محوطه ازبکی ظرفیت ایجاد پارک علم و فناوری باستان شناسی را در خود دارد - شیوا مارکت

نشست گفتگو راجع به پتانسیل های میراث فرهنگی و گردشگری محوطه ازبکی با حضور مصطفی ده پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، فاطمه داوری مدیر کل بناها و محوطه های تاریخی وزارت میراث فرهنگی، مهرداد ملک زاده عضو انجمن علمی باستان شناسی ایران، رحیم خاکی مدیر کل میراث فرهنگی البرز و جمعی از کارشناسان و معاونان این اداره کل برگزار گردید.

فاطمه داوری اضافه کرد: در این محوطه، سایت موزه نیز با رویکردی نو در حفاظت و معرفی می تواند در کنار یک پارک علم و فناوری حوزه باستان شناسی فعال و محل استقرار بهترین الگوهای این حوزه باشد.

به گفته این مسئول، موقعیت و چشم اندازهای البرز، نزدیکی به تهران، ویژگی ها و موقعیت تاریخی فرهنگی محوطه ازبکی باعث شده تا یکی از نقاطی باشد که در دو سال آینده به صورت جدی در برنامه ای متمرکز به آن پرداخته گردد.

او تمرکز گرایی در حوزه میراث فرهنگی را ضروری بیان کرد و گفت: نگاه به تپه ازبکی هم از این نوع است که تمرکز برای انجام کار اصولی در این منطقه وجود داشته باشد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری وزارت میراث فرهنگی گفت: از نقش محوطه های باستانی چون ازبکی در گردشگری غافل بوده ایم.

مصطفی ده پهلوان با اشاره به اهمیت و پیشینه محوطه ازبکی از لحاظ باستان شناسی گفت: این موضوع در کنار موقعیت خاص، نزدیکی به شاهراه های ارتباطی و تهران ارزش این محوطه را دوچندان می نماید که باید به آن توجه گردد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه یکی از موضوعاتی که می تواند میراث فرهنگی را حفظ کند، گردشگری است، اضافه کرد: از نقش محوطه های باستانی مانند ازبکی در گردشگری غافل بوده ایم.

او نزدیکی ازبکی به تهران را از نقاط مثبت برای اقدامات در این محوطه دانست و اضافه کرد: این محوطه می تواند پایلوتی برای مهارت آموزی دانشجویان رشته های بازسازی، باستان شناسی و...باشد.

دکتر مهرداد ملک زاده، عضو انجمن علمی باستان شناسی ایران گفت: با توجه محوطه ازبکی در یک موقعیت خاص و مهم قرار گرفته است، پاسخ بسیاری از پرسش های باستان شناسان در خصوص ری باستان به عنوان مهمترین شهر فلات مرکزی ایران را میتوان در ازبکی یافت.

این باستان شناس با اشاره به اینکه نزدیکی به مرکز در برنامه ریزی برای این محوطه تأثیر زیادی دارد، گفت: افزون بر این موقعیت جغرافیای تاریخی ازبکی هم از اهمیت زیادی برخوردار است.

ملک زاده اضافه کرد: یک شریان تاریخی مهم که غرب آسیا را به آسیای مرکزی متصل میکرده، شاهراه خراسان بزرگ است که از غرب و این ناحیه به ری باستان پیوند میخورده و علاوه بر تجارت محل گذر اندیشه ها، افکار، باورها و آیین های مردم بوده یکی از مهمترین مراکز این جاده ری باستان است.

او ادامه داد: ری باستان مهمترین شهر فلات ایران محسوب می شده است. اکنون توسعه لجام گسیخته شهر در مرکز باعث شده لایه های باستان شناسی ری را از دست بدهیم. از لحاظ اقتصاد باستان شناسی هم تملک اراضی برای کاوش ها در محدوده تهران بسیارهزینه بر است.

عضو هیأت علمی انجمن باستان شناسی ایران با اشاره به ارزش های باستان شناسی ازبکی اضافه کرد: حسن محوطه ازبکی این است که آنچه در ری از دست داده ایم در ازبکی داریم و لایه های نو، ازبکی را نبلعیده و میتوان چند منزل آنسوتر از محدوده ری باستان که لایه های باستان شناسی آن از بین رفته، کاوش ها را در این محوطه ادامه داد.

ملک زاده اضافه کرد: افزون بر وجود کهن دژ بر فراز ازبکی، بافت معماری همدوره در اطراف ازبکی وجود دارد و می توانیم تاریخ فرهنگی این بخش از ایران را با مرکزیت این ناحیه از شمال فلات مرکزی ایران بازسازی کنیم و ازبکی به عنوان نقطه پژوهشی آن باشد. در واقع پاسخ بسیاری از پرسش های باستان شناسان در خصوص ری باستان را میتوان در ازبکی یافت.

این باستان شناس با اشاره لزوم بازنگری توالی لایه نگاری در محوطه ازبکی اظهار کرد: کاری که در ازبکی می توانیم انجام دهیم، این است که بافت معماری شهری آن دوره را بشناسیم و آنچه در ری مفقود شده و نقطه هایی از تطور تاریخی شهرنشینی و فرهنگ ایرانی را بازسازی کنیم.