همه آنچه که از دیافراگم دوربین عکاسی نمی دانید

به گزارش شیوا مارکت، دیافراگم را می توان یکی از ابزار های مفید برای افزایش خلاقیت در عکاسی دانست که عمق میدان و نوردهی را کنترل می نماید.

به گزارش خبرنگار ، عکاس ها معمولا از سرعت دیافراگم و ایزو برای متعادل کردن میزان نوردهی استفاده می نمایند.دیافراگم در دوربین عکاسی به تیغه هایی گفته می گردد که درون لنز قرار دارند و با بسته و باز شدن، میزان عبور نور را از روزنه میانی آن ها که به آن اپرچر گفته می گردد، کنترل می نمایند. این تیغه ها که به طور معمول 6 تا 9 عدد هستند، طوری طراحی شده اند که با بازشدن، میزان نور را زیاد و با تنگ شدن، میزان نور را کم می نمایند و بسیاری از دیافراگم ها مانند عنبیه و اپرچر همچون مردمک چشم کوچک و بزرگ یاباز و بسته می شوند و با این عمل نور کمتر یا بیشتری به درون دوربین راه می یابد. میزان بازبودن این روزنه توسط عدد هایی تعریف می گردد که از تقسیم فاصله کانونی بر قطر مؤثر لنز به دست می آید و پله های کامل عدد دیافراگم در عکاسی به صورت زیر است:

1.4-2-2.8-4-5.6-8-11-16-22-32-45

به طور مثال، اگر فاصله کانونی یک لنز قرار گرفته بر روی یک سنسور 35 میلی متری، 50 میلی متر باشد و دیافراگم لنز بر روی 2 تنظیم شده باشد، قطر روزنه ایجاد شده توسط تیغه ها (که به آن ها دیافراگم گفته می گردد)، 25 میلی متر خواهد بود.

اگر دیافراگم لنز بر روی عدد 8 قرار گرفته باشد، قطر روزنه 6.25 میلی متر خواهد بود. این اعداد از تقسیم فاصله کانونی بر اپرچر به دست می آید و هرچه اپرچر کوچکتر باشد، قطر روزنه یا اپرچر بیشتر خواهد بود و به این دلیل است که اپرچر کوچکتر باعث باز شدن روزنه و اپرچر بزرگتر، باعث تنگ شدن روزنه می گردد.

با بسته و باز شدن این روزنه، نه تنها میزان ورودی نور به درون دوربین تغییر می یابد، بلکه عمق میدان نیز تغییر پیدا خواهد نمود. هرچه عدد دیافراگم، کوچکتر باشد، مساحت روزنه افزایش پیدا خواهد نمود و هرچه این مساحت بیشتر باشد، عمق میدان کمتر خواهد بود. به طور مثال، عمق میدان با f/22 بسیار بیشتر از عمق میدان با f/2.8 خواهد بود. به عبارت دیگر می توان گفت: هر چه عدد اپرچر (دیافراگم) یا همان ضریب F کوچک تر گردد => روزنه بزرگ تر، ورود نور بیش تر و عمق میدان کم تر هر چه عدد اپرچر (دیافراگم) یا همان ضریب F بزرگ تر گردد => روزنه کوچک تر، ورود نور کم تر و عمق میدان بیش تر باید توجه داشت که در ایران، استفاده از کلمه فرانسوی دیافراگم به جای اپرچر اشتباه است. دیافراگم تنها به تیغه ها گفته می گردد و اپرچر به روزنه ای که در میان این تیغه ها ایجاد می گردد، گفته می گردد و در نتیجه، کلمه دیافراگم به طور اشتباه متداول شده است و جالب است بدانید، در انگلیسی، کلمه دیافراگم به هیچ عنوان استفاده نمی گردد.

نحوه تنظیم دیافراگم دوربین

دیافراگم عمق میدان و نوردهی را کنترل می نماید و باز کردن دیافراگم برای تار کردن پس زمینه باعث روشن شدن تصویر هم می گردد. عکاس های پیشرفته از سرعت دیافراگم و ایزو هم برای متعادل ساختن میزان نوردهی استفاده می نمایند، اما در صورتی که با ایزو و سرعت دیافراگم هم آشنایی ندارید می توانید در عین حالی که دیافراگم را کنترل می کنید، تصویر خودتان را هم به خوبی نوردهی کنید.

حالت اولویت دیافراگم چیست؟

یکی از تنظیمات نیمه اتوماتیک دوربین است که به کاربر این اجازه را می دهد که درحالی که دیافراگم را کنترل می نماید دیگر تنظیمات نوردهی به صورت اتوماتیک انتخاب شوند و در اکثر دوربین ها حالت اولویت دیافراگم با علامت A یا Av روی دیالِ مود تعیین است. در حالت اولویت دیافراگم شما فقط دیافراگم را به منظور کنترل عمق میدان تعیین می کنید و بقیه تنظیمات نوردهی توسط دوربین انتخاب می شوند.

