نگاهی به اجلاس روسیه - آفریقا در سوچی

به گزارش شیوا مارکت، نخستین روز اجلاس روسیه - آفریقا در حالی به پایان رسید که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه روز پرکاری را پشت سرگذاشت و پس از دیدار با رهبران کشورهای مختلف، خبر از توافقاتی بعضا دفاعی، نظامی، اقتصادی و دیپلماتیک میان طرفین مطرح شد تا مسکو نشان داده باشد که بازگشت خود به قاره سیاه را به شکلی جدی و همه جانبه دنبال می کند.

پوتین در نشست عمومی این اجلاس خبر داد که روسیه بیش از 20 میلیارد دلار بدهی های کشورهای آفریقایی را بخشیده است. خبری که بلافاصله واکنش های متعددی در جامعه روسیه پیدا کرد و خیلی از روس ها گمان کردند که کرملین در یک روز برای عقب نماندن از نفوذ کشورهای غربی در قاره سیاه در حال بذر و بخشش اموال روس ها در قاره سیاه است.

همین خبر تا ساعاتی فضای رسانه ای روسیه را تحت تاثیر قرار داد و به فرصتی برای مخالفان دولت تبدیل شد تا این اجلاس را تحت شعاع قرار دهند، با این حال خیلی زود رسانه های طرفدار دولت در شبکه های اجتماعی نحوه پوشش اظهارات پوتین را نشانه ای از عدم صلاحیت برخی خبرنگاران و رسانه ها در اطلاع رسانی درست اظهارات رئیس جمهوری دانستند و اعلام کردند که پوتین در سوچی گفته است روسیه در طرح برای کاهش بار بدهی کشورهای آفریقایی شرکت دارد و از دوره پس از حکومت شوروی و در قرن بیستم، در مجموع بیش از 20 میلیارد دلار بدهی کشورهای آفریقایی بخشیده شد.

به عبارت دیگر، اظهارات امروز پوتین به آن معنا نیست که این بخشش در یک شب و آن هم از روز سه شنبه تا چهارشنبه توسط کرملین اجرا شده است.

جدا از مسائل حاشیه ای نشست امروز، رئیس جمهوری روسیه دیدارهای دوجانبه و چند جانبه متعددی با رهبران قاره سیاه داشت و تلاش های زیادی برای گسترش روابط دو جانبه و چندجانبه مسکو با این کشورها و افزایش سطح همکاری ها در حوزه هایی که روس ها به آن می بالند، صورت داد که برخی از آنها را دیگر مقامات روسیه به اطلاع رسانه ها رساندند.

حمایت پوتین از سودان پوتین در دیدار با عبدالفتاح البرهان رئیس مجلس عالی سودان وعده داد در اوضاع سیاسی کنونی سودان از دولت این کشور حمایت کند. وی گفت که روسیه از تلاش ها برای بهبود اوضاع سیاسی سودان حمایت می کند و اصرار دارد که جامعه جهانی در برخورد با مساله سودان غیرمغرضانه و بیطرفانه رفتار کند. تاکید بر گسترش همکاری با مصر

پوتین در دیدار با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر از توسعه همکاریها با این کشور ابراز خرسندی کرد بویژه به ایجاد محدوده صنعتی ویژه روسیه در منطقه ای در مصر در نزدیکی کانال سوئز اشاره کرد و گفت که در زمان حاضر 20 شرکت روسی در این محدوده مشارکت می کنند و شمار این شرکت ها در آینده افزایش می یابد.وی همچنین گفت که امارات عربی متحده برای شرکت در طرح های مشترک روسیه در مصر ابراز علاقه مندی کرده است پوتین و السیسی درباره فروش بالگردهای کا-52 روسی برای استقرار در ناو بالگردبر میسترال مصر هم به توافقات اولیه دست یافتند.

دمیتری پسکوف سخنگوی رئیس جمهوری روسیه نیز به تاس گفت: پوتین و السیسی برای ادامه اقدامات برای ازسرگیری پروازهای هوایی بین دو کشور که از سه سال پیش با انفجار تروریستی یک هواپیمای مسافربری روسی در مصر متوقف شد، توافق کردند.

اعلام آمادگی پوتین برای امضای توافقنامه همکاری با اتحادیه آفریقا

پوتین در اجلاس امروز همچنین گفت که روسیه آماده امضای تفاهمنامه همکاری با اتحادیه آفریقا است و حتی می توان آن را در اجلاس سوچی انجام داد.

