چه ساعاتی از روز برای ورزش کردن مناسب تر است؟ - شیوا مارکت

آیا واقعاً ورزش کردن در ساعت های خاصی برای بدن مفیدتر است؟

به گزارش خبرنگاران به نقل از نیویورک تایمز، نتایج یک مطالعه درباره زمان بندی ورزش و سلامت سوخت وساز بدن می گوید حداقل برای بعضی از افراد پاسخ به این پرسش آری است.

این مطالعه که بر روی مردانِ درمعرض دیابت نوع دوم انجام شد نشان داد آن هایی که بعدازظهر ورزش نموده بودند در مقایسه با کسانی که همان ورزش ها را در ساعات اولیه صبح انجام داده بودند، سوخت وساز سالم بدن شان را بسیار بیشتر بالا برده بودند.

نتایج این پژوهش به شواهد رو به افزایشی که نشان می دهد زمان ورزش کردن می تواند منفعت بردن از ورزش را چندبرابر کند می افزاید.

دانشمندان خیلی وقت است نشان داده اند که زمان بندی روز های ما بر کیفیت سلامت مان اثر می گذارد. مطالعاتی که روی انسان ها و حیوانات اجرا شده است نشان می دهد که هر بافتی در بدن ما و حیوانات دارای نوعی ساعت مولکولی است که در واکنش به پیغام های زیستیِ مرتبط با قرار دریافتِ روزانه در معرض نور، غذا و خواب زنگش به صدا درمی آید.

این ساعت های سلولی سپس در هنگام تقسیم ِ سلولی، سوخت رسانی و بیان ژن به تنظیم شدنِ ما یاری می نمایند. این ساعت ها با سبک زندگی ما تنظیم می شوند و بر اساس آن ریتم های شبانه روزی چندگانه را در بدن ما ایجاد می نمایند که این ریتم ها دمای بدن، سطح هورمون ها، قند خون، فشار خون، نیروی عضلانی و سایر سیستم های زیستی ما را در طول روز دچار فراز و فرود می نمایند.

علم ریتم شبانه روزی همچنین نشان می دهد که ایجاد اختلال در الگو های شبانه روزیِ 24 ساعته می تواند سلامت ما را به خطر بی اندازد. برای مثال افرادی که در شیفت های شبانه کار می نمایند و عادات خوابیدن شان دچار اختلال شده است، بیشتر از سایرین در معرض مسائل متابولیسمی مانند چاقی و دیابت نوع دوم هستند.

همین امر برای کسانی که شب ها دیروقت و خارج از ساعت معمول شام می خورند، صادق است. دراین میان، تحقیقات امیدوارنماینده زیادی تا به امروز نشان داده اند که دستکاری زمان خواب و غذا خوردن می تواند به بهبود سلامت متابولیسمی یاری کند. اما بیشتر این تحقیقات بر زمان غذا خوردن و خوابیدن تمرکز نموده اند. اینکه آیا زمان و چگونگی ورزش کردن هم می تواند بر سلامت متابولیسمی اثر داشته باشد تا به امروز چندان تعیین نشده بود.

بعضی می گویند که ورزش صبحگاهی چربی سوزی و کاهش وزن را تقویت می نماید. اما این آزمایش ها اغلب زمان صبحانه و سایر وعده های غذایی و همینطور ورزش را دستکاری می نمایند که همین باعث می گردد اثرات شبانه روزی ورزش تعیین نگردد. همچنین این پژوهش ها اغلب این پژوهش ها بروی داوطلبان سالمی که مسائل متابولیسمی نداشتند، اجرا شده است.

یک مطالعه جنجالی که در سال 2019 انجام شد، نشان داد مردانی با دیابت نوع دوم که در جلسات بعدازظهر تمرینات ورزشی باشدت بالا در فاصله های زمانی کوتاه high-intensity interval انجام داده بودند، بعد از 2 هفته قند خون شان به طرز چشمگیری تحت کنترل درآمده بود. این درحالیست که اگر همین تمرین های ورزشی را در جلسات صبح انجام می دادند قند خون شان به طرز ناسالمی افزایش پیدا می کرد.

این تحقیق توجه پاتریک شراونِ، پروفسور رشته تغذیه و علوم حرکتی در مرکز پزشکی دانشگاه ماستریخت در هلند را به خود جلب کرد. او و همکارانش مدت های طولانی درباره اثر ورزش متعادل بر دیابت نوع دوم مطالعه می کردند، اما در تحقیقات خود نقش زمان بندی ورزش را در نظر نگرفته بودند.

