فروچاله ها دارابگرد را زیر خاک می کِشند!

به گزارش شیوا مارکت، این شهر گرد است، آن قدر گرد که انگار دو هزار و 225 سال دور خود چرخیده و حالا رسیده سر جای اول خود، دایره ای تاریخی که امروز بخش زیادی از آن با خاک یکسان شده و هنوز رد پای هیچ باستان شناسی را به خود ندیده است.

به گزارش خبرنگاران، از یک سو محققان قدمت شهر را به دوره پارتی ها نسبت می دهند، از سوی دیگر سفالینه های به دست آمده و طرح مدور شهر و هم اندازه بودن ابعاد این شهر با دیگر شهرهای اشکانی، تاریخ ساخت دارابگرد را به دوره اشکانی می رساند، اما جالب است که بیشترین اطلاعات تاریخی و مستند درباره شهر، این شهر مدور را به دوره ساسانی نسبت می دهد، و حالا این شهر با آن همه نشانه و حرف تنهاست، بدون هیچ توجهی!

دایره تاریخی را زیرخاک مدفون نموده اند

عیسی فولادفر فعال میراث فرهنگی شهرستان داراب استان فارس مدت هاست نسبت به وضعیت نامناسب محوطه تاریخی دارابگرد هشدار می دهد، او در گفت وگو با خبرنگاران نیز از وجود فروچاله هایی که آن ها هم به مرور به تاریخِ دارابگرد می پیوندد، در این شهر باستانی خبر می دهد.

وی با بیان اینکه این محوطه تاریخی در سال 1310 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، می گوید: از زمان بروز خشکسالی، میراث فرهنگی نسبت به هشدارها و فروچاله هایی که در طول چند سال گذشته در این محوطه تاریخی در حال وقوع هستند، توجهی نمی نماید.

او با بیان این که دوستداران میراث فرهنگی شهرستان دارابگرد این هشدارها را حتی به صورت مکتوب به میراث فرهنگی نیز اعلام نموده اند، می گوید: میراث فرهنگی دست کم باید وضعیت اعلام شده را به دستگاه هایی مانند جهاد کشاورزی اعلام و نسبت به بروز آن هشدار دهد، اما به نظر می رسد هیچ کاری انجام نمی گردد حتی نمی دانند فروچاله ها در کدام مناطق ایجاد شده اند.

فروچاله ها آسیبی به دارابگرد وارد نمی نمایند

داوود مرادی مدیر اداره میراث فرهنگی شهرستان داراب اما در گفت وگو با خبرنگاران وضعیت ایجاد شده در دارابگرد را تهدیدی برای این سایت تاریخی نمی داند و بیان می نماید: در طول دو سال گذشته چهار کارشناس اداره کل میراث فرهنگی استان فارس بخش های مختلف شهر باستانی دارابگرد را آنالیز نموده اند که براساس آن آنالیز ها،در حال حاضر هیچ خطری برای دارابگرد بر اثر فروچاله ها به وجود نمی آید چون این فروچاله ها در اطراف دارابگرد به وجود آمده اند و علت آن برداشت های بی رویه روستاهای اطراف از آب های زیرزمینی است.

او با بیان این که دو بخش تصاویر جداگانه از این محوطه باستانی مربوط به سال 1395 و امسال در اختیار این اداره کل قرار گرفته است، تاکید می نماید: با آنالیز تصاویر این سال، به این نتیجه رسیدیم که فروچاله ها هنوز هیچ پیشروی ننموده اند.

وی همچنین با بیان این که سایت دارابگرد یک تپه تاریخی با مساحتی بالای 300 هکتار است و دیواره داخلی آن 6 کیلومتر با 10 متر عرض است و خندق دور آن نیز بسیار گسترده است، ادامه می دهد: بحث کاوش های باستان شناسی در شهر باستانی دارابگرد به عنوان یک محوطه بسیار عظیم مطرح شده است، اما نخست سازمان میراث فرهنگی و پژوهشکده باستان شناسی باید آن را تایید و سپس بودجه مورد احتیاج را به آن اختصاص دهند.

وی با اشاره به این که در راه کاوش و آنالیز مطالعاتی در این شهر تاریخی نخست باید معین گردد کدام نقاط مهم هستند و در کدام نقاط باید آواربرداری و لایه برداری گردد، ادامه می افزاید: اداره کل میراث فرهنگی استان فارس سال گذشته خاطرنشان کرد که بحث کاوش های تپه های باستان شناسی استان فارس به خصوص شهر باستانی دارابگرد در دستور کار قرار گرفته است که برای انجام این کار احتیاج به حضور پژوهشکده باستان شناسی و مجوز آن ها داریم.

او با بیان این که اداره میراث فرهنگی شهرستان داراب فقط امکان انجام پیگیری برای دریافت مجوزِ آنالیز مطالعاتی و کاوش را دارد، تاکید می نماید: فروچاله ها فقط مخصوص دارابگرد نیست دشت مرکزی فلات ایران بخصوص در بخش های مختلف استان فارس به دلیل خشکسالی با چنین مسئله ای روبرو شده اند.

وی با این وجود همه نشست ها در منطقه دارابگرد را مربوط به خشکسالی نمی داند و اضافه می نماید: بارندگی شدید در برخی نقاط که دارای خاک رُس هستند، باعث ایجاد فرورفتگی هایی شده که به مروربه چاه تبدیل شده اند، در برخی نقاط از این محوطه باستانی با چنین مسئله ای روبرو هستیم.

مرادی نسبت به پیگیری های این اداره میراث فرهنگی برای اختصاص اعتبار مناسب با هدف آنالیز باستان شناختی در محوطه تاریخی دارابگرد نیز خبر می دهد و می گوید: آنالیز های مطالعاتی و کاوش های باستان شناسی در این محوطه تاریخی به زودی شروع می گردد، اما قطعا هیچ آسیبی از فروچاله ها به این محوطه باستانی وارد نمی گردد.

شهر تاریخی و باستانی دارابگرد در 6 کیلومتری جنوب شهر جدید داراب در کنار جاده جدید داراب - شیراز را در قدیم دارابجرد نیز می گفتند، این شهر 2500 ساله از کهن ترین شهرهای ایران و دنیا نامیده می گردد، می گویند سبک بنای شهر اقتباس از شهرهای قدیم بین النهرین باستان است، دیوار اطراف آن باقی مانده و هنوز برخی از بقایای بناها مانند کاخ و قلعه حاکم شهر بر فراز قله میانی دیده می گردد. طرح و نقشه مدور شهر دارابگرد از اصول شهرسازی آسیای غرب اقتباس شده و برای حفاظت از شهر خندقی اطراف آن حفر نموده اند.

بنا بر نوشته مورخان و جغرافیدانان قدیم تا سده ششم قمری، دارابگرد بسیار آباد و پررونق بوده، اما بر اثر حملات ویرانگر و نبردهای داخلی دچار آسیب و ویرانی می گردد و اهالی بعد از کوچ از دارابگرد به تنگ رنبه و یبسر به محل فعلی شهر داراب عزیمت می نمایند.

سمیه ایمانیان - خبرنگاران