درخواست روسیه به آفریقای جنوبی برای افزایش تراز تجاری

رئیس جمهوری روسیه در دیدار با سیریل راماپوزا رئیس جمهوری آفریقای جنوبی با اشاره به مبادلات بازرگانی دو کشور که در سال گذشته یک میلیارد دلار بود گفت که این رقم می تواند به مراتب بیشتر باشد. وی گفت که انتظار دارد با رئیس جمهوری آفریقای جنوبی در اجلاس گروه بریکس در ماه نوامبر آینده در برازیلیا و در ماه جولای سال 2020 در سن پترزبورگ در خصوص برداشتن گام های بیشتر گفت وگو کند.

تولید سوخت هسته ای در نامیبیا پوتین در دیدار دیگری با هاگه گوتفرید رئیس جمهوری نامیبیا پیشنهاد کرد که با مشارکت روسیه در این کشور سوخت هسته ای تولید شود. وی همچنین به علاقه مندی روسیه برای مشارکت در طرح های استخراج الماس و فروش محصولات کشاورزی و واگن قطار در نامیبیا اشاره کرد.

رئیس جمهوری نامیبیا هم گفت که می خواهد روسها کارشناسان نظامی این کشور را آموزش دهند.

درخواست برای همکاری مشترک در صحنه بین المللی با اتیوپی

رئیس جمهوری روسیه در دیدار با احمد ابی علی نخست وزیر اتیوپی بر لزوم توسعه همکاری های اقتصادی با اتیوپی تاکید کرد و خواستار مشارکت دو کشور در صحنه بین المللی شد. وی همچنین اعطای جایزه صلح نوبل را به نخست وزیر اتیوپی تبریک گفت.

آمادگی برای تحویل واکسن ابولا به آفریقایی ها

رئیس جمهوری روسیه در نشست عمومی با رهبران آفریقا هم با اشاره به اینکه کشورش در گذشته به اروپا واکسن های ابولا باکیفیت بالا تحویل داده است بر آمادگی برای تحویل چنین واکسنی به کشورهای مورد نیاز در آفریقا تاکید کرد.

حمایت روسیه از سیاست داخلی دولت آفریقای مرکزی و تاکید بر گسترش روابط

پوتین در دیدار با فوستن آرکانژ توادر رئیس جمهوری آفریقای مرکزی هم گفت که روسیه از تلاش های دولت این کشور برای تثبیت اوضاع سیاسی آن حمایت می کند.

وی همچنین پیشنهاد کرد که فهرستی از طرح های مشترک دو کشور برای همکاری تنظیم شود.

دعوت از آفریقا برای مشارکت در امر مبارزه با تروریسم رئیس جمهوری روسیه در ضیافت شام به افتخار سران کشورهای آفریقایی در سوچی یادآور شد که روسیه از مبارزه کشورهای آفریقایی با تروریسم و تهدیدهای دیگر حمایت می کند و خواستار مبارزه بین المللی با تروریسم است.

دیدار با رهبران اوگاندا، کنگو، مراکش، نامبیا

آمادگی روسیه برای اجرای طرح های اقتصادی در آفریقا ماکسیم اورشکین وزیر توسعه اقتصادی روسیه هم امروز خبر داد که مسکو آماده است طرح هایی را که سطح زندگی مردم آفریقا را ارتقاء می بخشد در این قاره به اجرا درآورد.

افزایش حجم مبادلات بازرگانی روسیه با کشورهای آفریقایی محور مذاکرات پوتین

سرگئی کاتیرین رئیس اتاق بازرگانی و صنایع روسیه اعلام کرد که در سال 2018 حجم مبادلات بازرگانی روسیه و کشورهای آفریقایی 20.4 میلیارد دلار بود. وی اعلام کرد که حجم مبادلات بازرگانی روسیه و آفریقا در هشت سال اخیر دو برابر افزایش یافته و از ظرفیت های زیادی برای گسترش این شاخص برخوردار هستیم.

سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز امروز پرکار بود و در بین دیدارهای پی درپی رئیس جمهوری روسیه، با وزیران خارجه چند کشور آفریقایی دیدار و با کنیا، سودان جنوبی، گینه بیسائو و زامبیا اسناد همکاری امضا کرد.

برخلاف آنچه پیش بینی می شد، هیچ خبری مبنی بر مذاکره احتاقتصادی پوتین با رهبران آفریقا برای ایجاد پایگاه نظامی روسیه در قاره سیاه مطرح نشد یا حداقل رسانه ها از آن بی اطلاع بودند.

لئونید دولگوف رئیس اداره صادرات گروه خودروسازی گاز روسیه هم به خبرنگاران گفت که با توافقات اجرا شده میان دو کشور، این گروه در مغرب مرکز تولید خودرو ایجاد خواهد کرد.

