر داشته باشید که افراد ممکن است ترکیب های مختلفی از این سبک ها را در یادگیری داشته باشند؛ بنابراین وقتی می خواهید به آن ها آموزش دهید، سعی کنید ترکیبی از یاری های صوتی و تصویری و لمسی را در برنامه خود بگنجانید تا مخاطبان تان با هر سبکِ یادگیری بتوانند از آن نهایت استفاده را ببرند.

با اینکه همه ما تقریبا خودمان می دانیم به روش های مختلفی یاد می گیریم و اطلاعات را در حافظه نگه می داریم، شواهد علمی کمی برای اثبات آن داریم و در حالت کلی، اگر روش آموزشی مان بر پایه یکی از سبک های یادگیری باشد بهتر خواهیم آموخت.

با این حال، عوامل دیگری نیز نقش مهمی در این زمینه بازی می نمایند. به عنوان مثال، قابلیت یادگیری طبیعی، سطح مهارت های فنی، علاقه به موضوع و محیط آموزشی نیز بسیار در یادگیری مؤثر هستند. آموزش باید انعطاف پذیر باشد و بر حسب شرایط، محیط و البته سبک یادگیری برنامه ریزی شده باشد.

ابزار ها و منابع مختلفی برای تهیه برنامه های آموزشی یا اطلاع رسانی به تیم تان وجود دارند که این سه سبک مختلف یادگیری را مد نظر قرار می دهند.

فراگیران تصویری یا خواندن و نوشتنی، به محرک های تصویری واکنش نشان می دهند. ممکن است برای آن ها یادداشت برداری در حین استفاده از نقشه ذهنی راحت تر باشد. نقشه ذهنی موضوعات پیچیده را به اجزای کوچک تر و قابل مدیریت، تقسیم می نماید تا هضم و به خاطر سپردن آن ها راحت تر باشد و می توان با استفاده از رنگ ها و تصاویر اضافه آن ها را مؤثرتر کرد.

جمله یک تصویر کار هزار کلمه را انجام می دهد در خصوص فراگیران تصویری صدق می نماید. پس بهتر است راه هایی برای استفاده مؤثر و خلاقانه از تصاویر پیدا کنید.

فراگیران شنیداری، از بحث های گروهی و توضیحات لذت می برند. پس روش هایی مانند طوفان فکری، بحث و مجادله و داستان گویی برای آن ها بسیار مفید خواهد بود.

فراگیران لمسی، با انجام فعالیت شکوفا می شوند، پس نقش بازی کردن یا کار گروهی برای آن ها مفید خواهد بود. اعضای تیم را از کلاس درس بیرون ببرید و به مکانی بروید که بتوانند مواردی مانند تمرینات تیم سازی را امتحان نمایند.

منبع: چطور- عصر ایران

کشتی کروز: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس ها