با استفاده از اعداد کوچکی مانند f/2.8 شما پس زمینه را تار می کنید و یا می توانید از دیافراگم های بازی مانند f/11 بهره ببرید تا تصویر واضح تری داشته باشید. در اکثر دوربین ها هنگامی که دوربین را روی حالت اولویت دیافراگم قرار داده اید می توانید دیافراگم را با استفاده از دیال پشتی که در گوشه سمت راست بالای تصویر وجود دارد کنترل کنید. اما اگر مطمئن نیستید دفترچه راهنمای دوربین خودتان را مطالعه کنید.

اما با توجه به اینکه در حالت اولویت دیافراگم دوربین تنظیمات باقیمانده را انتخاب می نماید اگر تصویر خیلی روشن یا تیره باشد، تکلیف چیست و چطور باید نوردهی را تنظیم کنید؟ جبران نوردهی یکی از راه های ساده برای انجام این کار است. این کنترل در دوربین های مختلف متفاوت است، اما اغلب با علامت +/- تعیین می گردد. در صورتی که این دکمه را نگه داشته باشید با استفاده از دیال ذکر شده می توانید این تنظیمات را کنترل کنید. اعداد مثبت تصویر را روشن تر می نمایند و اعداد منفی باعث تاریک شدن تصویر می گردند.

چند هشدار درباره دیافراگم لنز

دیافراگم یکی از ابزار های مفید برای افزایش خلاقیت در تصاویر شما است، اما چند نکته وجود دارد که رعایت نکردن آن ها ممکن است سبب ایجاد مسائل متعددی برای شما گردد. اول اینکه دیافراگم باز تاثیر خلاقانه زیادی روی تصویر شما دارد، اما دریافت عکس های واضح را سخت می نماید. اگر قرار است از دیافراگمی مانند f/2.8 بهره ببرید، باید به توانایی فوکوس اتوماتیک دوربین خودتان اطمینان داشته باشید. نحوه استفاده از فوکوس اتوماتیک تک نقطه ای را یاد بگیرید و در مواقعی که فوکوس روی سوژه سخت است از دیافراگم های خیلی باز استفاده نکنید.

فاصله هم نقش مهمی در عمق میدان دارد. هرچقدر به سوژه نزدیک تر باشید پس زمینه تارتر خواهد بود و به همین خاطر در صورتی که برای مثال قصد دارید به عکاسی ماکرو یا کلوزآپ بپردازید و به پس زمینه تار احتیاج دارید می توانید از دیافراگم های بسته تر هم بهره ببرید. در صورتی که برای عکاسی ماکرو از دیافراگم باز بهره ببرید، قسمت کمی از تصویر در فوکوس خواهد بود. باید بدانید، در مواقعی که فوکوس کردن روی سوژه سخت است (برای مثال سوژه هایی که خیلی سریع حرکت می نمایند و یا شما خیلی نزدیک هستید) از دیافراگم بسته تر بهره ببرید تا شانس خودتان را برای دریافت تصاویر واضح تر افزایش دهید.

میزان باز یا بسته بودن دیافراگم در تمام لنز ها برابر نیست. بعضی لنز ها به شما امکان عکاسی با دیافراگم های خیلی بازی مانند f/1.8 را می دهند در حالی که بعضی دیگر امکان عکاسی با دیافراگم های پائین تر از f/3.6 را ندارند. مدل ساخت لنز های زوم باعث می گردد گنجاندن دیافراگم باز در آن ها خیلی سخت باشد و به همین دلیل اکثر لنز ها محدوده دیافراگم بسته ای دارند. از طرف دیگر دیافراگم f/1.8 برای لنز های پرایم موضوع عادی ای است.

نکته ای که باید در این میان به آن توجه کنید این است که، برای اینکه بتوانید از پس زمینه کاملا تار بهره ببرید بهتر است یک لنز 50 میلیمتری f/1.8 انتخاب کنید. این لنز کیفیت و کنترل خلاقانه بیشتری نسبت به لنز های کیت که همراه دوربین های DSLR و بدون آینه عرضه می گردد در اختیار شما قرار می دهد و خیلی هم گران نیست. دیافراگم ، به خصوص هنگامی که اعداد را به آن اضافه می کنید، مانند یک زبان خارجی به نظر می رسد، اما امکان کنترل اینکه چقدر از یک عکس در فوکوس باشد را به عکاس ها می دهد و یکی از قطعات مهم پازل حالت دستی است.