او با مطالعه این پژوهش تصمیم گرفت این نکته را آنالیز کند که آیا تمرین های ورزشی با شدت متوسط در زمان بندی های متفاوت همان اثری را بر متابولیسم افراد خواهد داشت که ورزش های شدید در فاصله های زمانی کوتاه؟ آن ها برای انجام این پژوهش داده های آماده داشتند. چند سال پیش او و همکارانش از مردان بزرگسالی که در معرض خطر دیابت نوع دوم بودند خواسته بودند به مدت 12 هفته و هر هفته 3 بار در آزمایشگاه آن ها دوچرخه ثابت بزنند، در همین حال محققان سلامت متابولیسمی آن ها را با دقت تحت نظر داشتند.

دانشمندان همچنین به صورت اتفاقی ساعات حضور دوچرخه سواران در آزمایشگاه را در آن موقع ثبت نموده بودند. شراون و همکارانش داده های 12 مردی که بین ساعت 8 تا 10 صبح در محل آزمایشگاه حضور پیدا نموده بودند را با داده های 20 مرد دیگر که همواره بین ساعت 3 تا 6 بعدازظهر ورزش نموده بودند، مقایسه کردند.

آن ها متوجه شدند که مزایای ورزش بعدازظهر با قطعیت از مزایای ورزش صبح بیشتر است. مردانی که بعدازظهر رکاب زده بودند بعد از 12 هفته حساسیت انسولینی بهتری نسبت به مردانی داشتند که صبح ها ورزش نموده بودند؛ حساسیت انسولینی بهتر به این معنی بود که آن ها توانایی بیشتری برای کنترل قند خون داشتند.

همچنین با اینکه هر دو گروه تمرین های ورزشی یکسانی انجام داده بودند، اما آن هایی که بعدازظهر ورزش نموده بودند نسبت به کسانی که صبح ورزش نموده بودند، چربی بیشتری را در ناحیه شکمی از دست داده بودند.

دکتر شراون می گوید: من معتقدم که ورزش کردن در هر ساعتی بسیار بهتر از ورزش نکردن است. اما این مطالعه نشان می دهد که ورزش کردن در ساعات بعدازظهر برای افرادی که دچار اختلالات متابولیسمی هستند بسیا مفیدتر بوده است.

این مطالعه که در نشریه فیزیولوژیکال ریپورتس منتشر شده فقط برر وی مردان تمرکز داشته و ممکن است واکنش متابولیسمی زنان متفاوت با مردان باشد.

محققان همچنین درباره مکانیسمی که منجر به بهتر بودن ورزش بعدازظهر برای متابولیسم افراد می گردد، تحقیقات انجام ندادند. دکتر شراون می گوید بر این باور است که ورزش متعادل در ساعات بعدازظهر ممکن است بر غذایی که در ساعات عصرگاهی مصرف می کنیم اثر بگذارد و به متابولیسم آخرین غذایی که مردم پیش از رفتن به رختخواب مصرف می نمایند، یاری می نماید.

این کار بدن ما را در طول شب در شرایط ناشتا قرار می دهد که باعث هماهنگی بین ساعت بدن، متابولیسم و تنظیم سلامتی می گردد.

او و تیمش امیدوار هستند که در تحقیقات بعدی اثرات ورزش کردن در ساعات بعدازظهر را در سطح مولکولی آنالیز نمایند و به این سوال پاسخ بدهند که آیا ساعت صرف ناهار و شام هم همین نتیجه را خواهد داشت. آن ها همچنین به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که آیا ورزش عصرگاهی فواید ورزش بعدازظهر را تقویت می نماید یا فواید آن را کاهش می دهد و منجر به بدخوابی می گردد؟

در نهایت شراون می گوید بهترین رژیم ورزشی برای ما آن است که با روزمرگی و علاقه مندی های ما مطابقت داشته باشد. زیرا ورزش در هر ساعتی از روز مفید است - البته به شرط آنکه آن را پیوسته انجام دهید.

منبع: New York Times

ترجمه: سایت خبرنگاران

کنفرانس هکا: مجله خبری و تحلیلی صنایع کشاورزی و تولیدی