کالا آنکوراو وزیر خارجه نیجر نیز به رسانه های روسیه خبر داد که قرارداد فروش 12 فروند بالگرد تهاجمی ام آی -35 با روسیه منعقد شده است و کشورش قصد دارد از این جنگنده ها برای مبارزه با ترویست های بوکوحرام استفاده کند.

نخستین روز اجلاس سران روسیه -آفریقا که نخستین اجلاس در این فرمت است روز چهارشنبه با انبوهی از خبرها در شهر بندری سوچی روسیه در ساحل دریای سیاه به خاتمه رسید و فردا نیز ادامه می یابد اما به نظر می رسد رئیس جمهوری روسیه در همان روز اول تمامی دیدارهای اصلی خود را انجام داد.

گسترش روابط روسیه با دیگر کشورها از جمله آفریقا که پتانسیل بالایی برای سرمایه گذاری دارد همواره برای غربی ها با رهبری آمریکا باعث نگرانی بوده است مخصوصا اینکه مسکو درحال حاضر بزرگترین تامین کننده سلاح در آفریقا به حساب می آید و توافقات امروز و درخواست های متعدد رهبران آفریقایی برای اختصاص اعتبارهای لازم برای خرید تجهیزات و تسلیحات روسی بیشتر، نگرانی ها در غرب برای گسترش نفوذ روسیه را بیش از گذشته افزایش خواهد داد.

این نگرانی زمانی بیشتر می شود که یادآور شویم روسیه تا پنج سال پیش تنها با 10 کشور آفریقایی توافقنامه همکاری نظامی امضا کرده بود حال آنکه در پنج سال گذشته هر روز بر تعداد این کشورها افزوده شد و حتی تا 20 کشور رسید.

فرصت های سرمایه گذاری گسترده در قاره آفریقا و تمایل روسیه برای توسعه همکاری های هسته ای در قاره سیاه، از دیگر اهداف روسیه در آفریقا است همانطور که پوتین در دیدار با رهبر نامیبیا از آن سخن گفت و بر آمادگی کشورش برای تولید سوخت هسته ای تاکید کرد.

مصر، اتیوپی، سودان، کنیا، اوگاندا، نیجریه، روندا، زامبیا و غنا از جمله کشورهایی هستند که روس ها تمایل زیادی به گسترش همکاری های هسته ای با آنها دارند.

روسیه به عنوان سه کشور نخست در تولید و صادرات نفت جهان و اولین کشور در تولید و صادرات گاز، به دنبال بازار خوبی هم در آفریقاست مخصوصا اینکه رقابت تنگاتنگی با آمریکا در زمینه کسب جایگاه نخست در مواد هیدروکربنی دارد.

سرمایه گذاری در بخش معادن آفریقا نیز گزینه دیگری پیشروی روس ها برای بالا بردن تراز تجاری خود در قاره سیاه است چرا که آفریقای مرکزی، گینه، زیمبابوه، ماداگاسکار، جمهوری دمکراتیک کنگو و سودان همگی نیاز به سرمایه گذاری در این حوزه دارند.

اجلاس روسیه و آفریقا اگر چه هنوز به خاتمه نرسیده است اما یک پیام روشن برای غربی ها به رهبری آمریکا که روسها از آنها به عنوان شریک یاد می کنند، در پی داشته است آن هم اینکه مسکو در حال تلاش برای بهبود روابط خود با آفریقا در حوزه هایی است که در آنها تجربه و دانش لازم را دارد و در حوزه نظامی نیز احساس می کند نه تنها چیزی کمتر از آمریکا برای ارایه به جهانیان ندارد بلکه در خیلی از زمینه ها با وجود بودجه کمتر، فناوری و دانش بالاتری کسب کرده است.

با این وجود نباید از یاد برد که تراز تجاری روسیه با مجموع کشورهای آفریقایی نشان می دهد که مسکو راه زیادی برای رسیدن به چین، برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و حتی آمریکا در تراز تجاری با آفریقا دارد اما مشخص است که پوتین قدم در راهی گذاشته است که صاحبنظران از آن به عنوان بازگشت مسکو به آفریقا یاد می کنند چرا که پوتین پیشتر با انتقاد از سیاست های غربی ها در آفریقا گفته بود: آنها برای اینکه هیچکس مانع سیاست های یک جانبه غرب در آفریقا نشود، از گسترش روابط روسیه با کشورهای آفریقایی جلوگیری می کنند.،ایسنا